Te zachowania podczas prowadzenia samochodu mogą zwiastować Alzheimera. Nowe badanie

Prowadzenie pojazdu angażuje złożone procesy poznawcze, sensoryczne i motoryczne – uwagę, pamięć, wzrok i koordynację ruchową. Z tego względu może być wiarygodnym wskaźnikiem ogólnej sprawności funkcjonalnej seniorów. U osób starszych z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi można zaobserwować subtelne zmiany w sposobie prowadzenia samochodu jeszcze przed formalnym postawieniem diagnozy. Dotychczas brakowało jednak danych z codziennego życia, które dokumentowałyby, jak te zmiany narastają w czasie.

Jak wyglądało badanie?

Nowe badanie przeprowadzone przez zespół naukowców z Brown School at Washington University pokazuje, że dane dotyczące jazdy samochodem pomagają odróżnić starsze osoby z łagodnymi zaburzeniami od kierowców z prawidłowymi funkcjami poznawczymi. Wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie „Neurology”.

W badaniu wzięło udział 298 starszych kierowców, których średnia wieku wynosiła około 75 lat. U części z nich występowały łagodne zaburzenia poznawcze, które są prekursorem choroby Alzheimera. Uczestnicy byli objęci programem Driving Real-World In-Vehicle Evaluation System Project prowadzonym na Washington University i raz w roku przechodzili ocenę w skali Clinical Dementia Rating (CDR), standardowe testy neuropsychologiczne oraz badanie genetyczne w kierunku obecności wariantu apolipoproteiny ε4 (APOE ε4), który zwiększa ryzyko rozwoju choroby Alzheimera.

​​Zachowania związane z prowadzeniem pojazdu były rejestrowane codziennie przez okres do 40 miesięcy za pomocą pokładowych rejestratorów danych z modułem GPS. Urządzenia zapisywały liczbę przejazdów, czas ich trwania, pokonany dystans, porę dnia, epizody przekraczania prędkości, gwałtownego hamowania oraz inne wskaźniki (m.in. maksymalną odległość od domu).

Czytaj więcej

Nauka

Popularna przekąska ma zaskakujący wpływ na zdrowie. Poprawia pamięć i pracę mózgu

Orzeszki ziemne mogą poprawić funkcjonowanie mózgu i pamięć. Potwierdziły to najnowsze badania na...

Te zachowania na drodze mogą być objawem łagodnych zaburzeń poznawczych

Na początku obserwacji wszyscy kierowcy wykonywali podobną liczbę przejazdów i korzystali z podobnych typów dróg. Po dłuższym czasie zaczęły jednak uwidaczniać się różnice. Kierowcy z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi zaczęli coraz rzadziej jeździć samochodem w skali miesiąca oraz wyraźnie ograniczyli liczbę przejazdów w nocy w porównaniu z grupą zdrowych osób. Co więcej, trasy przejazdów były coraz krótsze, a miejsca, do których jeździli coraz mniej różnorodne.

Aby przewidzieć, czy u danej osoby rozwinęły się łagodne zaburzenia poznawcze, naukowcy wykorzystali czynniki związane z prowadzeniem pojazdu, takie jak średni i maksymalny dystans pokonywany w trakcie podróży, częstotliwość przekraczania dozwolonej prędkości oraz zróżnicowanie trasy. Algorytmy opierające się wyłącznie na cechach jazdy wykrywały zaburzenia w około 82 proc. przypadków. Po uwzględnieniu takich czynników jak wiek, inne dane demograficzne, wyniki testów poznawczych oraz obecność genu związanego z chorobą Alzheimera, dokładność wzrosła do 87 proc. Dla porównania, wykorzystanie wszystkich tych czynników bez informacji o sposobie prowadzenia pojazdu dawało 76 proc. dokładności.

Czytaj więcej

Nauka

Oto olej, który może sprzyjać otyłości. ​Przedstawiono wyniki nowych badań

Olej sojowy, najczęściej używany tłuszcz kuchenny w Stanach Zjednoczonych, może sprzyjać otyłości...

Wyniki badania wskazują, że występowanie łagodnych zaburzeń poznawczych wiąże się z postępującym spadkiem częstotliwości prowadzenia samochodu, złożoności tras oraz zasięgu przestrzennego podróży. Według naukowców prowadzenie pojazdu może stanowić rzeczywisty wskaźnik spadku sprawności funkcjonalnej w procesie starzenia oraz być cyfrowym biomarkerem – strumieniem danych z codziennego życia, który może ostrzegać o ryzyku choroby.

W innym cytowanym przez Earth.com projekcie pilotażowym, obejmującym 20 starszych osób z przedkliniczną chorobą Alzheimera i bez niej, również przeprowadzono podobne monitorowanie w samochodach. Nawet w tak niewielkiej próbie osoby z przedkliniczną postacią choroby jeździły rzadziej, częściej unikały podróży nocą i wykonywały mniej gwałtownych manewrów.