Kobiety potrzebują więcej snu niż mężczyźni? Psycholog wyjaśnia

Badanie przeprowadzone przez naukowców z Loughborough University wykazało, że kobiety potrzebują więcej snu niż mężczyźni, ponieważ ich mózg pracuje w ciągu dnia bardziej intensywnie. Jak jest naprawdę? Psycholog rozwiewa wątpliwości.

Publikacja: 28.07.2024 15:44

Brak snu w początkowej fazie prowadzi do upośledzenia funkcji poznawczych, takich jak koncentracja i

Brak snu w początkowej fazie prowadzi do upośledzenia funkcji poznawczych, takich jak koncentracja i pamięć, może też wywoływać wahania nastroju i zwiększoną podatność na stres.

Foto: Adobe Stock

Podejmowanie decyzji, rozwiązywanie problemów dnia codziennego, uczestnictwo w spotkaniach poza godzinami pracy, przygotowywanie posiłków dla domowników, odprowadzanie dzieci do przedszkola oraz ich odbiór we wskazanym momencie dnia, dbałość o dobór ubrań odpowiednich do warunków atmosferycznych, monitorowanie stanu plecaków nastoletnich dzieci powracających ze szkoły i upewnianie się, czy nie zalegają tam spakowane rano kanapki, opłacenie rachunków bankowych, umówienie niezbędnych wizyt u specjalistów, odpowiedź na zaległą korespondencję mailową oraz wiadomości otrzymywane inną drogą, telefon do przyjaciółki, która w danym dniu obchodzi urodziny oraz szereg spraw organizacyjnych, które kobiety podejmują regularnie oprócz obowiązków zawodowych, zdefiniowano zbiorczym określeniem „niewidzialnej pracy”.

Nie wiąże się ona z żadnymi profitami finansowymi, nie zawsze bywa dostrzegana, natomiast każdorazowo wymaga ogromnego zaangażowania ze strony wykonującej ją osoby, która za sprawą podejmowanych nieustannie decyzji i działań, potrzebuje nieco więcej snu niż jej partner, zwykle obciążony dodatkowymi czynnościami w mniejszym stopniu. Przeprowadzone przez naukowców z Loughborough University badanie, w którym wzięło udział 200 uczestników, wykazało, że kobiety potrzebują około 20 minut więcej snu na dobę niż mężczyźni. – Mózgi kobiet mają inną konstrukcję, więc zapotrzebowanie na sen u pań jest większe. Uzasadnienie jest proste: kobiety mają tendencję do wykonywania wielu zadań jednoczenie, więc ich mózg za dnia pracuje bardziej intensywnie – wyjaśnia prof. Jim Horne, jeden z autorów badania.

Ile snu potrzebuje aktywna zawodowo kobieta i czy wyniki badań w tym zakresie mają odzwierciedlenie w rzeczywistości? Na te pytania odpowiada mgr Anna Kossowska, psycholog i psychoterapeuta.

Czytaj więcej

Turystyka snu coraz bardziej popularna. Na czym polega i kto powinien z niej skorzystać?

Czy rzeczywiście, jak wykazują najnowsze badania naukowców z Loughborough University, kobiety potrzebują więcej snu niż mężczyźni?

Badania potwierdzają moje doświadczenia z pracy z pacjentami. Kobiety częściej zgłaszają problemy ze snem i odczuwają dotkliwiej jego deficyt. Warto jednak pamiętać, że kobiety generalnie częściej poszukują pomocy u specjalistów niż mężczyźni, co może wpłynąć na ogólny obraz sytuacji.

Czym jest to spowodowane?

Kobiety na każdym etapie dorosłego życia wykonują więcej nieodpłatnej pracy na rzecz domu i rodziny niż mężczyźni. Nie tylko są aktywne zawodowo, ale dodatkowo codziennie rozwiązują rodzinne problemy, realizują różnorodne zadania, angażują się w złożone relacje i role społeczne, często opiekuńcze. Ten prawie nieustanny wysiłek zwiększa zapotrzebowanie na sen i niestety jednocześnie utrudnia wyspanie się. Podam kilka typowych okoliczności dotyczących kobiet: ciąża i macierzyństwo wiążą się z większym zapotrzebowaniem na sen i jednocześnie jego deficytem; obowiązki domowe nadal częściej spoczywają głównie na barkach kobiet; kobiety w dużym stopniu aktywnie uczestniczą w wychowywaniu dzieci oraz opiece nad chorującymi członkami rodziny lub seniorami; w okresie menopauzy wiele kobiet doświadcza problemów ze snem, co wymaga szczególnej troski o higienę snu. Żeby ten problem rozwiązać, musimy nadal pracować nad zmianami społecznymi, ale zanim do nich dojdzie, apelowałabym do kobiet, aby starały się zadbać o swój sen jak najwcześniej, nie czekając na lepsze okoliczności.

Czytaj więcej

Senna separacja: oznaka kłopotów w związku czy zbawienie dla partnerów? Wyniki badania

Jak długo powinien trwać sen, aby dana osoba mogła efektywnie funkcjonować wciągu dnia?

Sen powinien trwać od 6 do 9 godzin na dobę. Kluczowe są jednak indywidualne różnice – warto obserwować własny organizm i eksperymentować, aby znaleźć optymalną długość snu w ramach tych zaleceń. W dzisiejszych czasach mamy do dyspozycji wiele narzędzi, takich jak aplikacje mobilne czy smartwatche, które pomagają monitorować sen. Choć mogą być pomocne, warto pamiętać, aby poleganie na technologii nie zastąpiło obserwacji własnego ciała. Nadmierne skupienie na monitorowaniu snu może czasami pogłębiać problemy. Lepiej nauczyć się słuchać swojego organizmu: po przebudzeniu, zanim spojrzymy w aplikację, warto zadać sobie pytanie: Jak się czuję? Czy jestem wypoczęta? Do analogowej obserwacji możemy np. wykorzystać dzienniczek snu: notatnik, w którym będziemy notować długość i jakość snu. Jeśli wnioski z naszych obserwacji nie będą pozytywne, możliwe, że przyczyną są zaniedbania w higienie snu: nieregularne godziny zasypiania i budzenia się, brak wyciszenia przed snem, niewłaściwe warunki w sypialni czy ekspozycja na intensywne, niebieskie światło, które zaburza produkcję melatoniny. Ostatnio pojawia się też wiele reklam akcesoriów mających podnieść jakość snu. Podchodziłabym do nich z dystansem. Warto pamiętać, że takie rozwiązania, jak kołdra obciążeniowa czy aromaterapia, mogą wspierać jakość snu, ale nie powinny zastępować zdrowych nawyków. Bardzo przydatne w budowaniu higieny snu mogą być także rytuały relaksacyjne, np. trening Jacobsona lub Schultza dostępne w Internecie, muzyka relaksacyjna czy opowiadania w formie słuchowisk sprzyjających wyciszeniu się.

W jaki sposób niedobór snu lub jego nieregularne cykle wpływają na samopoczucie w ciągu dnia?

Brak snu w początkowej fazie prowadzi do upośledzenia funkcji poznawczych, takich jak koncentracja i pamięć, może też wywoływać wahania nastroju i zwiększoną podatność na stres. Długotrwały deficyt snu jest powiązany z występowaniem wielu poważnych chorób, w tym cukrzycy, otyłości, chorób sercowo-naczyniowych oraz zaburzeń nastroju, takich jak depresja i stany lękowe. Badania sugerują również, że niedobór snu może przyspieszać rozwój chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona. Niezdrowe jest także zjawisko błędnego koła deprywacji snu: starając się nadrobić zaległości w pracy kosztem snu, budzimy się niewyspani, co pogarsza nasze samopoczucie i zdolność koncentracji. W rezultacie pracujemy mniej efektywnie, co prowadzi do kumulacji obowiązków i potrzeby kolejnych nieprzespanych nocy. Taki cykl nie tylko nie rozwiązuje problemu, ale go pogłębia, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Czytaj więcej

Spanie z psem dobre dla zdrowia? Są wyniki nowych badań

Jakie inne czynniki wpływają na poziom zmęczenia lub jego braku w ciągu dnia?

Na pewno warto wymienić aktywność fizyczną. Regularne ćwiczenia mogą poprawić jakość snu i zwiększyć poziom energii. Jednak intensywny trening wieczorem może być dla niektórych osób niewskazany, ponieważ może działać jako stresor. Rekomendowałabym dopasowanie godzin treningów do własnych potrzeb i preferencji, aby uniknąć negatywnego wpływu na sen. Kolejnym ważnym czynnikiem są kofeina oraz alkohol. Mają one znaczący wpływ na odczuwanie zmęczenia. Kofeina może zakłócać zasypianie, zwłaszcza gdy jest spożywana późnym popołudniem lub wieczorem. Alkohol, mimo że może początkowo działać uspokajająco, często prowadzi do fragmentacji snu i obniżonej jego jakości. Warto przyjrzeć się również przyjmowanym lekom ponieważ również mogą wpływać na poziom zmęczenia i sen. Skutki uboczne mogą obejmować problemy z zasypianiem albo nadmierną senność. W takich przypadkach ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w celu dostosowania leczenia. Ostatnim ważnym czynnikiem mogą być potencjalne choroby, np. alergie, zaburzenia tarczycy, przewlekłe bóle, depresja. W przypadku długotrwałego zmęczenia lub innych niepokojących objawów warto skonsultować się z lekarzem w celu oceny stanu zdrowia i wdrożenia odpowiednich działań.

Informacje o rozmówczyni

mgr Anna Kossowska

psycholog i psychoterapeuta z Poradni Zdrowia Psychicznego Harmonia Grupy Lux Med. Jej praca skupia się na indywidualnym wsparciu oraz edukacji grupowej.

SPOŁECZEŃSTWO
Dzień Wolontariusza. Co dziś sprawia, że ludzie chcą pomagać potrzebującym?
SPOŁECZEŃSTWO
Alarmujące dane Eurostatu: rekordowo niska dzietność w UE. Sytuacja Polski niepokoi
SPOŁECZEŃSTWO
Koniec przemocy wobec kobiet na festiwalu Klaasohm. Zakazano kontrowersyjnego zwyczaju
Styl życia
Usunięcie licznika „kciuka w dół” na YouTube przyniosło dużą korzyść kobietom. O co chodzi?
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Biznes
Pada mit o emocjonalnym stylu zarządzania kobiet. Zaskakujące wyniki badania
Walka o Klimat
„Rzeczpospolita” nagrodziła zasłużonych dla środowiska