Shinrin-yoku: jak praktykowane w Japonii kąpiele leśne wpływają na zdrowie?

W książce „Shinrin-Yoku. The Art and Science of Forest Bathing” (pol. „Shinrin-yoku. Sztuka i teoria kąpieli leśnych”) dr Qing Li, przewodniczący japońskiego Towarzystwa Medycyny Leśnej, przybliża tajniki praktykowanej w jego ojczystym kraju metody kąpieli leśnych. Wyjaśnia, w jaki sposób przebywanie w lesie przekłada się na poprawę zdrowia i dobrego nastroju. Zainicjowana w latach 80. praktyka początkowo miała na celu złagodzenie stresu doświadczanego w pracy. Dobroczynny wpływ takiego działania okazał się jednak znacznie bardziej rozległy, a wśród korzyści wynikających z regularnego przebywania w lesie wymienia się już nie tylko obniżony poziom stresu, ale i uregulowanie ciśnienia krwi, wzmocnienie układu odpornościowego, poprawę witalności czy odzyskanie energii do działania. O początkach tradycji shinrin-yoku, a także o tym, jak działają współczesne ośrodki terapii leśnej, mówi Beata Kowalczyk, adiunktka na Wydziale Socjologii UAM w Poznaniu, absolwentka japonistyki i socjologii na Uniwersytecie Warszawskim, a także Współczesnych Studiów Literaturoznawczych na Uniwersytecie Tokijskim.

Czytaj więcej

Kultura

Goze - japońskie artystki, których sztuka umiera. Bardziej wyjątkowe niż gejsze?

Rieko Hirosawa jako jedyna mieszkanka Japonii praktykuje sztukę goze. Na czym polega ta tradycja...

Co oznacza shinrin-yoku i jakich korzyści Japończycy upatrują się w tej praktyce?

Shinrin (las) yoku (kąpiel) oznacza kąpiele leśne. Rządowe badania opinii publicznej z 2019 roku, pokazują, że aż 60% Japończyków uważa leśne spacery za dobry sposób na poprawę swojego zdrowia psychicznego i fizycznego. Dobroczynne skutki leśnych wycieczek potwierdzają badania z 2004 roku na temat efektów zdrowotnych shinrin-yoku. Lista korzyści jest długa. Zmniejszenie poziomu stresu, uregulowanie ciśnienia krwi, łagodzenie napięć, poprawa nastroju, wzmocnienie układu odpornościowego, zwiększenie poziomu energii życiowej, poprawa kondycji fizycznej to najważniejsze z nich. Ponadto, spacery w lesie i po górach w różnych porach roku dostarczają wrażeń estetycznych ze względu zmieniającą się przyrodę: wiosną można podziwiać wiśnie, zaś japońska jesień znana jest na przykład z intensywnej czerwieni klonów.

Jakie są początki tradycji kąpieli leśnych w Japonii?

Wiara w uzdrawiającą moc lasów i przyrody w tym kraju wiąże się z kultem shinto, zgodnie z którym między innymi rośliny, w tym drzewa, są uosobieniem kami – bóstw, istot duchowych. Choć relacje człowieka i lasu w Japonii sięgają starożytności, to sama koncepcja leśnych kąpieli jest stosunkowo młoda. Termin został ukuty w 1982 roku przez Japońską Agencję Leśnictwa w celu połączenia wizyt w lasach z turystyką wellness, zorientowaną na zdrowie i dobre samopoczucie. Miejscem narodzin tej praktyki jest Akasawa Natural Recreation Forest w prefekturze Nagano.

Czytaj więcej

Styl życia

Kakeibo - japońska metoda kontrolowania wydatków

Częstym postanowieniem noworocznym jest oszczędzanie pieniędzy, co w czasach szalejącej inflacji...

Czy zwykle praktykuje się shinrinyoku samodzielnie, czy też potrzebne są w tym celu wskazówki / rady ze strony ekspertów?

To zależy. Do lasu na spacer można się wybrać w pojedynkę, z rodziną, przyjaciółmi. Istnieje też wiele opcji zorganizowanych shinrin yoku, oferowanych przez prywatne ośrodki terapii leśnej. Taki ośrodek . otrzymuje certyfikat tylko wtedy, gdy przedstawi naukowe dowody na to, że oferowana kąpiel leśna ma dobroczynne skutki zdrowotne. Praktyki związane z shinrin-yoku zwykle zakładają kąpiele angażujące wszystkie zmysły. Zorganizowane kąpiele polegają na relaksującym spacerze w lesie wyznaczonymi trasami, wsłuchiwaniem się w dźwięki lasu, patrzeniem na roślinność, moczeniem stóp w strumykach (jeśli takie są po drodze). Na przykład na Hokkaido, w lesie Nonno organizowane są między innymi leśne wycieczki połączone z aromaterapią. Polega to na tym, że zbiera się w lesie igły sosnowe, a po powrocie z lasu przy użyciu destylatora przygotowuje się wodę ziołową, którą można zabrać do domu.

Czy istnieją ewentualne przeciwwskazania, które należy mieć na uwadze przed przystąpieniem do takiej praktyki?

Nic nie wiem o przeciwskazaniach, zaś lista zdrowotnych benefitów jest imponująca.