W badaniu, o którym mowa, przeanalizowano dane 8 mln mieszkańców z pięciu wschodnich województw pod kątem wpływu zanieczyszczeń powietrza na choroby układu krążenia - ostre zespoły wieńcowe oraz udary niedokrwienne.
Smog powoduje choroby — badanie i dowody
Badanie jako część większego projektu zostało rozpoczęte w ubiegłej dekadzie i miało charakter obserwacyjny. Stopniowo zwiększano jego zasięg. W końcu w 2020 roku objęło ono zasięgiem cała Polską Wschodnią.
- Analiza przebiegała dwutorowo, z jednej strony analizowaliśmy dzienne liczby nowych zachorowań na ostre zespoły wieńcowego oraz udary mózgu oraz zgony z przyczyny sercowo-naczyniowych w każdej z 709 gmin na terenie objętym badaniem — tłumaczy dr hab. n. med. Łukasz Kuźma z Kliniki Kardiologii Inwazyjnej na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku. - Z drugiej strony we współpracy z Instytutem Ochrony Środowiska — Państwowym Instytutem Badawczym przy użyciu danych z obrazowania orbitalnego oraz lokalnych stacji pomiarowych, określaliśmy dzienne narażenia na zanieczyszczenie powietrza w każdej z analizowanych gmin. W analizach statystycznych, uwzględniając lokalne warunki socjoekonomiczne, atmosferyczne i trendy długoterminowe, oceniliśmy, czy na chorobowość i śmiertelność sercowo-naczyniową wpływał poziom zanieczyszczenia powietrza. Sprawdziliśmy zarówno to, czy krótkotrwały nagły wzrost poziomu pyłów zwieszonych działa jako czynnik spustowy dla ostrych stanów kardiologicznych, jak i to, czy długotrwałe narażenie powoduje zwiększenie liczby zachorowań - dodaje.
W analizowanym okresie zarejestrowano 146 262 przypadki udaru niedokrwiennego mózgu oraz 139 697 zawałów mięśnia sercowego, z przewagą kobiet w przypadku udarów mózgu. W całej populacji główne składki polskiego smogu, czyli pyły zawieszone (PM2.5) oraz B(a)P (wielopierścieniowy węglowodór aromatyczny powstający w wyniku niecałkowitego spalania materii organicznej w temperaturach od 300 °C do 600 °C), zwiększały ryzyko wystąpienia udaru mózgu w dniu narażenia odpowiednio o 2,4 proc. i 1 proc. oraz zawału mięśnia sercowego do 5 proc. w przypadku pyłów zawieszonych i 1 proc. w przypadku B(a)P. Wyniki podawane są do wzrostu o 10 ug/m3 dla PM2.5 oraz 1 ng/m3 dla B(a)P.
Młodsze osoby oraz kobiety były bardziej narażone na działanie tych zanieczyszczeń - o ponad 5 proc.
