JOWO czyli Joy of Working Out. Jak sprawić, by ćwiczenia stały się przyjemnością?

Trening i regularna aktywność fizyczna bez wątpienia pomagają w odzyskaniu sił, dobrej kondycji i zgrabnej sylwetki. Czy pozwalają też utrzymać dobry nastrój? Idea JOWO – Joy of Working Out – zdaje się potwierdzać tę tezę. Na czym polega?

Publikacja: 03.02.2025 12:00

dr hab. Katarzyna Zabłocka-Słowińska: Fantastyczna w Joy of Working Out jest koncepcja ruchu jako ak

dr hab. Katarzyna Zabłocka-Słowińska: Fantastyczna w Joy of Working Out jest koncepcja ruchu jako aktywności, która podnosi poziom radości i satysfakcji w naszym życiu.

Foto: Adobe Stock

Znana z serialu „Beverly Hills 90210” Jennie Garth traktuje aktywność fizyczną jako swój codzienny obowiązek. W mediach społecznościowych na bieżąco relacjonuje postępy w treningach i zaskakuje obserwujących swoją determinacją w utrzymaniu zdrowia i świetnej kondycji. Aby zdążyć na trening i wykonać go tuż przed rozpoczęciem pracy, aktorka wstaje o 6 rano. „Jest tak wiele wymówek, których można użyć, by uniknąć tego obowiązku. Znam je wszystkie” – przyznaje w jednym z wpisów na Facebooku. „Nie przepadam za dźwiękiem budzika o poranku. Szybko jednak stawiam stopy na podłodze i wyruszam do pobliskiej siłowni, aby przez godzinę wykonywać ćwiczenia, na które w danym dniu mam siłę i ochotę. Po zakończonym treningu wiem, że nie ma takiej siły, która by mnie powstrzymała od podjęcia kolejnych wyzwań. Jestem szczęśliwa i gotowa do wkroczenia w nowy dzień” – konstatuje 52-latka.

Choć podjęcie wysiłku fizycznego nie zawsze kojarzy się z przyjemnością, często okazuje się, że po przełamaniu niechęci i zakończeniu zaplanowanych serii ćwiczeń uczucie satysfakcji zachęca do kolejnego wysiłku. Pozwala też z większą motywacją przystąpić do innych działań danego dnia. Jakie jeszcze korzyści wynikają ze zjawiska w skrócie określanego jako JOWO – Joy of Working Out? Opowiada dr hab. Katarzyna Zabłocka-Słowińska, prof. UWSB Merito, doradczyni żywieniowa, specjalistka psychodietetyki, członkini Komitetu Nauk o Żywieniu Człowieka Polskiej Akademii Nauk.

Czytaj więcej

Aktywność fizyczna i intelektualna wśród seniorów: czym jest rezerwa poznawcza?

W jaki sposób aktywność fizyczna wpływa na nasze samopoczucie tuż po zakończeniu treningu?

Nie bez powodu często powtarzamy popularne hasło: W zdrowym ciele zdrowy duch. Aktywność fizyczna nie tylko pozytywnie wpływa na nasze zdrowie somatyczne, zmniejszając ryzyko otyłości i wielu chorób z nią związanych. Ruch powoduje, że poprawia się również nasze samopoczucie, a to za sprawą kilku mechanizmów, które do tego prowadzą. Wysiłek fizyczny powoduje neuroplastyczność, dzięki czemu poprawiają się nasze funkcje poznawcze i nastrój. Ważną rolę odgrywa w tym procesie zwiększenie poziomu tzw. czynnika neurotroficznego pochodzenia mózgowego. Aktywność fizyczna prowadzi również do zwiększenia wydolności układu sercowo-naczyniowego. Powoduje to poprawę krążenia krwi, dotlenienie mózgu, a tym samym łatwiej nam się myśli, analizuje i zapamiętuje, co pozwala zwiększać elastyczność w myśleniu. Ruch i wysiłek fizyczny powodują obniżenie stężenia kortyzolu, co umożliwia wejście w stan relaksacji i dzięki temu krócej i mniej intensywnie odczuwamy skutki stresu. Jednocześnie dochodzi do zwiększonego stężenia neurotransmiterów: dopaminy, serotoniny – substancji odpowiedzialnych za odczuwanie przyjemności. Nie bez znaczenia jest również wzrost endogennych endorfin – substancji, które poprawiają nastrój. Ćwicząc zwiększamy poczucie własnej skuteczności, co jest powiązane z realizacją zadania i osiągnięciem postawionego celu. A to daje poczucie spełnienia i satysfakcji.

Co się dzieje, gdy ta sfera naszego życia jest regularnie zaniedbywana i świadomie rezygnujemy z ruchu, mimo że nie ma przeciwwskazań medycznych do takiego zaniechania?

Brak aktywności fizycznej prowadzi do szeregu negatywnych skutków dla zdrowia psychicznego i fizycznego. U osób prowadzących siedzący tryb życia obserwuje się osłabienie siły mięśniowej, zmniejszenie masy mięśni i zmniejszenie gęstości mineralnej kości. Dodatkowo pogarsza się wydolność układu sercowo-naczyniowego oraz pojawiają się zaburzenia metaboliczne, m.in. zaburzenia gospodarki węglowodanowej i lipidowej, a także nasila się ogólnoustrojowy stan zapalny, który negatywnie oddziałuje na nasz organizm, zwiększając ryzyko schorzeń przewlekłych. Zaburzenia hormonalne i dotyczące przekaźnictwa nerwowego wynikające z obniżenia serotoniny, dopaminy mogą zwiększać ryzyko bądź nasilać objawy zaburzeń psychicznych, m.in. depresji i zaburzeń lękowych. Brak ruchu zmniejsza również neuroplastyczność mózgu, pogarszając funkcje poznawcze, takie jak pamięć i koncentracja. Osoby rezygnujące z regularnej aktywności częściej skarżą się na zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, m.in. zaparcia, wzdęcia, dyskomfort w jamie brzusznej co wynika m.in. z zaburzonej perystaltyki i innych funkcji przewodu pokarmowego. Badania naukowe dostarczają nam niepodważalnych dowodów, że siedzący tryb życia sprzyja rozwojowi chorób przewlekłych, takich jak m.in. nadciśnienie, miażdżyca, cukrzyca typu 2 czy choroby nowotworowe.

Czytaj więcej

34-latka biegająca z dzieckiem w wózku trafiła do Księgi Rekordów Guinessa

Jakie korzyści – poza lepszą kondycją fizyczną i sylwetką – wiążą się z regularnym podejmowaniem aktywności fizycznej?

Korzyści wynikają z poprawy zdrowia fizycznego i psychicznego. Wykonując regularne ćwiczenia zmniejszamy ryzyko wielu chorób, które aktualnie znajdują się na szczycie przyczyn zgonów z powodu chorób przewlekłych. Regularna, dostosowana do indywidualnych możliwości aktywność fizyczna, zmniejsza zawartość tkanki tłuszczowej, która poprzez czynniki prozapalne nasila występowanie i przebieg wielu schorzeń. Dodatkowo, istnieje coraz więcej dowodów naukowych wskazujących na korzystny efekt protekcyjny aktywności fizycznej przed rozwojem wielu zaburzeń psychicznych: depresji, zaburzeń lękowych i innych. Co ważne dla naszego codziennego funkcjonowania, odpowiednia aktywność fizyczna poprawia sen, zwiększa efektywność uczenia się, kojarzenia, a także zwiększa wydolność naszego organizmu.

Jaka dawka wysiłku jest wskazana w skali tygodnia, aby zapewnić nam dobrą kondycję, samopoczucie i wygląd?

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, aby każdy z nas poświęcał tygodniowo minimum od 150 do 300 minut na umiarkowaną aktywność aerobową lub 75 do 150 minut na intensywny ruch. Podane zakresy i rodzaje aktywności warto łączyć ze sobą. Do umiarkowanej aktywności możemy zaliczyć: szybki marsz, pływanie rekreacyjne, jazdę na rowerze, taniec, prace ogrodowe. Z kolei intensywna aktywność fizyczna to rodzaj wysiłku, który znacząco podnosi tętno i przyspiesza oddech, sprawiając, że rozmowa staje się trudna. Przykłady intensywnej aktywności to: bieganie, szybka jazda na rowerze, pływanie sportowe, treningi interwałowe, sporty zespołowe takie jak piłka nożna, koszykówka czy siatkówka, ale także chodzenie po górach oraz trening siłowy z dużymi obciążeniami. Co ważne – wprowadzenie jakiejkolwiek aktywności fizycznej jest lepsze niż jej brak. Osoby, którym trudno rozpocząć regularną aktywność fizyczną mogą zaczynać od 5-10 minutowych spacerów i z czasem zwiększać zarówno czas jak i intensywność wykonywanego ruchu.

Czytaj więcej

Humble walking – aktywność dla tych, którym z siłownią nie po drodze

Jak zdaniem pani profesor można zdefiniować zjawisko JOWO? W jaki sposób aktywność fizyczna przekłada się na poczucie szczęścia i spełnienia?

Fantastyczna w Joy of Working Out jest koncepcja ruchu jako aktywności, która podnosi poziom radości i satysfakcji w naszym życiu. Ta perspektywa ruchu wykracza poza potrzebę jedynie poprawy zdrowia czy wyglądu. Pokazuje nam, że bycie w ruchu, który jest naturalną potrzebą człowieka, nie tylko pozytywnie wpływa na nasze zdrowie somatyczne i sylwetkę. Regularny ruch skutecznie poprawia nasze samopoczucie, zwiększa sprawność umysłu, daje zastrzyk energii, a to wszystko powoduje, że nasze życie jest po prostu bardziej satysfakcjonujące. JOWO to zabawa, relaks i odpoczynek, a nie poczucie presji do wykonywania i odhaczania kolejnych treningów. Takie podejście zwiększa motywację do regularnego ruchu.

W jakich okolicznościach ruch i regularne treningi nie są wskazane?

Do takich okoliczności należą z pewnością wszelkie infekcje o dynamicznym przebiegu, w których osłabienie uniemożliwia wykonywanie aktywności fizycznej. Nasilenie choroby przewlekłej np. choroby onkologicznej, choroby nerek, czy choroby serca może również być przeciwwskazaniem do podejmowania określonego wysiłku fizycznego. Osoby po ciężkich operacjach np. w obrębie jamy brzusznej, układu oddechowego czy sercowo-naczyniowego, z całą pewnością powinny wprowadzać ruch stopniowo i zgodnie z rekomendacjami lekarza prowadzącego. Ciąża wysokiego ryzyka może ograniczać aktywność i wymaga konsultacji w zakresie wykonywanych ćwiczeń. Z pewnością należy zrezygnować z intensywnego wysiłku fizycznego przy niedożywieniu ponieważ zwiększa on wydatkowanie energii i może pogłębiać nieprawidłowy stan odżywienia.

Informacje o rozmówczyni

dr hab. Katarzyna Zabłocka-Słowińska, prof. UWSB Merito

Doradczyni żywieniowa, specjalistka psychodietetyki. Członkini Komitetu Nauk o Żywieniu Człowieka Polskiej Akademii Nauk. Absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego, na którym ukończyła studia na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu Człowieka, studia farmaceutyczne na Wydziale Farmaceutycznym oraz obroniła doktorat i uzyskała tytuł doktora habilitowanego. Od kilkunastu lat kształci dietetyków i psychodietetyków.

Znana z serialu „Beverly Hills 90210” Jennie Garth traktuje aktywność fizyczną jako swój codzienny obowiązek. W mediach społecznościowych na bieżąco relacjonuje postępy w treningach i zaskakuje obserwujących swoją determinacją w utrzymaniu zdrowia i świetnej kondycji. Aby zdążyć na trening i wykonać go tuż przed rozpoczęciem pracy, aktorka wstaje o 6 rano. „Jest tak wiele wymówek, których można użyć, by uniknąć tego obowiązku. Znam je wszystkie” – przyznaje w jednym z wpisów na Facebooku. „Nie przepadam za dźwiękiem budzika o poranku. Szybko jednak stawiam stopy na podłodze i wyruszam do pobliskiej siłowni, aby przez godzinę wykonywać ćwiczenia, na które w danym dniu mam siłę i ochotę. Po zakończonym treningu wiem, że nie ma takiej siły, która by mnie powstrzymała od podjęcia kolejnych wyzwań. Jestem szczęśliwa i gotowa do wkroczenia w nowy dzień” – konstatuje 52-latka.

Pozostało jeszcze 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Zdrowie
Program ćwiczeń polecany przez Jennifer Aniston "lekiem" na menopauzę
Materiał Promocyjny
Technologia daje odpowiedź na zmiany demograficzne
Zdrowie
Ile kroków dziennie trzeba robić, żeby być zdrowym? Zasada 10 tys. przestaje obowiązywać
Zdrowie
Leki na grypę - kiedy, kto i jak powinien je stosować? Obowiązujące zalecenia
Zdrowie
Jaki powinien być poziom cukru we krwi u zdrowych osób? Aktualne normy
Zdrowie
Ta popularna herbata spowalnia starzenie się mózgu. Potwierdziły to badania