Odkryto nowy sposób na bezsenność – bardzo prosty, ale nie każdy skorzysta

Wraz z wiekiem u wielu osób pogarsza się jakość snu. U niektórych pojawia się bezsenność, która zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia różnych chorób. Okazuje się jednak, że w problemach ze snem może pomóc określony rodzaj ćwiczeń fizycznych.

Publikacja: 06.03.2025 14:29

Według badaczy trening jest prostym, tanim i skutecznym sposobem na złagodzenie bezsenności u osób s

Według badaczy trening jest prostym, tanim i skutecznym sposobem na złagodzenie bezsenności u osób starszych. Poza tym regularne ćwiczenia mogą zmniejszać objawy współistniejących chorób, takich jak zespół metaboliczny, depresja czy zaburzenia lękowe, a dodatkowo wzmacniać mięśnie.

Foto: Adobe Stock

Według autorów badania na problemy ze snem ma skarżyć się od 30 do 48 proc. seniorów, podczas gdy 12-20 proc. choruje na bezsenność. Naukowcy wskazują na istnienie mocnych dowodów łączących bezsenność z depresją, zaburzeniami lękowymi i innymi zaburzeniami zdrowia psychicznego. Niektóre badania powiązały ją również z zespołem metabolicznym, nadciśnieniem i chorobami serca, spadkiem funkcji poznawczych oraz zwiększonym ryzykiem raka prostaty. Poza tym bezsenność wpływa na pogorszenie efektywności i wyników w pracy oraz zwiększa absencję.

Naukowcy sprawdzili, jaki rodzaj ćwiczeń najlepiej wpływa na sen

Według badaczy trening jest prostym, tanim i skutecznym sposobem na złagodzenie bezsenności u osób starszych. Poza tym regularne ćwiczenia mogą zmniejszać objawy współistniejących chorób, takich jak zespół metaboliczny, depresja czy zaburzenia lękowe, a dodatkowo wzmacniać mięśnie. Naukowcy z Mahidol University w Tajlandii sprawdzili, w jaki sposób różne ćwiczenia fizyczne wpływają na jakość snu. Ich celem było zidentyfikowanie rodzaju treningu, który zapewnia najlepsze efekty. Badanie miało formę przeglądu i metaanalizy randomizowanych 25 badań kontrolowanych, przeprowadzonych w latach 1996–2021, które w sumie objęły 2170 osób w wieku 60+. Wszystkie z nich cierpiały na bezsenność. Wyniki badania zostały opublikowane w BMJ Family Medicine and Community Health.

Czytaj więcej

Ten czynnik przyspiesza starzenie i wpływa na rozwój chorób. Nowe wyniki badań

Średni wiek uczestników wynosił nieco ponad 70 lat, przy czym blisko 72 proc. badanych stanowiły kobiety. Większość pacjentów została wybrana na podstawie kryteriów objawowych. Naukowcy włączyli do analizy wszystkie badania, w których porównywano ćwiczenia fizyczne z grupą kontrolną pod kątem jakości snu. Rodzaje wykonywanych przez nich ćwiczeń zostały podzielone przez autorów na pięć kategorii.

  • Aerobowa lub wytrzymałościowa aktywność fizyczna – polega na ciągłym zaangażowaniu dużych grup mięśni i zależy głównie od metabolizmu tlenowego. Do tej grupy zaliczają się takie aktywności jak jazda na rowerze, taniec, piesze wędrówki, jogging lub biegi długodystansowe, pływanie i szybki marsz.
  • Ćwiczenia siłowe lub oporowe – to rodzaj treningu, który zwiększa siłę mięśni poprzez zmuszanie ich do pracy z ciężarem i wykorzystuje metabolizm beztlenowy. Przykładowe ćwiczenia to podnoszenie ciężarów, pompki przy ścianie, deska, wykonywanie ćwiczeń na maszynach lub sprzęcie oporowym.
  • Ćwiczenia równoważne – to ćwiczenia, które wymagają utrzymywania równowagi, np. stanie na jednej nodze, chodzenie bokiem lub chodzenie pięta-palce.
  • Ćwiczenia na elastyczność – aktywność, która zwiększa zakres ruchu stawu poprzez tkanki miękkie znajdujące się wokół niego. Przykładowe ćwiczenia to gimnastyka i taniec.
  • Ćwiczenia łączone – to połączenie wszystkich wyżej opisanych rodzajów aktywności. Do tej grupy zalicza się również takie aktywności jak tai chi, qigong, baduanjin joga i pilates.

Jak ćwiczyć, aby poprawić jakość snu?

Po przeanalizowaniu badań okazało się, że najwięcej osób (prawie połowa) wykonywało ćwiczenia łączone, przy czym intensywność wykonywanych aktywności można było opisać jako łagodną do umiarkowanej. Średni czas trwania sesji wynosił niecałe 54 minuty. 48 proc. osób ćwiczyło 3 razy w tygodniu, a 35 proc. dwa razy w tygodniu. W sumie uczestnicy poświęcali na aktywność średnio nieco ponad 150 minut tygodniowo. Programy ćwiczeń trwały średnio 14 tygodni.

Czytaj więcej

Naukowcy alarmują: Ludzkość przegrywa z marginalizowanym problemem zdrowotnym

Analiza wykazała, że najskuteczniejszym sposobem na walkę z bezsennością były ćwiczenia siłowe i oporowe. Do oceny jakości snu została wykorzystana skala Global Pittsburgh Sleep Quality Index (GPSQI) w formie prostego kwestionariusza. Okazało się, że ćwiczenia siłowe/oporowe poprawiły GPSQI o 5,75 punktu. Na drugim miejscu znalazły się ćwiczenia aerobowe (poprawa o 3,76 punktu), a na trzecim ćwiczenia łączone (poprawa o 2,54 punktu). Warto dodać, że te ćwiczenia są skuteczne w poprawie jakości snu do poziomu klinicznie istotnego.

Ćwiczenia oporowe mogą dodatkowo obniżać ciśnienie krwi i poziom cholesterolu oraz stabilizować poziom cukru. Naukowcy podkreślili, że jednym ze skutecznych sposobów na walkę z bezsennością jest również edukacja dotycząca snu. Mimo że analiza połączyła wyniki pochodzące z wielu badań, co pozwoliło uzyskać większą liczbę osób, każde miało inną metodologię, dlatego trudno jest uzyskać szczegółowe informacje na temat dokładnego wpływu ćwiczeń na sen.

Źródła:
fmch.bmj.com
www.the-independent.com
edition.cnn.com

Według autorów badania na problemy ze snem ma skarżyć się od 30 do 48 proc. seniorów, podczas gdy 12-20 proc. choruje na bezsenność. Naukowcy wskazują na istnienie mocnych dowodów łączących bezsenność z depresją, zaburzeniami lękowymi i innymi zaburzeniami zdrowia psychicznego. Niektóre badania powiązały ją również z zespołem metabolicznym, nadciśnieniem i chorobami serca, spadkiem funkcji poznawczych oraz zwiększonym ryzykiem raka prostaty. Poza tym bezsenność wpływa na pogorszenie efektywności i wyników w pracy oraz zwiększa absencję.

Pozostało jeszcze 90% artykułu
Nauka
Ten czynnik przyspiesza starzenie i wpływa na rozwój chorób. Nowe wyniki badań
Materiał Promocyjny
Sześćdziesiąt lat silników zaburtowych Suzuki
Nauka
Prawo serii w wypadkach lotniczych: Czy trzeba się bać, wchodząc teraz na pokład samolotu?
Nauka
Niepokojące dane o długości życia w Europie. Gdzie jest najgorzej?
Nauka
Niezwykłe odkrycie w Egipcie. Takiego znaleziska jeszcze nie było
Nauka
Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce: Badaczki ofiarami odwrotnego efektu Matyldy
Materiał Promocyjny
Zrozumieć elektromobilność, czyli nie „czy” tylko „jak”