Oprawcy w białych rękawiczkach. Alarmujące dane o przemocy rówieśniczej w szkołach średnich

Z opracowania, o którym mowa, wynika, że przemoc wśród uczniów szkół średnich jest poważnym problemem i najczęściej ma postać przemocy psychicznej. To, z czym przede wszystkim mierzy się duża część młodych ludzi, to nieprzyjemne żarty i kpiny – doświadcza ich 23,5 proc. uczniów, rozpuszczanie plotek i kłamstw – 19,5 proc., a także wykluczanie z grupy – 18 proc.

Przemoc rówieśnicza w szkołach ponadpodstawowych

Prawie 58 proc. uczniów biorących udział w badaniu zadeklarowało, że było ofiarą przemocy rówieśniczej sporadycznie, czyli od czasu do czasu, a blisko 4 proc. jest dręczonych codziennie. Jednocześnie niemal 35 proc. respondentów przyznało, że sami stosowali przemoc, a ponad 60 proc. było jej świadkami.

Jeśli chodzi o przemoc fizyczną, pojawia się ona rzadziej, ale również stanowi problem w badanym środowisku. Autorzy raportu i eksperci biorący udział w opracowaniu raportu podkreślają jednak, że  zachowania krzywdzące emocjonalnie mają równie poważne konsekwencje dla ofiary jak doświadczenie opresji fizycznej. 

– Przemoc rówieśnicza może mieć wiele wymiarów. Najłatwiej dostrzega się tę fizyczną, bo pozostawia widoczny ślad. Ale równie dotkliwa i zdecydowanie częściej stosowana jest przemoc psychiczna czy werbalna. Nie widać jej na pierwszy rzut oka, ale może pozostawić trwały ślad w życiu młodej osoby. To np. ośmieszanie, rozsiewanie plotek czy wykluczanie z grupy, które prowadzi do samotności i izolacji. Dlatego tak istotna jest uważność rodziców i nauczycieli na zachowanie dzieci, odczytywanie czasem bardzo drobnych sygnałów, które możemy zaobserwować - Agnieszka Durst-Wilczyńska, prezeska Fundacji UNIQA.

Czytaj więcej

Psychologia

Powstało narzędzie, które nauczy reagowania na oznaki kryzysu psychicznego zauważone w sieci

Z badania ARC Rynek i Opinia przeprowadzonego na zlecenie Fundacji Zdrowego Postępu wynika, że po...

Przemoc relacyjna, o istnieniu której mówi raport, zdaniem ekspertów nie powinna być bagatelizowana ani tym bardziej lekceważona. W związku z tym, że jest ona subtelna i mało widoczna, nazywa się ją przemocą „w białych rękawiczkach”, co bynajmniej nie oznacza, że jej ofiary nie doznają poważnych urazów psychicznych. 

– W badaniach uczniowie często deklarują, że woleliby doświadczyć pobicia niż wykluczenia przez grupę czy klasę. Nauczyciele i rodzice powinni zwracać baczną uwagę na tę formę przemocy – zaznacza dr Piotr Rycielski, współautor systemu RESQL i współautor badania.

Co zwiększa ryzyko przemocy rówieśniczej?

Dane zgromadzone w raporcie pokazują, że wielkość szkoły, miejscowości czy wyniki egzaminów maturalnych nie mają istotnego wpływu na poziom przemocy rówieśniczej. Oznacza to, że bullying jest problemem ogólnosystemowym, a nie zależnym od specyfiki pojedynczej placówki. Znacznie większe znaczenie ma atmosfera w klasie. Szkoły, w których uczniowie czują się wspierani i zintegrowani, w mniejszym stopniu doświadczają przemocy. Z kolei klasy, w których uczniowie wzajemnie sobie dokuczają i brakuje w nich wsparcia dla członków społeczności, są bardziej narażone na występowanie przemocy.

Eksperci podkreślają, że zapobieganie przemocy rówieśniczej musi obejmować systemowe podejście, obejmujące monitoring sytuacji w szkołach i wprowadzenie jasnych procedur interwencyjnych. Najważniejsze rekomendacje przedstawione w raporcie to:

Czytaj więcej

Zdrowie

Screenagers: nastolatki przed ekranem. Jak aktywność online wpływa na ich zdrowie?

TikTok wśród nastoletnich dziewcząt, YouTube wśród ich rówieśników - to ulubione platformy, z któ...

• obowiązkowy system monitorowania i reagowania – każda szkoła powinna posiadać narzędzia umożliwiające szybkie identyfikowanie przypadków bullyingu i skuteczną pomoc uczniom,