Reklama
Rozwiń

Odkryto nowe zastosowanie leków odchudzających. Wyniki badania

Otyłość i cukrzyca wiążą się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia niektórych nowotworów. Okazuje się jednak, że stosowanie leków na otyłość może przyczynić się do zmniejszenia tego ryzyka i to nawet w większym stopniu niż operacja bariatryczna.

Publikacja: 24.05.2025 09:35

Nadmierna masa ciała może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na kilkanaście rodzajów ra

Nadmierna masa ciała może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na kilkanaście rodzajów raka.

Foto: Adobe Stock

Zespół izraelskich naukowców przeprowadził badanie, które może być zapowiedzią „całkowicie nowej ery medycyny zapobiegawczej”. Wynika z niego, że zastrzyki odchudzające będące lekami GLP-1RA pierwszej generacji (agonistami receptora peptydu glukagonopodobnego-1) mogą przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka nowotworów związanych z otyłością, m.in. poprzez zmniejszenie stanu zapalnego. Ten z kolei jest powiązany z niemal każdą przewlekłą chorobą. Wyniki badania zostały opublikowane w The Lancet ClinicalMedicine i przedstawione na tegorocznym Europejskim Kongresie Otyłości w Maladze.

Związek między otyłością a ryzykiem nowotworów

W Stanach Zjednoczonych otyłość jest uważana za główną przyczynę nowotworów, której można zapobiec. Nadmierna masa ciała może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na kilkanaście rodzajów raka, w tym na nowotwór jelita grubego i odbytu, nerek, przełyku, trzustki i woreczka żółciowego, a w przypadku kobiet na raka piersi, jajników i błony śluzowej macicy. Cukrzyca typu 2 również należy do czynników ryzyka niektórych nowotworów, a zwłaszcza raka jelita grubego. 

Osoby chorujące na cukrzycę typu 2 i otyłość mogą korzystać z różnych metod leczenia. Obecnie do najczęściej stosowanych należą leki będące agonistami receptora GLP-1 oraz chirurgia metaboliczna w postaci operacji bariatrycznej, która polega na zmniejszeniu pojemności żołądka. Zabieg ten jest dobrze ugruntowaną metodą leczenia ciężkiej otyłości. W wielu długoterminowych badaniach i metaanalizach wykazano, że może zmniejszyć częstość występowania nowotworów związanych z otyłością o 32–45 proc. Jak pod tym względem wypadają wspomniane leki? Informacje na ten temat okazały się mocno ograniczone. Z tego względu naukowcy postanowili porównać skuteczność operacji bariatrycznej i leków GLP1-RA w zmniejszaniu częstości występowania nowotworów związanych z otyłością.

Czytaj więcej

Odkryto możliwą przyczynę raka jelita grubego. Ma związek z dzieciństwem

Farmakoterapia a operacja. W jaki sposób wpływają na zmniejszenie ryzyka nowotworów?

Badanie objęło 6356 pacjentów w wieku od 24 lat chorujących na otyłość i cukrzycę, bez wcześniejszej historii nowotworów. Na początku badania średni wiek uczestników wynosił nieco ponad 52 lata, zaś średnie BMI 41,5 kg/m2. Pacjentów dobrano w pary na podstawie płci, wieku, wyjściowego BMI, czasu rozpoczęcia leczenia i statusu palacza. Połowa z nich była leczona lekami z grupy GLP-1RA, zaś pozostali przeszli operację bariatryczną.

Obserwacje rozpoczęły się w styczniu 2010 r. i trwały do grudnia 2023 r. Po tym czasie naukowcy zweryfikowali częstość występowania nowotworów związanych z otyłością, do których zaliczyli szpiczaka mnogiego, oponiaka, gruczolakoraka przełyku, raka żołądka, jelita grubego, wątroby lub dróg żółciowych, pęcherzyka żółciowego, trzustki, trzonu macicy, jajnika, nerki, tarczycy i raka piersi po menopauzie.

W okresie obserwacji nowotwór został zdiagnozowany u 298 pacjentów, z czego 150 osób przeszło operację bariatryczną, a 148 było leczonych lekami GLP-1Ra. Jeśli chodzi o zmianę BMI, u osób poddanych operacji średnia wysokość redukcji wyniosła nieco ponad 31 proc., zaś u osób poddanych farmakoterapii – prawie 13 proc. Okazało się więc, że zabieg zapewnił lepsze efekty związane z odchudzaniem. Niemniej jednak, chociaż osoby, które przeszły operację bariatryczną, straciły około dwukrotnie więcej wagi niż osoby stosujące leki odchudzające, częstość występowania raka była podobna w obu grupach.

Czytaj więcej

Po obejrzeniu takich reklam dzieci zjadały o 130 kilokalorii więcej. Wystarczyło 5 minut

Naukowcy mówią o nowym zastosowaniu leków odchudzających

Zdaniem badaczy leki z grupy GLP1-RA mogą zmniejszać ryzyko wystąpienia nowotworu o około 41 proc. Potencjalnie mogą mieć jednak silniejszy mechanizm działania niż operacja bariatryczna. Prawdopodobnie modulują układ odpornościowy, aby pomóc mu zniszczyć komórki rakowe, zanim utworzą one guzy.

„Ochronne działanie GLP-1RA przed nowotworami związanymi z otyłością prawdopodobnie wynika z wielu mechanizmów, w tym zmniejszenia stanu zapalnego” – stwierdził Dror Dicker, jeden z autorów badania w wypowiedzi dla The Guardian. Przyznał także, że nowa generacja tych leków będzie bardziej skuteczna w redukcji masy ciała, a tym samym w zmniejszeniu ryzyka wystąpienia raka. Niemniej jednak należy się upewnić, czy leki nie będą jednocześnie zwiększać ryzyka nowotworów niezwiązanych z otyłością.

Naukowcy wskazali na konieczność przeprowadzenia kolejnych badań na większą skalę, aby móc potwierdzić zaobserwowane efekty i zbadać mechanizmy leżące u ich podstaw. Jak donosi The Telegraph, w Wielkiej Brytanii trwają przygotowania do badań zastrzyków odchudzających, które miałyby przeciwdziałać rosnącej liczbie zachorowań na raka. Mogłyby być one w przyszłości podawane osobom, które nie mają problemów z wagą, w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia nowotworów.

Źródła:
www.thelancet.com
www.theguardian.com
www.telegraph.co.uk

Nauka
Tego lepiej nie jeść przed snem. Naukowcy ostrzegają: Zwiększa ryzyko koszmarów
Nauka
Powszechne założenie dotyczące starzenia się jest błędne? Nowe odkrycie naukowców
Nauka
Koszmary mają fatalny wpływ na organizm. Naukowcy dokonali nowego odkrycia
Nauka
Przełomowe badania nad popularnym lekiem przeciwbólowym. Odkryto jego nową właściwość
Nauka
Oto dieta, na której ankietowani zrzucili najwięcej kilogramów. Nowe wyniki badań