Pandemia Covid-19 fatalnie wpłynęła na mózgi. Te skutki pojawiły się nawet u niezarażonych

Osób chorujące na Covid-19 mają objawy nie tylko ze strony układu oddechowego oraz o charakterze ogólnoustrojowym. Istnieje wiele dowodów świadczących o neurotropowym charakterze tej choroby. U zakażonych obserwowano zmęczenie, objawy depresji, zespołu stresu pourazowego oraz upośledzenia funkcji poznawczych. Nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z University of Nottingham wykazało, że pandemia Covid-19 mogła również przyspieszyć starzenie się mózgu i to nawet u osób, które nie zostały zakażone wirusem. Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie „Nature Communications”.

W jaki sposób pandemia mogła wpłynąć na ludzkie mózgi?

Nowe badania ujawniło potencjalny związek między Covid-19, pogorszeniem funkcji poznawczych, zmianami w mózgu a molekularnymi sygnaturami starzenia się mózgu. Według badaczy piętno na ludzkim umyśle odcisnęła jednak nie tylko sama choroba, ale również stres, izolacja i globalne zmiany.

Zespół badawczy przeanalizował podłużne skany rezonansu magnetycznego mózgu u prawie 1000 zdrowych dorosłych. Skany zostały wykonane w ramach badania UK Biobank. Część osób z tej grupy miała wykonane dwa skany przed pandemią, co pomogło sztucznej inteligencji zrozumieć, jak mózg zmienia się, gdy nie ma zagrożenia. U pozostałych jeden skan wykonano przed wybuchem pandemii, a drugi w czasie jej trwania, głównie między 2021 a 2022 rokiem. Dzięki temu naukowcy mogli zbadać, w jaki sposób to wydarzenie wpływało na starzenie się mózgu.

Czytaj więcej

Nauka

Co dzieje się z organizmem, gdy odczuwasz lęk przed poniedziałkiem? Nowe wyniki badań

Strach przed poniedziałkiem, określany jako „monday blues”, to rodzaj lęku, z którym zmaga się ob...

Dzięki wykorzystaniu zaawansowanych metod obrazowania i uczenia maszynowego ekspertom udało się oszacować „wiek mózgu” każdej osoby i porównać go z rzeczywistym wiekiem. Model wieku mózgu został opracowany na podstawie skanów tego organu wykonanych u ponad 15 tys. zdrowych osób bez chorób współistniejących. Ogólnie rzecz biorąc, naukowcy zaobserwowali, że pandemia miała negatywny wpływ na zdrowie mózgu i spowodowała jego przyspieszone starzenie – średnio o 5,5 miesiąca. Zmiany były najbardziej zauważalne u osób starszych, u mężczyzn i osób z ubogich środowisk społecznych. Co więcej, u osób, które zostały zakażone wirusem, zaobserwowano również spadek niektórych zdolności poznawczych, w tym elastyczności umysłowej i szybkości przetwarzania.

Społeczne skutki pandemii również odcisnęły piętno na zdrowiu mózgu

Co ciekawe, okazało się, że u osób, które przeżyły pandemię bez zgłoszonej infekcji, także doszło do przyspieszenia starzenia mózgu. Wyniki były podobne do wyników w grupie zainfekowanej. Nie zaobserwowano u nich jednak pogorszenia funkcji poznawczych. 

„Najbardziej zaskoczył mnie fakt, że nawet u osób, które nie przeszły Covid-19, zaobserwowano znaczny wzrost tempa starzenia się mózgu. To naprawdę pokazuje, jak bardzo doświadczenie samej pandemii – od izolacji po niepewność – mogło wpłynąć na zdrowie mózgu” – stwierdził dr Ali-Reza Mohammadi-Nejad, jeden z autorów badania.

Czytaj więcej

Psychologia

Ćwiczenia nie zawsze poprawiają zdrowie psychiczne? Wiele zależy od tego czynnika

Z niemal każdej strony słyszymy, że aktywność fizyczna jest dobrym sposobem na poprawę zdrowia ps...

Wyniki pokazują, że stresory związane z pandemią, takie jak lęk, izolacja społeczna oraz niepewność ekonomiczna i zdrowotna również mogły mieć negatywny wpływ na mózg. Naukowcy podejrzewają, że do przyspieszonego starzenia przyczyniły się też inne czynniki, w tym zmniejszona aktywność fizyczna, gorsza dieta i zwiększone spożycie alkoholu, które, jak wiadomo, działają niekorzystnie na zdrowie tego organu. Badanie potwierdziło również, że mężczyźni są bardziej podatni na starzenie się mózgu, w tym na zanik kory mózgowej i neurozapalenie w warunkach stresu.

„To badanie przypomina nam, że zdrowie mózgu jest kształtowane nie tylko przez chorobę, ale także przez nasze codzienne środowisko” – powiedziała Dorothee Auer, główna autorka badania. „Pandemia wywarła presję na życie ludzi, zwłaszcza tych, którzy już borykają się z problemami. Nie możemy jeszcze sprawdzić, czy zaobserwowane zmiany zostaną odwrócone, ale z pewnością jest to możliwe, a to krzepiąca myśl”.

Naukowcy podkreślają, że konieczne są dalsze badania poświęcone czynnikom związanym ze stylem życia i wpływającym na starzenie się mózgu. Mogą one okazać się pomocne w przyszłych kryzysach zdrowia publicznego.