Shinrin-yoku: jak praktykowane w Japonii kąpiele leśne wpływają na zdrowie?

W książce „Shinrin-Yoku. The Art and Science of Forest Bathing” (pol. „Shinrin-yoku. Sztuka i teoria kąpieli leśnych”) dr Qing Li, przewodniczący japońskiego Towarzystwa Medycyny Leśnej, przybliża tajniki praktykowanej w jego ojczystym kraju metody kąpieli leśnych. Wyjaśnia, w jaki sposób przebywanie w lesie przekłada się na poprawę zdrowia i dobrego nastroju. Zainicjowana w latach 80. praktyka początkowo miała na celu złagodzenie stresu doświadczanego w pracy. Dobroczynny wpływ takiego działania okazał się jednak znacznie bardziej rozległy, a wśród korzyści wynikających z regularnego przebywania w lesie wymienia się już nie tylko obniżony poziom stresu, ale i uregulowanie ciśnienia krwi, wzmocnienie układu odpornościowego, poprawę witalności czy odzyskanie energii do działania. O początkach tradycji shinrin-yoku, a także o tym, jak działają współczesne ośrodki terapii leśnej, mówi Beata Kowalczyk, adiunktka na Wydziale Socjologii UAM w Poznaniu, absolwentka japonistyki i socjologii na Uniwersytecie Warszawskim, a także Współczesnych Studiów Literaturoznawczych na Uniwersytecie Tokijskim.

Czytaj więcej

Kultura

Goze - japońskie artystki, których sztuka umiera. Bardziej wyjątkowe niż gejsze?

Rieko Hirosawa jako jedyna mieszkanka Japonii praktykuje sztukę goze. Na czym polega ta tradycja i dlaczego w obecnych czasach odchodzi w zapomnienie? Historię tej niezwykłej muzyki przybliża japonistka i antropolożka kultury.

Co oznacza shinrin-yoku i jakich korzyści Japończycy upatrują się w tej praktyce?

Shinrin (las) yoku (kąpiel) oznacza kąpiele leśne. Rządowe badania opinii publicznej z 2019 roku, pokazują, że aż 60% Japończyków uważa leśne spacery za dobry sposób na poprawę swojego zdrowia psychicznego i fizycznego. Dobroczynne skutki leśnych wycieczek potwierdzają badania z 2004 roku na temat efektów zdrowotnych shinrin-yoku. Lista korzyści jest długa. Zmniejszenie poziomu stresu, uregulowanie ciśnienia krwi, łagodzenie napięć, poprawa nastroju, wzmocnienie układu odpornościowego, zwiększenie poziomu energii życiowej, poprawa kondycji fizycznej to najważniejsze z nich. Ponadto, spacery w lesie i po górach w różnych porach roku dostarczają wrażeń estetycznych ze względu zmieniającą się przyrodę: wiosną można podziwiać wiśnie, zaś japońska jesień znana jest na przykład z intensywnej czerwieni klonów.

Jakie są początki tradycji kąpieli leśnych w Japonii?

Wiara w uzdrawiającą moc lasów i przyrody w tym kraju wiąże się z kultem shinto, zgodnie z którym między innymi rośliny, w tym drzewa, są uosobieniem kami – bóstw, istot duchowych. Choć relacje człowieka i lasu w Japonii sięgają starożytności, to sama koncepcja leśnych kąpieli jest stosunkowo młoda. Termin został ukuty w 1982 roku przez Japońską Agencję Leśnictwa w celu połączenia wizyt w lasach z turystyką wellness, zorientowaną na zdrowie i dobre samopoczucie. Miejscem narodzin tej praktyki jest Akasawa Natural Recreation Forest w prefekturze Nagano.

Czytaj więcej

Styl życia

Kakeibo - japońska metoda kontrolowania wydatków

Częstym postanowieniem noworocznym jest oszczędzanie pieniędzy, co w czasach szalejącej inflacji staje się coraz bardziej pożądaną umiejętnością. Japończycy nadal chętnie korzystają ze znanej od ponad 100 lat metody Kakeibo, której nazwa oznacza money journal.

Czy zwykle praktykuje się shinrinyoku samodzielnie, czy też potrzebne są w tym celu wskazówki / rady ze strony ekspertów?

To zależy. Do lasu na spacer można się wybrać w pojedynkę, z rodziną, przyjaciółmi. Istnieje też wiele opcji zorganizowanych shinrin yoku, oferowanych przez prywatne ośrodki terapii leśnej. Taki ośrodek . otrzymuje certyfikat tylko wtedy, gdy przedstawi naukowe dowody na to, że oferowana kąpiel leśna ma dobroczynne skutki zdrowotne. Praktyki związane z shinrin-yoku zwykle zakładają kąpiele angażujące wszystkie zmysły. Zorganizowane kąpiele polegają na relaksującym spacerze w lesie wyznaczonymi trasami, wsłuchiwaniem się w dźwięki lasu, patrzeniem na roślinność, moczeniem stóp w strumykach (jeśli takie są po drodze). Na przykład na Hokkaido, w lesie Nonno organizowane są między innymi leśne wycieczki połączone z aromaterapią. Polega to na tym, że zbiera się w lesie igły sosnowe, a po powrocie z lasu przy użyciu destylatora przygotowuje się wodę ziołową, którą można zabrać do domu.

Czy istnieją ewentualne przeciwwskazania, które należy mieć na uwadze przed przystąpieniem do takiej praktyki?

Nic nie wiem o przeciwskazaniach, zaś lista zdrowotnych benefitów jest imponująca.