W szpilkach za kierownicą. Co jest zakazane, a co dozwolone według przepisów

Czy dozwolone jest kierowanie samochodem bez koszulki, w klapkach lub szpilkach, palenie papierosów albo jedzenie w trakcie jazdy - na pytania „Rzeczpospolitej” odpowiada r. pr. dr inż. Jonatan Hasiewicz (radca prawny, doktor nauk prawnych, inżynier ruchu drogowego).

Czy przepisy prawa drogowego określają, jakie konkretnie czynności nie mogą być wykonywane w czasie kierowania samochodu?

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym kierujący pojazdem będący uczestnikiem ruchu drogowego ma "unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego" podczas prowadzenia pojazdu. Ustawa Prawo o ruchu drogowym nie odnosi się w skonkretyzowany sposób do partykularnych zachowań uczestników ruchu drogowego, które stanowią swoiste dystraktory zakłócające prowadzenie pojazdów. Niemniej należy wskazać, że spowodowanie wypadku drogowego lub popełnienie wykroczenia drogowego w sytuacji jednoczesnego wykonywania innych rozkojarzających czynności w pojeździe będzie stanowiło okoliczność obciążającą dla kierującego pojazdem.

Czy dozwolone jest kierowanie samochodu bez koszulki w przypadku mężczyzn lub w samym staniku w przypadku kobiet?

Przepisy prawne tego nie regulują. Obowiązuje tutaj zatem zasada - co nie jest zakazane, jest dozwolone.

Bez odpowiednich butów ani rusz

Czy można prowadzić auto w klapkach lub w szpilkach?

Prowadzenie pojazdu w obuwiu nieprzystosowanym do używania pedału hamulca i gazu jest działaniem nieodpowiedzialnym. Niemniej w sprawach takich wypowiadały się sądy karne rozstrzygające wypadki drogowe z udziałem kierujących pojazdami, którzy poruszali się nimi w "klapkach". Na przykład sam byłem Obrońcą w sprawie II K 92/21 toczącej się przed Sądem Rejonowym dla Wrocławia - Fabrycznej we Wrocławiu II Wydział Karny, gdzie na etapie postępowania sądowego ustalono iż Pokrzywdzony, który zginął tragicznie w wypadku drogowym miał założone "klapki" typu "japonki". Biegli sądowi sporządzający opinię w tej sprawie uznali, iż mogło mieć to negatywny wpływ na panowanie nad pojazdem przez Pokrzywdzonego i wykonywanie manewrów obronnych, przy czym nie miało to znaczenia na tyle istotnego w kontekście rozpatrywanego wypadku drogowego. Opinii biegłych sądowych w przedmiotowej sprawie nie zakwestionował Sąd Okręgowy we Wrocławiu IV Wydział Karny Odwoławczy w sprawie IV K 309/22, który orzekał jako sąd drugiej instancji. Reasumując, ewentualne nieadekwatne obuwie używane przez kierującego pojazdem może mieć dla niego negatywne konsekwencje jedynie w sytuacjach ograniczających podejmowanie właściwych manewrów obronnych lub prewencyjnych reakcji w trakcie sytuacji niebezpiecznych (wypadek drogowy).

Czy natomiast kierowca może palić papierosy w trakcie prowadzenia samochodu?

Przepisy prawne tego nie regulują.

Z posiłkiem lepiej poczekać do postoju

A czy kierujący może jeść?

Przepisy prawne także tego nie regulują, przy czym jedzenie samo w sobie powoduje konieczność odrywania jednej lub obu rąk od kierownicy, co może utrudniać szeroko rozumiane "panowanie nad pojazdem mechanicznym".