Historyczny moment w Namibii. Najwyższe stanowiska państwowe obejmują trzy kobiety

Namibia stała się pierwszym państwem na świecie, w którym prezydent, wiceprezydent i marszałek parlamentu to kobiety. Dla wielu to dowód dojrzałości demokracji i skuteczności polityki równości płci. Dla innych – test, czy historyczny precedens przełoży się na realne zmiany społeczne i gospodarcze.

Na czele państwa stoi prezydent Netumbo Nandi-Ndaitwah, której towarzyszą wiceprezydent Lucia Witbooi oraz marszałek Zgromadzenia Narodowego Saara Kuugongelwa-Amadhila, pierwsza kobieta w historii Namibii na tym stanowisku.

„Jako prezydent jestem dumna, że mogę podkreślić nasze historyczne osiągnięcie” – powiedziała Nandi-Ndaitwah podczas wystąpienia na 80. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ, wymieniając listę kobiet zasiadających w jej rządzie i przedstawiając priorytety swojego urzędowania, które rozpoczęła w marcu 2025 r..

Czytaj więcej

Jej historia

Claudia Sheinbaum nową prezydent Meksyku: Nie zawiodę was!

Nazywana „la Doctora” ze względu na swoje imponujące wykształcenie, ogromną przewagą głosów wygra...

Namibia z kobiecą twarzą władzy. Polityczna transformacja kraju

Netumbo Nandi-Ndaitwah, mająca obecnie 72 lata, w grudniowych wyborach zdobyła 57 proc. głosów, stając się pierwszą kobietą prezydentem Namibii. Jest drugą w historii kobietą w Afryce wybraną na prezydenta w wyborach bezpośrednich. Całe swoje życie poświęciła polityce – już jako nastolatka zaangażowała się w działalność Organizacji Ludu Afryki Południowo-Zachodniej (SWAPO). W późniejszych latach pełniła funkcję minister spraw zagranicznych i wicepremiera, zanim wczesnym 2024 r. objęła stanowisko wiceprezydenta, by niedługo potem objąć najwyższy urząd w państwie.

„Jako kobieta zachęcam wszystkie dziewczęta i kobiety, zapewniając je, że ich głos ma znaczenie, a ich wizja jest potrzebna, ponieważ utoruje im drogę na szczyt każdej instytucji, w której pracują”, mówiła prezydent Nandi-Ndaitwah podczas 80. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ.

Jej gabinet odzwierciedla priorytety nowej prezydent – 8 z 14 ministrów to kobiety, które kierują kluczowymi resortami, takimi jak finanse, sprawy zagraniczne, zdrowie, edukacja i równość płci. W 2014 r. SWAPO, rządząca nieprzerwanie od 1990 r., wprowadziła politykę dążącą do obsadzenia połowy miejsc w parlamencie przez kobiety, a także tzw. „system zebry”, w którym męski premier ma kobiecego zastępcę, a żeński premier – męskiego zastępcę. 
W efekcie w 2024 r. kobiety zajmowały 40,6 proc. miejsc w parlamencie Namibii.

Czytaj więcej

Ludzie

Maria Corina Machado z Pokojową Nagrodą Nobla. „To powrót do podstawowych wartości”

Pokojową Nagrodę Nobla przyznano Marii Corinie Machado za „niestrudzoną pracę na rzecz praw demok...

Dziś w Namibii odnotowuje się największy stopień równouprawnienia w Afryce i ósmy na świecie według raportu Global Gender Gap Report 2025 Światowego Forum Ekonomicznego. Kraj zamknął 81,1 proc. luki płciowej, wyprzedzając m.in. Niemcy, i jest jedyną gospodarką Afryki Subsaharyjskiej w globalnej czołówce. Od czasu uzyskania niepodległości w 1990 r. Namibia odnotowała znaczące postępy gospodarcze. Inwestycje w infrastrukturę, edukację i system ochrony zdrowia przyczyniły się do istotnego zmniejszenia ubóstwa oraz zwiększenia dostępu do podstawowych usług.

Między sukcesem a wyzwaniami społecznymi

Mimo wielu postępów Namibia wciąż zmaga się z głębokimi wyzwaniami społecznymi i gospodarczymi. Bezrobocie, szczególnie wśród młodych ludzi, pozostaje jednym z największych problemów kraju, a wzrost gospodarczy jest wolniejszy, niż oczekiwano. Według Banku Światowego ubóstwo nadal dotyka znaczną część społeczeństwa – w 2025 r. ma wynieść 27,5 proc., przy progu ubóstwa ustalonym na zaledwie 3 dol. dziennie.

Niepokój budzi również skala przemocy wobec kobiet. Dane Banku Światowego wskazują, że co czwarta Namibijka doświadczyła przemocy ze strony partnera. Ponadto ponad połowa z nich to nastolatki w wieku 15–19 lat.