Niebezpieczny rodzaj pleśni może zagrozić milionom ludzi. Naukowcy ostrzegają

Zmiana klimatu niesie ze sobą wiele zagrożeń. Jednym z mniej oczywistych jest zwiększone ryzyko zakażenia grzybami wywołującymi infekcje. Z nowego badania wynika, że w najbliższych latach coraz bardziej będzie nam zagrażał rodzaj pleśni, który jest niebezpieczny dla płuc.

Publikacja: 08.05.2025 19:06

W ciągu najbliższych kilkunastu lat może dojść do gwałtownego wzrostu zakażeń chorobami grzybiczymi

W ciągu najbliższych kilkunastu lat może dojść do gwałtownego wzrostu zakażeń chorobami grzybiczymi

Foto: Adobe Stock

Według prognoz naukowców rozprzestrzenianie się grzyba znanego jako Aspergillus fumigatus może wzrosnąć o 77,5 proc. Ryzyko zakażenia nim dotyczy aż 9 milionów ludzi w Europie. Jest to jeden z najczęściej występujących patogenów grzybiczych, który może powodować zakażenie zagrażające życiu. Grzyb szybko rozrasta się w wysokich temperaturach, dlatego wnętrze ludzkiego ciała zapewnia mu bardzo dobre warunki do rozwoju.

Mieszkańcy Europy są poważnie zagrożeni chorobami grzybowymi

Autorami najnowszego badania są naukowcy z University of Manchester, Liverpool School of Tropical Medicine oraz UK Centre for Ecology & Hydrology. Opracowany przez nich raport został opublikowany na platformie udostępniającej artykuły naukowe przed publikacją ich w czasopismach  – Research Square. Badacze postanowili sprawdzić, jakie mogą być skutki wzrostu temperatur w odniesieniu do grzybów wywołujących zakażenia. Założyli przy tym kilka scenariuszy dotyczących złagodzenia zmian klimatu do 2100 roku. Korzystając z modeli klimatycznych, zmapowali sposób rozprzestrzeniania się trzech patogenów grzybowych – Aspergillus flavus, Aspergillus fumigatus i Aspergillus niger.

Czytaj więcej

Kładziesz się spać i wstajesz o różnych porach? To grozi poważną chorobą

Według naukowców, jeśli za 15 lat nadal będziemy polegać na paliwach kopalnych, a nie na czystej energii, prawdopodobnie dojdzie do znacznego rozprzestrzenienia się niektórych patogenów grzybowych w Europie. Dotyczy to wspomnianego wcześniej Aspergillus fumigatus, ale nie tylko. Zagraża nam także Aspergillus flavus, którego rozprzestrzenienie może wzrosnąć o 16 proc., tym samym narażając milion osób w Europie. Grzyb jest niebezpieczny nie tylko dla układu oddechowego człowieka, ale również dla upraw rolnych. 

Co ważne: patogeny wykazują coraz większą odporność na środki przeciwgrzybicze. Jest to związane m.in. z powszechnym stosowaniem fungicydów w rolnictwie, które mają za zadanie chronić uprawy. Dużym problemem jest też brak diagnostyki, opcji leczenia zakażeń grzybiczych i brak świadomości ludzi na temat zagrożeń ze strony tych patogenów. Co więcej, opracowanie skutecznego leczenia przeciwgrzybiczego bez toksycznych skutków ubocznych jest bardzo trudne.

W jaki sposób zmiany klimatu wpływają na rozprzestrzenianie się szkodliwych grzybów?

Wzrost liczebności grzybów chorobotwórczych jest napędzany przez zmiany klimatyczne. Te mikroorganizmy mają dużą zdolność do adaptacji, dzięki czemu są w stanie szybko kolonizować nowe obszary geograficzne i przetrwać w zmieniającym się środowisku.

„Zmiany czynników środowiskowych, takie jak wilgotność i ekstremalne zjawiska pogodowe, zmienią siedliska i spowodują adaptację i rozprzestrzenianie się grzybów” – powiedział Norman van Rhijn, jeden z autorów badania. „Zaobserwowaliśmy już pojawienie się grzyba Candida auris z powodu wzrostu temperatur, ale do tej pory mieliśmy niewiele informacji o tym, jak inne grzyby mogą reagować na tę zmianę w środowisku. Grzyby są stosunkowo słabo zbadane w porównaniu z wirusami i pasożytami, ale te mapy pokazują, że patogeny grzybowe prawdopodobnie wpłyną na większość obszarów świata w przyszłości” – dodał.

Czytaj więcej

Te mieszanki dodatków do żywności mogą zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2. Czego unikać?

Według badacza kluczowe jest podnoszenie świadomości ludzi oraz opracowanie skutecznych interwencji w przypadku patogenów grzybowych. Tylko wtedy być może uda się złagodzić skutki niebezpiecznego zjawiska. Z map przygotowanych przez naukowców wynika, że jeśli dojdzie do wzrostu globalnych temperatur, to ułatwi to grzybom rozprzestrzenianie się w Europie. Z kolei w Afryce temperatury mogą stać się tak wysokie, że niektóre grzyby nie będą już w stanie przetrwać na tym kontynencie. To zjawisko również jest niepożądane, ponieważ grzyby są niezbędnym elementem ekosystemu – odpowiadają za rozkładanie materii roślinnej i zwierzęcej. Dzięki temu składniki odżywcze są ponownie wprowadzane do gleby. Poza tym grzyby są uczestnikami cyklu węglowego, który wpływa na globalny klimat i temperatury.

W jaki sposób można zarazić się grzybami?

Zakażenia grzybicze są przenoszone przez zarodniki grzybów w powietrzu, którym oddychamy. Na infekcje najbardziej narażone są osoby, których układ odpornościowy jest osłabiony. W grupie ryzyka są także osoby z chorobami współistniejącymi, takimi jak astma lub mukowiscydoza. Należy jednak dodać, że dzięki zdolności do adaptacji grzyby mogą stać się bardziej patogenne, tym samym powodując więcej infekcji u zdrowych osób. Pomimo tego zagrożenia, lista badań poświęconych infekcjom grzybiczym jest dość krótka. W praktyce opisano mniej niż 10 proc. z szacowanych 1,5–3,8 milionów gatunków. Faktyczne ryzyko zakażeń w przyszłości będzie uzależnione od globalnych działań mających na celu złagodzenie zmian klimatu.

Źródła:
www.manchester.ac.uk
www.researchsquare.com
www.independent.co.uk

Według prognoz naukowców rozprzestrzenianie się grzyba znanego jako Aspergillus fumigatus może wzrosnąć o 77,5 proc. Ryzyko zakażenia nim dotyczy aż 9 milionów ludzi w Europie. Jest to jeden z najczęściej występujących patogenów grzybiczych, który może powodować zakażenie zagrażające życiu. Grzyb szybko rozrasta się w wysokich temperaturach, dlatego wnętrze ludzkiego ciała zapewnia mu bardzo dobre warunki do rozwoju.

Mieszkańcy Europy są poważnie zagrożeni chorobami grzybowymi

Pozostało jeszcze 90% artykułu
Nauka
Alergię na orzeszki ziemne u dorosłych da się wyleczyć? Obiecujące wyniki badań
Nauka
Co dzieje się z mózgiem nastolatka, gdy dłużej śpi? Zaskakujące wyniki badania
Nauka
Te mieszanki dodatków do żywności mogą zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2. Czego unikać?
Nauka
Pierwsze w historii takie badania nad dietą afrykańską. Niespodziewane ustalenia
Nauka
Nie trzeba ćwiczyć każdego dnia, żeby być zdrowym. W aktywności liczy się coś innego. Badanie
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku