Miss Dior - odważna muza kreatora była agentką również polskiego rządu

Miss Dior – taką nazwę noszą słynne perfumy i kolekcja sukienek. Nie zostały nazwane jednak na cześć wybranki serca Christiana Diora, a jego najmłodszej siostry, Catherine. Kochała modę i kwiaty, a podczas II wojny światowej działała jako kurierka we francuskim ruchu oporu, między innymi przekazując informacje polskiemu wywiadowi. Przypłaciła to pobytem w niemieckich obozach pracy

Publikacja: 26.03.2024 16:41

Catherine Dior za swoją działalność została odznaczona Krzyżem Wojennym, Krzyżem Kombatanta i Legią

Catherine Dior za swoją działalność została odznaczona Krzyżem Wojennym, Krzyżem Kombatanta i Legią Honorową.

Foto: Adobe Stock

Postać Catherine Dior wróciła na karty historii dzięki serialowi „Nowy styl”, emitowanym na Apple TV+, który opowiada o czasach świetności kreatora mody Christiana Diora (zagrał go Australijczyk Ben Mendelsohn) przypadających na lata 40. i 50. ubiegłego wieku, podczas nazistowskiej okupacji i w okresie powojennym. Serial pokazuje też, jak wojna wpłynęła na innych ludzi z jego otoczenia, od Coco Chanel po Pierre'a Balmaina i ukochaną siostrę Christiana Diora, Catherine, graną przez Maisie Williams.

Między Normandią a Paryżem

Dzieliło ich 12 lat różnicy. Christian urodził się jako drugi, a Ginette, zwana później Catherine, była najmłodszą z pięciorga rodzeństwa. Przyszła na świat w 1917 roku. Ich ojciec, Alexandre Maurice Louis Dior produkował nawozy sztuczne i wybielacze. O matce, Marie-Madeleine Dior, wiadomo tyle, że nie była wylewna, dzieci otrzymały raczej surowe wychowanie, pozbawione ciepłych uczuć. Mieszkali w pięknej willi Les Rhumbs usytuowanej na klifach nad kanałem La Manche, w normandzkim Granville. Do dzisiaj działa tam muzeum projektanta, w którym można oglądać jego najsłynniejsze kreacje. Siedem lat przed jej narodzinami rodzina przeniosła się do Paryża i zamieszkała w okazałym budynku projektu Georgesa-Eugène’a Haussmanna w XVI dzielnicy. Nadmorska willa była ich domem wakacyjnym. Tam Christian i Catherine razem hodowali róże. Dzielili zamiłowanie do ogrodnictwa, ale też wrażliwość na sztukę. W tym czasie przyszły kreator mody otworzył wraz z przyjacielem Jacquesem Bonjeanem paryską galerię. Te piękne czasy nie trwały długo. Zaczęło się pasmo nieszczęść.

W wyniku złych inwestycji podczas krachu na giełdzie w 1929 roku, Maurice Dior zbankrutował w kilka dni i musiał sprzedać swoje interesy. „Skończyło się bogactwo, na którym opierało się Les Rhumbs, z pokojówkami i ogrodnikami, zanikły wielkopańskie rytuały związane z sezonami towarzyskimi, rodzina przestała stale kursować między Paryżem i Granville. Catherine miała wtedy trzynaście lat i otaczający ją świat legł w gruzach” – pisze Justine Picardie w książce „Miss Dior. Opowieść o wojnie, odwadze i modzie”. Niedługo później u jednego z dzieci Diorów, Bernarda, została zdiagnozowana schizofrenia. Ich matka zmarła w 1932 roku. Mówi się, że ze zgryzoty. Ojciec zabrał najmłodszą córkę do Callian, 800 kilometrów od Paryża, w którym został jej ukochany brat. Nastoletnie lata spędziła w biednym gospodarstwie, bez elektryczności, z którego wierzyciele nie mieliby czego zabierać. Hodowała groszek i fasolę. Kiedy skończyła 18 lat, Christian zaprosił ją znów do Paryża i pomógł znaleźć pracę w sklepie z galanterią. Wtedy wybuchła wojna.

Czytaj więcej

Naomi Campbell: zawartość jej szafy wkrótce trafi do muzeum

Jak pisze jej biografka, podczas II wojny światowej, jak wszyscy Francuzi, miała trzy możliwości: kolaborować, przetrwać lub stawić opór. Wybrała to ostatnie. Drogi brata i siostry znów się rozeszły, ona wróciła na południe do ojca, on został wcielony do pułku inżynieryjnego. Rok później projektant wrócił do stolicy Francji, będącej wciąż pod niemiecką okupacją. Rozpoczął pracę w domu mody Luciena Lelonga i starał się pomagać krewnym jak tylko mógł, zwłaszcza finansowo.

Kurierka ruchu oporu

Zimą 1941 roku Catherine Dior chciała kupić radio, aby wysłuchać wystąpienia generała De Gaulle'a w BBC, ale traf chciał, że przy okazji zakochała się w sprzedawcy sprzętu. Hervé Papillault des Charbonneries był wtedy żonatym ojcem trójki dzieci. Połączył ich romans. Najpierw to on dołączył do francuskiego ruchu oporu, a za nim ona. Zaangażowali się w działalność sieci F2 z centralą w Cannes. Była to formacja stworzona przez trzech polskich oficerów wywiadu, działająca między innymi na zlecenie polskiego rządu na uchodźctwie, która miała charakter dywersyjno-wywiadowczy. Pod koniec wojny należało do niej dwa tysiące osób, jedną trzecią stanowiły kobiety. On miał pseudonim Eric, ona Caro. „Jej zadanie polegało na zbieraniu i przekazywaniu informacji o ruchach niemieckich wojsk i floty. W tym celu często wyprawiała się na długie przejażdżki rowerem, aby móc potajemnie spotykać się z innymi agentami F2” – wyjaśnia Picardie. Przyczyniła się między innymi do stworzenia mapy rozmieszczenia niemieckiej infrastruktury w okolicach Marsylii. Kiedy zaczęły się aresztowania na Lazurowym Wybrzeżu, dostała szyfrowaną wiadomość, żeby wracać do stolicy. Tam przez dwa lata korzystała z mieszkania Christiana przy rue Royale, gdzie przyjmowała członków swojej siatki, zbierała i przekazywała dalej informacje mające wpływa na przebieg działań wojennych.

6 lipca 1944 roku Catherine Dior umówiła się na spotkanie z informatorem w okolicach placu Trocadéro. Nie dotarła na nie, po drodze pojmało ją gestapo. Funkcjonariusze zawiązali jej oczy i wywieźli ją na przesłuchanie do swojej siedziby przy rue de la Pompe. Była torturowana przez kilka dni, ale nie wyjawiła okupantom żadnych informacji. Za to otrzymała nakaz wywiezienia na roboty do Niemiec. Jej brat bezskutecznie starał się temu zapobiec. Nie udało się. Najpierw przetrzymywana była w lochach Fresnes i Romainville, następnie wysłano ją do Drancy, a później trafiła do obozu pracy dla kobiet Ravensbrück. Christian Dior rozpaczliwie starał się doprowadzić do powrotu siostry wykorzystując do tego wszelkie kontakty. Miał problemy ze skoncentrowaniem się na pracy. W końcu jedna z wróżek, z których usług często korzystał, Madame Delahaye zapewniła go: "twoja siostra żyje, wróci" i to przywróciło mu wiarę w przyszłość. Z niepokojem, bo od dawna niczego nie zaprojektował, przyjął propozycję przemysłowca Marcela Boussaca, który zaoferował mu sześć milionów franków na uruchomienie domu mody pod własnym nazwiskiem.

Czytaj więcej

Margot Robbie twarzą nowej kolekcji pomadek luksusowej marki. Jak budowała swój sukces?

Muza powróciła

Catherine Dior została wyzwolona w pobliżu Drezna w maju 1945 roku. Wróciła do Paryża wychudzona i bardzo słaba. Dręczyły ją koszmary. „Po wszystkich swoich doświadczeniach w obozach pracy przymusowej Catherine nie mogła znieść żadnego niemieckiego produktu we własnym domu i nie kupowała też przedmiotów powstałych w fabrykach firm, dla których ona i jej towarzyszki pracowały tak ciężko, a które znakomicie prosperowały także po wojnie, na przykład Siemens i BMW” – opisuje autorka jej biografii. Pomagała rodzinom osób deportowanych odnaleźć swoich bliskich. Za swoją działalność została później odznaczona Krzyżem Wojennym, Krzyżem Kombatanta i Legią Honorową. Muza swojego utalentowanego brata powróciła. Dzięki niej dwa lata po wojnie Christian Dior zaprezentował swoją pierwszą kolekcję.

W tym samym roku słynny kreator mody stworzył swoje pierwsze perfumy, ale nie mógł znaleźć dla nich nazwy. Kiedy pewnego dnia jego siostra weszła do jego biura, na jej widok Mitzah Bricard, często pełniąca również funkcję jego muzy i doradczyni w kwestiach artystycznych, wykrzyknęła na jej widok: „A któż to, jeśli nie Panna Dior!”. Christian Dior podchwycił to wyrażenie i postanowił nazwać swoje najnowsze dzieło Miss Dior. Jego skojarzenia były jak najbardziej naturalne, ponieważ zapach z nutami zielonego jaśminu pochodził z ulubionych kwiatów siostry, a stworzony był na podstawie wspomnień z ogrodu Granville i ich wspólnej miłości do kwiatów.

Najmłodsza panna Dior postanowiła związać swoją przyszłość z kwiatami. Po latach rozłąki spotkała się znów ze swoim partnerem Hervé i postanowili razem prowadzić stragan kwiatowy w Les Halles, targowisku zwanym niegdyś żołądkiem Paryża, gdyż handlowano tam produktami spożywczymi przez całą dobę. Kilka lat później przenieśli się razem do Callian, gdzie hodowała róże wykorzystywane przez jej brata do produkcji perfum nazwanych na jej cześć. Tam w 1957 roku dowiedziała się o jego śmierci. Za punkt honoru przyjęła upamiętnienie swojego ukochanego członka rodziny i jego twórczości. Dzięki jej staraniom willa w Granville została przekształcona w Muzeum Dior, a ona sukcesywnie przewoziła do jej ogrodów krzewy swoich róż. Zmarła w 2008 roku w Callin, tuż po tym, jak zasadziła w Normandii ostatnią partię kwiatów.

Czytaj więcej

Mieszkanie Heleny Rubinstein w Paryżu na sprzedaż. Cena: 1,59 mln euro

Źródła:

„Miss Dior. Opowieść o wojnie, odwadze i modzie” Justine Picardie

https://www.vogue.com

https://madame.lefigaro.fr

https://podcasts.apple.com

Postać Catherine Dior wróciła na karty historii dzięki serialowi „Nowy styl”, emitowanym na Apple TV+, który opowiada o czasach świetności kreatora mody Christiana Diora (zagrał go Australijczyk Ben Mendelsohn) przypadających na lata 40. i 50. ubiegłego wieku, podczas nazistowskiej okupacji i w okresie powojennym. Serial pokazuje też, jak wojna wpłynęła na innych ludzi z jego otoczenia, od Coco Chanel po Pierre'a Balmaina i ukochaną siostrę Christiana Diora, Catherine, graną przez Maisie Williams.

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Jej historia
90-letnia Joan Collins powiedziała, dlaczego nie rezygnuje z pracy
Jej historia
Katarzyna Kuczyńska-Budka – prezydentka Gliwic. Dla miasta poświęciłaby karierę męża
Jej historia
Jane Fonda: mogę być aresztowana co tydzień
Jej historia
Agata Wojda, pierwsza w historii prezydentka Kielc: Ja nie zapraszam ludzi do siebie, tylko idę tam, gdzie oni są
Jej historia
Irena Gut-Opdyke. Historia kobiety, która brawurowo ratowała ludzkie życie