Reklama
Rozwiń
Reklama

Właściwa dieta może wydłużyć życie nawet o 11 lat

Czy ograniczenie mięsa to tylko moda, czy realna zmiana, która może uratować nasze zdrowie – i planetę? W najnowszym odcinku programu „Powiedz to kobiecie” gościnią była dr Alicja Baska, lekarka i współzałożycielka Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia.

Publikacja: 05.11.2025 19:00

dr Alicja Baska, lekarka i współzałożycielka Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia

dr Alicja Baska, lekarka i współzałożycielka Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia

Foto: podcasty.rp.pl

W rozmowie z prowadzącą mówiła o tym, jak nasze codzienne wybory żywieniowe wpływają na długość życia, ryzyko chorób i środowisko.

Reklama
Reklama

Już na początku rozmowy dr Baska przypomniała: – „To, co jemy, ma ogromne znaczenie. Możemy nasze życie wydłużać albo skracać”. Jak podkreśliła, badania pokazują, że właściwy model żywienia może wydłużyć życie kobiet nawet o 11 lat.

Ekspertka odniosła się do najnowszego raportu opublikowanego w The Lancet o tzw. diecie planetarnej. – „To model uniwersalny, który globalnie zakłada ograniczenie spożycia mięsa, zwłaszcza czerwonego i przetworzonego” – wyjaśniła. Statystyczny Polak zjada ponad 70 kg mięsa rocznie, z czego ponad 45 kg to mięso czerwone. Tymczasem polskie wytyczne żywieniowe żywieniowe zalecają zmniejszenie konsumpcji do mięsa czerwonego i przetworzonego do maksymalnie 500 g tygodniowo (ok. 26 kg rocznie), a zalecenia dot. diety planetarnej - do mniej niż 6 kg rocznie (ok. 100 g tygodniowo).

Między kotletem a soczewicą – jak wygląda dieta planetarna?

– „To nie jest dieta restrykcyjna, jak się czasem mówi. To model diety fleksitariańskiej, w której produkty zwierzęce występują, ale w mniejszych ilościach” – tłumaczyła dr Baska. Wskazała, że kluczowe jest nie tylko ograniczanie mięsa, ale wprowadzanie jego roślinnych alternatyw: fasoli, ciecierzycy, soi, bobu, grochu, a także orzechów i pestek.

Reklama
Reklama

Jak podkreśliła: – „W naszej diecie powinno być więcej roślinnych źródeł białka, więcej błonnika, więcej dobrych tłuszczów”. Dieta planetarna, jak dodała, łączy troskę o zdrowie z troską o planetę – zmniejsza emisję gazów cieplarnianych nawet o połowę.

Czytaj więcej

Prowadzisz siedzący tryb życia? Naukowcy polecają ten popularny napój

Co dzieje się w organizmie, gdy ograniczamy mięso?

Zdaniem lekarki zmniejszenie spożycia mięsa przynosi wymierne efekty zdrowotne. – „Nadmiar nasyconych kwasów tłuszczowych sprzyja chorobom sercowo-naczyniowym. A to pierwsza przyczyna zgonów w Polsce” – przypomniała.

Dr Baska zwróciła też uwagę, że mięso przetworzone (wędliny, kiełbasy, parówki) od lat znajduje się na liście substancji kancerogennych Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem. – „Na tej samej liście, co azbest czy papierosy” – dodała.

Ograniczanie mięsa może więc obniżyć ryzyko nowotworów, zawałów i cukrzycy typu 2. – „Gdy na talerzu jest dużo mięsa, nie ma miejsca na inne produkty” – zauważyła. W zamian warto sięgać po rośliny strączkowe, które dostarczają błonnika, antyoksydantów i witamin.

Czytaj więcej

Magia zawarta w pojedynczych słowach: jak Japończycy opisują unikalne zjawiska?
Reklama
Reklama

Czy dieta roślinna jest bezpieczna?

W drugiej części rozmowy prowadząca zapytała o osoby, które całkowicie rezygnują z mięsa. Dr Baska powołała się na stanowisko Amerykańskiego Towarzystwa Dietetyki: – „Prawidłowo zbilansowana dieta wegańska jest bezpieczna na każdym etapie życia – również w ciąży, u dzieci i sportowców”.

Zaznaczyła jednak, że kluczem jest planowanie. – „Witamina B12 musi być suplementowana. Bez tego nabawimy się niedoborów” – ostrzegła. Żelazo roślinne, choć gorzej przyswajalne, można wzmocnić witaminą C. – „Natka pietruszki, papryka, cytrusy – to naturalni sprzymierzeńcy przyswajania żelaza” – dodała.

Zamienniki mięsa – most do zmiany nawyków

Na rynku pojawia się coraz więcej tzw. „mięs roślinnych”. Czy są zdrowe? – „Nie każde przetwarzanie jest złe. Trzeba patrzeć na etykiety: na zawartość soli, tłuszczów nasyconych, cukru i błonnika” – podkreśliła ekspertka.

Dodała, że te produkty mogą być pomocne na początku drogi – „mostem” między tradycyjnym jedzeniem a zmianą stylu życia. – „Porównując kotlet schabowy do roślinnego, ten drugi często wypada lepiej. Ale najlepsze będą nieprzetworzone nasiona roślin strączkowych”.

Czytaj więcej

Naukowcy udowadniają: delegowanie obowiązków domowych uszczęśliwia małżonków

Edukacja lekarzy i presja na decydentów

W końcowej części rozmowy pojawił się temat roli lekarzy. – „Na studiach medycznych wciąż jest bardzo mało edukacji żywieniowej. Lekarze często nie czują się kompetentni, by o tym rozmawiać” – przyznała dr Baska.

Reklama
Reklama

Zwróciła też uwagę na brak regulacji zawodu dietetyka i potrzebę systemowych zmian: – „Żyjemy w środowisku, które wspiera nadwagę i otyłość. Trudniej jest dziś dokonywać zdrowych wyborów, bo te niezdrowe są tańsze, szybsze i bardziej dostępne”.

Jej apel był mocny: – „Marzę o świecie, w którym łatwiej jest podjąć decyzje najlepsze dla zdrowia”.

W rozmowie z prowadzącą mówiła o tym, jak nasze codzienne wybory żywieniowe wpływają na długość życia, ryzyko chorób i środowisko.

Już na początku rozmowy dr Baska przypomniała: – „To, co jemy, ma ogromne znaczenie. Możemy nasze życie wydłużać albo skracać”. Jak podkreśliła, badania pokazują, że właściwy model żywienia może wydłużyć życie kobiet nawet o 11 lat.

Pozostało jeszcze 91% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Wywiad
Anna Próchniak nominowana do nagrody BAFTA Scotland. „Nazwałabym siebie aktorką europejską”
Materiał Promocyjny
eSIM w podróży: łatwy dostęp do internetu za granicą, bez opłat roamingowych
PODCAST „POWIEDZ TO KOBIECIE”
Równość w pracy to inwestycja. Dr Ewa Rumińska-Zimny o luce płacowej, kwotach i zmianie mentalności
KARIERA NA OBCZYŹNIE
Polka w Dolinie Krzemowej. „Idąc ulicą, od razu można rozpoznać osobę z Polski"
Wywiad
Lekarka o inkluzywności: Nie polega na udawaniu, że nie ma różnic biologicznych
Materiał Promocyjny
Rynek europejski potrzebuje lepszych regulacji
Wywiad
Szachistka Oliwia Kiołbasa: Potrzebujemy kibiców i większego zainteresowania
Materiał Promocyjny
Wiedza, która trafia w punkt. Prosto do Ciebie. Zamów już dziś!
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama