Barbiecore. Różowy feminizm

Film „Barbie” Grety Gerwig bije rekordy sprzedaży, a estetyka inspirowana kultową lalką jest jednym z najważniejszych trendów lat 20. XXI wieku. Style barbiecore i bimbo zyskały nowy pozytywny wydźwięk.

Publikacja: 03.09.2023 19:22

Barbiecore: Czym jest różowy feminizm?

Foto: Adobe Stock

Klementyna Szczuka

Zdjęcia z czerwca 2022, na których Margot Robbie jako stereotypowa Barbie i Ryan Gosling jako Ken jeżdżą na rolkach w kowbojskich outfitach w Venice Beach stały się viralowe. Rok później, gdy film „Barbie” Grety Gerwig wszedł do kin, w ciągu trzech tygodni od premiery zarobił ponad milion dolarów, stając się tym samym pierwszym tak dochodowym filmem wyreżyserowanym przez kobietę. Jego premiera, która zbiegła się w czasie z również wyczekiwanym „Oppenheimerem” Christophera Nolana, była wręcz wydarzeniem popkulturowym. Osoby wybierając się na seanse, ubierały się na różowo i fotografowali się na specjalnie przygotowanych różowych ściankach. Natomiast w internecie, zwłaszcza na TikToku, można było znaleźć nie tylko modowe inspiracje, ale też np. przepisy na różowe wersje rozmaitych przekąsek. Wszystko to w najróżniejszych odcieniach – bo róż modny jest w ostatnim czasie zarówno w wersjach pastelowych, jak i jaskrawych, intensywnych.

Barbiecore: Najpopularniejszy trend roku 2022

Barbiecore zgodnie z raportem Lyst „Year in Fashion” był najpopularniejszym trendem 2022. W stylizacjach nawiązujących do estetyki popularnej lalki pojawiali się wówczas m.in. Megan Fox i jej partner, raper Machine Gun Kelly, Kim Kardashian, Lil Nas X czy Lizzo, której piosenka „Pink” otwiera soundtrack filmu. Z kolei Zendaya, która jest ambasadorką włoskiego domu mody Valentino, wiosną 2022 roku promowała wyjątkową różową kolekcję na sezon jesień-zima 2022/2023. Kolor PP Pink stworzony przez Piera Paolo Piccioli był na tyle intensywny i jednolity, że na wybiegach uwagę widzów przyciągały detale, a nie sylwetki. Odcień ten wszedł nawet do oficjalnego kanonu Pantone.

Choć firma Mattel również posiada własną chronioną prawami autorskimi barwę Pantone, Barbie pink – 219 C, na początku swojego istnienia Barbie wcale nie była związana z tym kolorem. Jako lalka high-fashion nosiła czerń i biel. To ciekawe, bo przedsiębiorczyni Ruth Handler stworzyła pierwszą lalkę Barbie w 1959 r., czyli mniej więcej cztery dekady po tym, gdy róż został przypisany dziewczęcości. Kolor ten zyskał jednak popularność kilka lat przed pojawieniem się Barbie – dzięki Mamie Eisenhower, która w 1953 roku została Pierwszą Damą Ameryki. Następczyni Bess Truman nie tylko ubierała się cała na różowo, w tym kolorze urządziła też wnętrze swojego domu. Dopiero gdy w latach 70. firma Mattel zaczęła dedykować lalki dziewczynkom, a nie nastolatkom, dzięki skutecznemu marketingowi, róż stał się synonimem popularnej zabawki, która szybko zapisała się w popkulturze.

Różne odcienie różu

Kolor ten od lat nieustannie wchodzi i wychodzi z mody. Jego blady, delikatny i uniwersalny odcień, millennial pink, został nawet okrzyknięty kolorem XXI wieku. Popularność tej kojarzącej się z elegancją barwy przypadła na drugą połowię ubiegłej dekady. W ostatnich latach natomiast róż powrócił w postaci hot pink. Ma to związek z powrotem do lat dwutysięcznych, w których był obecny w popkulturze właśnie w intensywnych odcieniach. Tak nosiły się gwiazdy pokroju Britney Spears, Paris Hilton czy Nicole Richie oraz bohaterki serialu „Wredne dziewczyny” czy Elle Woods z filmu „Legalna blondynka”. Era różu i powiązanej z nią estetyki barbiecore, jak sugerują eksperci, dziś, w postpandemicznych czasach pełnych niepokoju, jest formą ucieczki w beztroskie uniwersum. Tęsknimy za bezpieczniejszymi okresami, więc chwytamy się tego, co proste i znajome; tego, do czego mamy sentyment.

Zdjęcia z czerwca 2022 roku, na których Margot Robbie jako stereotypowa Barbie i Ryan Gosling jako Ken jeżdżą na rolkach, stały się viralowe.

Foto: GettyImages

To między innymi dlatego „Barbie” Grety Gerwig osiągnęła taki sukces. Inną kwestią jest popfeministyczne i nośne przesłanie, które film za sobą niesie, wzmocnione przez to, co działo się wokół premiery w social mediach. 21-letnia content creatorka Chazlyn Yvonne w rozmowie z „Mashable” zwraca uwagę, że styl barbiecore to „feministyczny statement, który pozwala kobietom ubierać się jak chcą, bez obawy przed osądem”. W artykule czytamy dalej: „może to być szczególnie istotne dla kobiet o innych kolorach skóry niż biały, które nie miały reprezentacji we wczesnych wersjach Barbie, i że trend ten pomógł jej docenić swoją kobiecość”. Zwłaszcza, że dopiero od niedawna lalka stała się rzeczywiście bardziej inkluzywna. Barbie na przestrzeni lat krytykowano za nierealistyczną szczupłą sylwetkę, seksualny wizerunek i promocję konsumpcyjnego stylu życia, choć założenie Ruth Handler było – zwłaszcza jak na lata 50. XX wieku – rewolucyjne: miało inspirować dziewczynki do bycia kim tylko chcą, na przykład astronautką, naukowczynią czy chirurżką. Tym bardziej, że wcześniejsze zabawki dla dziewczynek zamiast rozwijać kreatywność, przygotowywały je do typowo kobiecych ról społecznych.

Barbiecore i estetyka bimbo

Moda na róż i stylizacje barbie pozwalają odzyskać kolor i ekspresję, które przez lata kojarzone były z tym, co dziewczęce i tym samym naiwne, głupsze, płytsze, gorsze. A przy okazji barbiecore mówi się przecież także o pokrewnej estetyce bimbo, która również na fali nostalgii za latami dwutysięcznymi i trendem Y2K powróciła w postaci intensywnego różu i brokatu, wyrazistych makijaży, welurowych dresów, krótkich spódniczek i błyszczących dodatków. Początek XXI wieku to jednak wyjątkowo toksyczna era dla kobiet i – jak wspominają same pracowniczki ówczesnych mediów – na porządku dziennym była wtedy „przerażająca mizoginia”. – „Redaktorzy plotkarskich magazynów szybko zdali sobie sprawę, że opinia publiczna ma nienasycony apetyt na okrucieństwo, szczególnie względem młodych kobiet. Jeszcze w 2007 roku w czasopismach takich jak »Heat« publikowano zdjęcia, które zaglądały dziewczynom pod spódnice, a czytelnicy chcieli oglądać kobiety o szklistych oczach, wychodzące z nocnych klubów, z wyraźnie widocznymi śladami po przedłużaniu włosów” – pisze Sirin Kale na łamach „Guardian”. Panowała również kultura diet i moda na „rozmiar 0”, co przełożyło się m.in. na liczne przypadki zaburzeń odżywiania u kobiet.

Współcześnie mamy tego świadomość. Tym bardziej, że w ostatnim czasie kolejne gwiazdy lat dwutysięcznych ujawniają, jak odcisnęły się na nich wszelkiego rodzaju nadużycia i przemoc, której doświadczały. Powstałe jeszcze na początku XX wieku określenie „bimbo” pierwotnie oznaczało konwencjonalnie atrakcyjną, przeseksualizowaną, naiwną i nieinteligentną kobietę. Niektóre dziewczyny w latach dwutysięcznych odcinały się od różowej estetyki, nie chcąc być „takie jak wszystkie”. Ale dziś określenia bimbocore, podobnie jak barbiecore zyskały nowy, pozytywny wydźwięk. Pozwolenie sobie na bycie sobą, przełamanie stereotypu nieinteligentnej czy naiwnej osoby to celebracja kobiecości i akt feministyczny. Zwłaszcza, że w tej estetyce miejsce dla siebie znajdą wszyscy, nie tylko heteronormatywne białe dziewczyny i kobiety o szczupłych sylwetkach.