Self care – co to znaczy?
Self-care, czyli dbanie o siebie, to świadome podejmowanie działań, które pomagają nam poczuć się lepiej zarówno fizycznie, jak i psychicznie. To momenty, w których dbamy o swój dobrostan i skupiamy się na swoich potrzebach. Robimy wówczas to, co nas „karmi”, czyli regeneruje i podnosi na duchu.
Self-care nie musi oznaczać drogich zabiegów ani długich wakacji – to codzienne, nawet bardzo niewielkie rytuały i gesty, takie jak chwila z ulubioną książką, spacer na świeżym powietrzu czy zdrowy posiłek, które cegiełka po cegiełce budują dobre samopoczucie. Dbanie o siebie może być równie proste, jak przygotowanie pysznego, odświeżającego napoju i nawodnienie w ten sposób organizmu.
Self-care to także umiejętność rozpoznawania swoich granic i potrzeb oraz odważne stawianie na priorytety, które wspierają nasze zdrowie i równowagę. W dzisiejszym świecie, pełnym pośpiechu i nadmiaru bodźców, łatwo jest zatracić się w obowiązkach, zapominając o tym, co naprawdę sprawia nam przyjemność i daje wytchnienie. Dlatego warto regularnie znajdować momenty tylko dla siebie – na relaks, refleksję, a czasem po prostu na oderwanie się od codziennych spraw.
To inwestycja w siebie, która w dłuższej perspektywie przynosi ogromne korzyści. Dzięki regularnemu dbaniu o swoje potrzeby mamy więcej energii, lepszy nastrój i większą odporność na stres. Warto pamiętać, że self-care to nie egoizm i niedbanie o ludzi wokół nas, ale zdrowa troska o siebie, która pozwala nam m.in. być bardziej obecnymi w relacjach z innymi.
Jak zadbać o siebie tu i teraz?
Nowy rok to idealny moment, by wprowadzić do swojego życia zdrowe nawyki, które pomogą Ci poczuć się lepiej każdego dnia. Ale… równie dobrze możesz zacząć już dziś! Zmiany i tak najlepiej jest wprowadzać pojedynczo i rozpoczynając od tych niewielkich, wszelkie rewolucje zostawiając na koniec albo dzieląc na mniejsze etapy.
Niezależnie od tego, czy chcesz całkowicie zmienić swój styl życia, czy jedynie wprowadzić niewielkie, ale potrzebne zmiany rytmu dnia, self-care może stać się fundamentem Twojego dobrego samopoczucia. Nawet jeśli próbowałeś lub próbowałaś już wprowadzać zdrowe nawyki do swojej codzienności i się nie udało, warto spróbować jeszcze raz, tym razem mając wiedzę o tym, jak nowe nawyki należy wprowadzać.
Budowanie nawyków
Budowanie nawyków to klucz do trwałych zmian w życiu. Najczęściej popełnianym błędem jest rzucanie się na zmiany „na główkę” – metodą wszystko albo nic. Gdy przychodzi ten moment planujemy zmienić w swoim życiu absolutnie wszystko. To prawie nigdy nie sprawdza się na dłuższą metę, a to dlatego, że motywacja jest kapryśna i prędzej czy później się wypali. Nawyki budują się nie na motywacyjnym zrywie, lecz pomału, świadomie, uważnie i metodą małych kroków. Jest to mniej efektowne i prawdopodobnie nudniejsze, ale statystyki są nieubłagane. To właśnie taka metoda przynosi efekty.
Naukowcy potwierdzają, że budowanie nawyków opiera się na neuroplastyczności mózgu – zdolności do przekształcania połączeń nerwowych w odpowiedzi na nasze doświadczenia. Każda powtarzana czynność wzmacnia określone ścieżki neuronalne, co sprawia, że dany nawyk się automatyzuje i wymaga mniej świadomego wysiłku. Badania wykazują, że uformowanie nawyku zajmuje średnio około 66 dni, choć czas ten może się różnić w zależności od złożoności zadania i indywidualnych cech. Właśnie dlatego małe kroki są tak skuteczne – łatwiej je wprowadzić i utrzymać, a ich konsekwentne powtarzanie prowadzi do realnych, długoterminowych korzyści dla zdrowia i dobrego samopoczucia.
Jak zatem zacząć? Wypisz sobie swoje cele i nadal im priorytety. Nie zajmuj się kilkoma naraz – to naprawdę nie ma sensu. Wybierz jeden, najpilniejszy. Jest duży i skomplikowany? Koniecznie rozłóż go na mniejsze kroki. Przykład?
Jeśli Twój cel to „zadbanie o zdrowe ciało”, musisz ustalić sobie, co konkretnie to dla Ciebie oznacza. Czy potrzebujesz się lepiej odżywiać, więcej pić wody, a może wrócić do sportu lub schudnąć? Od tego będzie zależało, co tak naprawdę warto zacząć robić. Cele dziel na mniejsze kroki, aż staną się naprawdę proste. „Zadbanie o zdrowe ciało” wydaje się ogromnym przedsięwzięciem, ale wyjście na spacer dwa razy w tygodniu lub zainwestowanie w poręczną butelkę na wodę, która zawsze będzie pod ręką – to już jest dużo prostsze i mniej wystraszy mózg, który – przypomnijmy – zmian wcale nie lubi.
Jeśli pijesz za mało wody w ciągu dnia (a powinniśmy pić średnio ok. 2-2,5 l płynów dziennie!), to możesz niewielkimi działaniami ułatwić sobie pamiętanie o napojach. Jak? Np. korzystając z saturatora do wody gazowanej SodaStream. To niewielkie i przy okazji efektowne urządzenie w kilka chwil nasyci wodę bąbelkami. A jeśli to nadal za mało, by Twój mózg uznał napój za atrakcyjny, dodaj do wody syrop SodaStream bez cukru i wzbogać mocktail dodatkami, takimi jak zioła czy owoce.
Zdrowe nawyki żywieniowe
Zdrowe nawyki żywieniowe to podstawa dobrego samopoczucia i energii na co dzień. Niezależnie od tego, czy chcesz poprawić swoją sylwetkę, czy po prostu poczuć się lepiej, wprowadzenie kilku prostych zmian w diecie może przynieść ogromne korzyści.
Skup się na regularnych posiłkach, ograniczeniu przetworzonych produktów i zwiększeniu spożycia warzyw, owoców oraz pełnoziarnistych zbóż. Nawykowe sięganie po wartościowe produkty dostarcza organizmowi niezbędnych składników odżywczych, poprawia nastrój i wspiera odporność. Jeśli nie wiesz, od czego zacząć, sięgnij po Piramidę Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej – tam znajdziesz zalecenia odnośnie tego, co warto spożywać i w jakich proporcjach.
Nawyki, które możesz wprowadzić, to np. pełnowartościowe śniadanie zamiast słodkiej bułki zjedzonej w biegu, zamiana kawy na herbatę ziołową czy planowanie posiłków z wyprzedzeniem, tak aby jeść bardziej świadomie i systematycznie.
Inne dobre nawyki
Dobre nawyki to nie tylko zdrowe jedzenie – równie ważne są:
- regularny sen,
- aktywność fizyczna,
- relacje z bliskimi,
- dbałość o równowagę między pracą a życiem prywatnym.
Dąż do 7-8 godzin snu na dobę (najnowsze badania pokazują też, że kobiety potrzebują więcej snu – nawet ok. 10 godz. na dobę!), starając się kłaść o stałej porze. Regularny, wysokiej jakości sen wzmacnia odporność, poprawia nastrój i wspomaga pamięć oraz koncentrację. Warto też zacząć czerpać korzyści z aktywności fizycznej. Może to być naprawdę niewiele, np. codzienny spacer, kilka minut rozciągania, joga lub inna ulubiona aktywność, która pozwoli Ci obniżyć poziom stresu, poprawić krążenie i zwiększyć wydzielanie endorfin. Staraj się wpleść ruch w codzienne życie – nawet krótka aktywność ma znaczenie.
Nie bez znaczenia są też bliskie relacje. Spędzaj czas z bliskimi i staraj się, by to był jakościowy czas. Może zaczniecie siadać razem do stołu (bez telewizora w tle)? Może wyznaczycie sobie jakiś dzień, kiedy spędzacie wieczór, grając w gry planszowe? Spróbujcie znaleźć coś, co każdemu sprawi choć trochę radości.
Pamiętaj też o słynnym work-life balance – utrzymanie równowagi między pracą a życiem prywatnym jest w obecnych czasach niełatwe. Niestety jest też istotne, jeśli chcesz uniknąć wypalenia zawodowego i cieszyć się pełnią życia. Wyznacz jasne granice między czasem przeznaczonym na pracę a czasem na odpoczynek i relacje z bliskimi. Zaplanuj też choć kilka chwil dziennie tylko dla siebie, aby się zrelaksować i naładować baterie.
Self care nie tylko w nowym roku – podsumowanie
Self-care to pojemne pojęcie, pod którym znajdziesz tak naprawdę wszystko to, co robisz z autentycznej troski o siebie. Zdrowe nawyki nie tylko poprawią Twoje samopoczucie i dodadzą energii, ale mogą też zmienić na lepsze całe Twoje życie.
Czy skupisz się na lepszym śnie, czy na aktywności fizycznej, zdrowym odżywianiu albo na znalezieniu równowagi między pracą a życiem osobistym – małe kroki przyniosą duże zmiany. Ważna jest metoda małych kroków oraz cierpliwość i regularność, ponieważ nawyki budowane pomału mają największą szansę na trwałość.
Pamiętaj, że self-care to nie luksus, ale niezbędny element dbania o siebie. Nie czekaj – zacznij już teraz, aby nowy rok był pełen zdrowia, spokoju i równowagi.
Materiał Promocyjny