Cyfrowa zmiana, która zaczyna się od kobiet. Co trzecią firmę prowadzi kobieta – czas, by cyfryzacja mówiła także jej głosem

Kobieta w cyfryzacji – nieobecna adresatka?

Mimo że transformacja cyfrowa firm jest jednym z priorytetów polskiej i europejskiej polityki rozwoju, wiele inicjatyw nadal nie uwzględnia specyfiki najmniejszych podmiotów – a szczególnie tych prowadzonych przez kobiety. W dokumentach takich jak KPO czy FENG brakuje dedykowanych działań dla kobiecych MŚP, mimo że to one odpowiadają za znaczną część lokalnej przedsiębiorczości.

Kobiety, które prowadzą firmy, często łączą obowiązki zawodowe z opieką nad rodziną, pracują w sektorach usługowych i kreatywnych, rozwijają mikrofirmy w pojedynkę lub w małych zespołach. To wszystko sprawia, że ich potrzeby w zakresie cyfryzacji są inne niż w dużych organizacjach: bardziej praktyczne, nastawione na efektywność i przystępność narzędzi, a mniej na duże systemy IT.

GO DIGITAL – projekt, który wypełnił lukę

W odpowiedzi na tę lukę Fundacja LBC, we współpracy z Mastercard Strive i Polskim Funduszem Rozwoju, uruchomiła program GO DIGITAL – skierowany wyłącznie do kobiet prowadzących mikro i małe firmy. Od maja 2024 do kwietnia 2025 program objął zasięgiem ponad 330 tysięcy kobiet w całej Polsce.

Efekty? 62% uczestniczek zwiększyło swoje kompetencje cyfrowe, a 59% zaczęło częściej korzystać z narzędzi online. Co trzecia wdrożyła co najmniej trzy z rekomendowanych rozwiązań, takich jak CRM, platformy do fakturowania, ewidencja czasu pracy, platformy webinarowe, narzędzia do zarządzania postami na social media.

Program nie tylko uczył – ale wspierał we wdrożeniu. Kluczowa była obecność doradców, ekspertek i społeczności. W ramach programu aż 2 500 kobiet uzyskało indywidualne wsparcie, 820 przetestowało narzędzia cyfrowe, a aż 443 realnie wdrożyły rozwiązania w firmach.

To nie są statystyki. To realne zmiany – w myśleniu, organizacji pracy, w strategii.

Od lęku do sprawczości. Cyfryzacja jako zmiana mentalna

Dla wielu kobiet udział w programie był pierwszym świadomym krokiem ku automatyzacji procesów. Uczyły się narzędzi do CRM, jak skutecznie prowadzić zdalne spotkania, tworzyć własne landing page’e i zarządzać zadaniami zespołu w aplikacjach. Co istotne, cyfryzacja stała się nie tylko narzędziem – ale impulsem do zmiany postawy.

Jak pokazał raport Fundacji LBC: 57% uczestniczek zyskało czas, 27% obniżyło koszty prowadzenia firmy, a 49% odnotowało wzrost liczby klientów.

Wypowiedzi kobiet nie pozostawiają wątpliwości: technologia przestała być barierą, a zaczęła wspierać rozwój. „Ten program mnie ośmielił – teraz wiem, że mogę działać cyfrowo, na własnych zasadach” – mówi jedna z uczestniczek.

Społeczność jako siła napędowa

Jednym z kluczowych elementów GO DIGITAL była społeczność kobiet LBC – wzajemnie wspierających się, wymieniających doświadczenia i inspirujących do działania. W odróżnieniu od typowych kursów online, program tworzył przestrzeń do rozmowy, zadawania pytań i wspólnego rozwiązywania problemów. To właśnie poczucie „nie jestem sama” okazało się czynnikiem, który przyspieszał wdrażanie narzędzi i zmian.

Uczestniczki podkreślały, że wiedza była podana prostym językiem, dopasowana do poziomu zaawansowania i realiów mikrofirm. Dzięki temu cyfrowa transformacja przestała być obcym hasłem, a stała się codzienną praktyką.

Społeczność LBC (www.ladybusiness.pl) istnieje na polskim rynku od 2011 roku i skupia się przede wszystkim na wsparciu i edukacji kobiet, które zarządzają firmami minimum 3 lata. Przez lata w spotkaniach społeczności udział wzięło kilkanaście tysięcy kobiet. A dzisiaj to dynamiczny ekosystem, w skład którego wchodzi Fundacja, Platforma i Klub LBC.

Wiedzieć to nie znaczy wdrożyć – największa bariera

Największą przeszkodą we wdrażaniu cyfryzacji w małych firmach prowadzonych przez kobiety nie jest brak chęci czy kompetencji. To brak czasu, wsparcia i jasnych kroków działania. „Wiedzieć to jedno, ale wdrożyć – to zupełnie inna historia” – mówi jedna z właścicielek firm.

Dlatego jednym z kluczowych wniosków raportu GO DIGITAL jest potrzeba podejścia systemowego do cyfryzacji w mikro i małych firmach prowadzonych przez kobiety. Rekomendacje wypracowane w ramach programu nie ograniczają się do jednorazowego przekazu wiedzy, lecz proponują konkretne działania wspierające wdrażanie i utrwalanie zmian.

Po pierwsze, konieczne jest wprowadzenie procesu wdrożeniowego, a także zaangażowanie tzw. cyfrowych opiekunów – osób, które mogą krok po kroku towarzyszyć przedsiębiorczyniom w praktycznym wykorzystaniu nowych narzędzi w ich firmach. Tego typu wsparcie znacząco zwiększa szansę na skuteczne i trwałe zmiany.

Kolejnym krokiem powinno być zróżnicowanie ścieżek edukacyjnych – tak, aby każda uczestniczka mogła uczyć się we własnym tempie i na poziomie odpowiadającym jej aktualnym kompetencjom. Tylko elastyczne i dopasowane programy mogą przełamywać barierę wejścia w świat technologii.

Raport wskazuje również na konieczność uwzględnienia modułu z zakresu cyberbezpieczeństwa jako elementu obowiązkowego w każdej ścieżce edukacyjnej. Dla wielu mikrofirm to nadal temat nieznany, a jednocześnie kluczowy dla bezpiecznego funkcjonowania online.

Ostatnim, ale nie mniej ważnym rozwiązaniem, są tzw. „przypominajki wdrożeniowe”, czyli zaplanowane punkty kontaktu z uczestniczkami – na przykład po trzech miesiącach od zakończenia szkolenia – które pomagają utrwalić nowe nawyki i wrócić do działań, które mogły zostać odłożone.

Dzięki takim rozwiązaniom cyfryzacja staje się procesem, nie jednorazowym wydarzeniem.

Polityki publiczne muszą zobaczyć kobiety

Projekt GO DIGITAL unaocznił, jak wielką wartością dla gospodarki może być mądrze wsparta kobieca przedsiębiorczość. Pokazał również, że Polska potrzebuje przestrzeni, która będzie gromadzić wiedzę, dane i głos kobiet prowadzących firmy – nie tylko tych z Warszawy czy Krakowa, ale również z Jasła, Olsztyna czy Tomaszowa Lubelskiego.

Dziś brakuje w Polsce think tanku, który systemowo analizowałby potrzeby i bariery kobiet w biznesie. Dlatego Fundacja LBC zainicjowała LBC Think Tank, który ma dostarczać rekomendacje dla instytucji publicznych, tworzyć analizy i wspierać głos kobiet w kształtowaniu polityki gospodarczej.