Dlaczego nie należy ignorować wskazówek stewardessy?

Wsiadając do samolotu pasażerowie dbają o to, by znaleźć przypisane im miejsce, umieścić bagaż podręczny w schowku nad siedzeniem, upewnić się, że mają ze sobą niezbędne dokumenty, przywitać się ze współtowarzyszami i… zanurzyć się w telefony, tablety czy książki, zakładając przy tym słuchawki na uszy. Dlaczego stewardessy i stewardzi apelują o to, aby pasażerowie zamiast tego uważnie przysłuchiwali się ich instrukcjom przed rozpoczęciem lotu?

Gdy w ubiegłym miesiącu świat obiegły zdjęcia płonącego samolotu A350 Japońskich Linii Lotniczych (JAL), zakładano najgorsze scenariusze. Tymczasem okazało się, że dzięki sprawnej akcji ewakuacyjnej oraz dyscyplinie pasażerów, 379 osób znajdujących się na pokładzie wyszło cało z tego zdarzenia. Podczas gdy media określały je mianem cudu, doświadczona stewardessa Mizuki Urano, nie uczestnicząca wprawdzie w akcji ewakuacyjnej, ale śledząca relacje na temat wypadku w światowych mediach, uznała, że z cudem nie miało to nic wspólnego – To naturalny skutek ogromnego wysiłku i profesjonalizmu całej załogi samolotu – podkreśliła w rozmowie z CNN.

Słuchają muzyki, grają w gry lub śpią

Choć personel pokładowy często postrzegany jest przez pasażerów jako osoby serwujące przekąski i oferujące zakupy w podniebnej strefie bezcłowej, to jednak na ich barkach spoczywa odpowiedzialność za zdrowie i życie wszystkich osób na pokładzie i to oni w sytuacji awaryjnej nawigują sprawnym przebiegiem akcji ratunkowej.

Z doświadczenia stewardes wynika jednak, że pasażerowie nie zawsze skupiają uwagę na procedurach bezpieczeństwa, a wręcz, podczas ich prezentacji, pochłonięci są całym szeregiem innych czynności – Niestety, większość pasażerów nie zwraca uwagi na personel pokładowy, który wykonuje prezentację dotyczącą procedur bezpieczeństwa (ang. safety demo) – potwierdza Marta Bil, była stewardesa m.in. arabskich linii lotniczych, założycielka i od 5 lat instruktorka w Akademii dla przyszłych Stewardes Fly High Cabin Crew Academy – Najczęściej takie zachowanie demonstrują pasażerowie, którzy choć raz wcześniej lecieli samolotem. Zazwyczaj są oni skupieni na swoich telefonach komórkowych: prowadzą rozmowy, grają w gry czy też siedzą ze słuchawkami w uszach, słuchając muzyki. Zdarza się, że pasażerowie w tym czasie rozmawiają z towarzyszami podróży lub śpią – wymienia Marta Bil.

Wysłuchać instrukcji, kiedy jest na to czas

Tymczasem to właśnie ten moment – tuż przed rozpoczęciem lotu – jest kluczowy dla zrozumienia, jak należy zachować się w sytuacji awaryjnej i jakie działania podjąć, kiedy na spokojne instrukcje nie będzie już czasu – Jest to bardzo istotne, by słuchać tego co mówi i uważnie patrzeć na to, co prezentuje personel pokładowy przed lotem – podkreśla Marta Bil – Te informacje mogą uratować nam życie. Stewardesy i stewardzi przypominają nam wówczas, jaki sprzęt ewakuacyjny mamy do dyspozycji i w jaki sposób należy się zachować podczas sytuacji awaryjnej. Gdy nagle dochodzi do sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu lotu, nie ma czasu na zastanawianie się, musimy działać efektywnie. Dlatego tak ważne jest, by być zawczasu przygotowanym na niespodziewane incydenty. Dzięki takim briefingom (z ang. informacjom) przed startem, działamy sprawnie i automatycznie – tłumaczy założycielka Fly High Cabin Crew Academy.

Whiplash effect

Podczas prezentacji procedur bezpieczeństwa personel pokładowy informuje pasażerów nie tylko o tym, gdzie znajdują się wyjścia ewakuacyjne czy skąd wylecą maski tlenowe. To także czas na przedstawienie innych kluczowych zasad obowiązujących podczas lotu, notorycznie przez pasażerów ignorowanych – Mowa tu między innymi o: zakazie palenia w trakcie lotu, konieczności stosowania się do poleceń załogi pokładowej, przygotowania się do startu i lądowania – wymienia Marta Bil – umieszczeniu bagażu podręcznego pod fotelem znajdującym się przed nami, tak by w razie nagłej ewakuacji nie zagradzał nam drogi do wyjścia, zamknięciu stolików, odsłonięciu zasłon w oknach, zapięciu pasów bezpieczeństwa (polecamy mieć je zapięte przez cały czas trwania lotu, gdyż zdarzają się niespodziewane turbulencje), czy też umieszczeniu fotela w pozycji pionowej. Może nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, ale zapobiega to powstaniu tzw. whiplash effect, czyli efektu odbicia się karku przy gwałtownym zahamowaniu maszyny – tłumaczy była stewardessa.

Dzięki instrukcjom stewardess pasażerowie dowiadują się też, gdzie znajduje się najbliższe wyjście ewakuacyjne. Zdarza się, że może być ono oddalone o kilka rzędów, jednak w sytuacji zagrożenia, podróżujący mogą nie mieć tej świadomości. – Dowiadujemy się także, że maski tlenowe znajdują się w panelach nad naszymi głowami i aby aktywować przepływ tlenu należy pociągnąć za maskę – dodaje Marta Bil – Następnie należy zasłonić maską nos i usta, zabezpieczając taśmą wokół głowy. To bardzo ważne, by maskę najpierw założyć sobie, a dopiero później bliskim, w tym dzieciom. Jeśli my stracimy przytomność, nie będziemy w stanie pomóc innym – zaznacza.

Kamizelki ratunkowe, buty na wysokim obcasie

Przed lotami nad akwenami, podróżujący otrzymują informację, w którym miejscu znajdują się kamizelki ratunkowe, w jaki sposób je założyć oraz, co najważniejsze, kiedy je napompować – Robimy to, wychodząc z samolotu, a nie w kabinie – wyjaśnia Marta Bil – Wyjątkiem są małe dzieci: im kamizelki nadmuchujemy jeszcze w samolocie – doprecyzowuje – Panie powinny zawsze pamiętać o ściągnięciu butów na wysokim obcasie, które nie tylko spowolnią ewakuację, ale mogą zniszczyć trap ewakuacyjny.

Marta Bil zwraca też uwagę na to, jak istotne jest wsłuchiwanie się w instrukcje, które pozwolą na spokojne zastosowanie ich w rzeczywistości, gdy zajdzie taka potrzeba – W czasie powolnej dekompresji, która może pojawić się w wyniku uszkodzenia samolotu wypadną maski tlenowe – tłumaczy – Wiedząc o tym, możemy spokojnie skorzystać z takiej maski, a w tym czasie pilot obniży wysokość lotu, co pozwoli nam spokojnie oddychać i wylądować. Stosowanie się do instrukcji załogi pokładowej w takich chwilach zapobiega panice i pozwala opanować trudne sytuacje podczas lotów samolotem – podsumowuje.

Zostawić bagaż

Gdy sytuacja staje się niebezpieczna i zagrażająca życiu, należy bezzwłocznie wykonać polecenia doświadczonych specjalistów, nie opóźniając operacji i nie narażając tym samym współtowarzyszy na większe ryzyko. Marta Bil podkreśla, że podczas prezentacji procedur bezpieczeństwa pasażerowie są upominani, aby pozostawić wszystkie bagaże na pokładzie i skupić się na sprawnym przechodzeniu do wyjść ewakuacyjnych. Niestety, nie zawsze te zalecenia są respektowane, co może mieć bardzo poważne konsekwencje – Jeden z takich przypadków zakończył się tragicznie – przywołuje – Do katastrofy doszło w maju 2019 na moskiewskim lotnisku Szeremietiewo. Podczas ewakuacji samolotu linii Aerofłot, pasażerowie nie posłuchali instrukcji personelu pokładowego, chcąc zabrać ze sobą bagaże i znacznie opóźniając proces opuszczania samolotu, co przyczyniło się do śmierci połowy uczestników tego feralnego lotu – wspomina Marta Bil.

Historia pokazała, że sprawnie przeprowadzona ewakuacja prowadzi do zupełnie innego zakończenia. I choć doświadczenie specjalistów ma tutaj kluczowe znaczenie, to świadome uczestnictwo w akcji ewakuacyjnej, wynikające ze znajomości procedur, również przynosi pożądane rezultaty. Zanim więc samolot oderwie się od ziemi, warto odłożyć książkę, tablet, telefon i poświęcić kilka minut na spokojne wysłuchanie tego, co stewardessa ma do powiedzenia – na wypadek, gdyby przyszło tę wiedzę zastosować w praktyce.