Osoby o tych cechach mają szansę na długowieczność. Najnowsze wyniki badań

Naukowcy od dawna wiedzą, że osobowość wpływa na zdrowie i długość życia. Dotychczas jednak skupiali się na analizowaniu tzw. Wielkiej Piątki, czyli pięcioczynnikowego modelu osobowości. Obejmuje on takie elementy jak neurotyczność, ekstrawersja, ugodowość, sumienność i otwartość. Tym razem badacze poszli o krok dalej i skupili się nie na ogólnych cechach, ale na najmniejszych elementach osobowości, czyli tzw. niuansach, które mogą wydłużać lub skracać życie. Wyniki badania zostały opublikowane w „Journal of Psychosomatic Research”.

Jak wyglądało badanie?

Badanie objęło ponad 22 tys. dorosłych Amerykanów – uczestników czterech badań podłużnych przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych. Odpowiadali oni na pytania z kwestionariuszy osobowości, które zawierały od 10 do 26 pytań opartych na modelu Wielkiej Piątki. Okres obserwacji uczestników trwał od 6 do 28 lat. W analizie uwzględniono także czynniki zdrowotne i stylu życia, takie jak aktywność fizyczna, palenie papierosów, masa ciała czy zachorowanie na depresję.

We wcześniej przeprowadzonych badaniach ustalono, że sumienność, określana jako tendencja do odpowiedzialności i samodyscypliny, jest czynnikiem, który w największym stopniu wpływa na ryzyko śmiertelności, przy czym osoby, u których ta cecha jest mocno rozwinięta, mają największe szanse na długie życie. Podobny związek (choć nie tak silny jak u osób sumiennych) zaobserwowano w przypadku mocno rozwiniętej ekstrawersji (skłonności do bycia towarzyskim i doświadczania pozytywnych emocji) oraz ugodowości (skłonności do empatii i zaufania). Wyższe ryzyko śmiertelności przypisywano z kolei mocno rozwiniętej neurotyczności, objawiającej się zwiększoną podatnością na stres i doświadczanie negatywnych emocji. Uważa się, że ostatnia cecha Wielkiej Piątki, czyli otwartość (tendencja do bycia ciekawym i pomysłowym) nie ma większego wpływu na śmiertelność.

Czytaj więcej

Nauka

Opublikowano wyniki badań najstarszej kobiety na świecie. Oto, co zapewniło jej długowieczność

Takiego wieku, jakiego dożyła María Branyas Morera, chciałoby doczekać wielu. 117-latka była najd...

Które cechy osobowości mogą zapewnić dłuższe życie?

Autorzy badania oceniali osobowość na dwóch poziomach szczegółowości. Pierwszy poziom dotyczył cech ogólnych, należących do wspomnianej wcześniej Wielkiej Piątki. Pojedyncze pytania i opisy użyte w kwestionariuszach odnosiły się z kolei do tzw. niuansów, czyli drobnych cech będących przejawem cech ogólnych. Przykładowo, odpowiedzialność i pracowitość wpisują się w bycie osobą sumienną, z kolei drażliwość i nerwowość w bycie osobą neurotyczną. Do jakich wniosków doszli badacze?

Należy dodać, że w momencie, gdy badacze uwzględnili w uzyskanych wynikach czynniki zdrowotne, psychologiczne oraz behawioralne, związek między cechami a ryzykiem śmierci został w pewnym stopniu osłabiony. Niemniej kilka konkretnych cech osobowości nadal było silnie związanych ze zmniejszonym ryzykiem śmierci, w tym bycie zorganizowanym, odpowiedzialnym, pracowitym, dokładnym, aktywnym, pomocnym i opiekuńczym. Oznacza to, że te cechy mają własny wpływ na długość życia, niezależnie od innych czynników.

Czytaj więcej

Nauka

Naukowcy opracowali skuteczną metodę walki z „jedną z najstraszniejszych chorób na świecie"

Nowa terapia genowa opracowana przez naukowców po raz pierwszy w historii skutecznie spowolniła p...

W jaki sposób cechy osobowości mogą wpływać na ryzyko śmiertelności?

Według badaczy cechy osobowości wpływają na śmiertelność poprzez szereg czynników biologicznych, behawioralnych, klinicznych i psychologicznych. Przykładowo, osoby sumienne mają niższe ryzyko śmierci, ponieważ rzadziej palą papierosy, piją mniej alkoholu, mają lepszą jakość snu, mniejszy obwód talii i występuje u nich niższy stan zapalny. Dzięki temu, że są bardziej zdyscyplinowane i odpowiedzialne, częściej podejmują lepsze decyzje zdrowotne i lepiej zarządzają swoim zdrowiem.

Z kolei wyższy poziom neurotyczności przejawia się zwiększoną podatnością na stres, negatywne emocje i lęk, co może prowadzić do niezdrowych wyborów życiowych i złego zarządzania zdrowiem. Takie osoby częściej palą papierosy i mają gorszą jakość snu. Osoby o zmiennym nastroju, skłonne do zamartwiania się i nerwowe mogą mieć wyższe ryzyko śmiertelności również z tego względu, że są bardziej obciążone chorobami, mają wyższe BMI, nasilone objawy depresyjne i są mniej aktywne fizycznie.

René Mõttus z University of Edinburgh, jeden z autorów badania, w wywiadzie dla „The Independent” przyznał, że ludzie mogą zmienić swoje cechy osobowości, aby zmniejszyć ryzyko śmiertelności.

„Odkryliśmy, że to często właśnie te konkretne cechy osobowości, niuanse, odpowiadają za związek osobowości ze śmiertelnością. Logiczne jest więc, że łatwiej jest je zmienić niż szerokie domeny cech, takie jak neurotyczność czy sumienność. Dlatego nasze ustalenia dają nadzieję” – przyznał naukowiec.

Źródła:

www.sciencedirect.com

midus.wisc.edu

www.the-independent.com