Reklama

Popularny nawyk w piciu herbaty może powodować groźnego raka. Lekarze ostrzegają

We wrześniu obchodzony jest Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi. Do tej grupy zaliczają się stosunkowo rzadkie, ale groźne nowotwory jamy ustnej. Specjaliści zwracają uwagę, że jeden z czynników, który może je powodować, ma związek z bardzo popularnym nawykiem.

Publikacja: 29.09.2025 19:04

Liczba zachorowań na nowotwory jamy ustnej w ostatnich latach, choć niewiele, to jednak wzrosła.

Liczba zachorowań na nowotwory jamy ustnej w ostatnich latach, choć niewiele, to jednak wzrosła.

Foto: Adobe Stock

Szacuje się, że nowotwory jamy ustnej dotyczą w Polsce około 1000 osób rocznie. Choć to w porównaniu z innymi nowotworami niewielka liczba, to w większości można ich uniknąć. Główne przyczyny ich powstawania są dobrze znane. To tytoń i alkohol, ale – jak zwracają uwagę lekarze, nie tylko. Specjaliści informują także, że nowotwory z tej grupy są bardzo podstępne. Zmiany, które je sygnalizują, na początku często wyglądają zupełnie niegroźnie, przez co usypiają czujność pacjenta, a podobnie jak w wielu innych przypadkach, tak i tu, im wcześniej zauważony będzie problem, tym większa szansa na podjęcie leczenia, a przede wszystkim: wyleczenie. 

Nowotwory wargi, jamy ustnej i gardła – czynniki ryzyka

Nowotwory wargi, jamy ustnej i gardła stanowią około 2,5 proc. wszystkich zachorowań na nowotwory i zaliczają się do rzadszych. Istotne jest to, że na każdą chorującą kobietę przypada aż 3 mężczyzn. Taki rozkład statystyki wynika z kluczowych czynników ryzyka: palenia papierosów i nadużywania alkoholu, zwłaszcza wysokoprocentowego. Szczególnie groźne jest łączenie tych używek, co częściej ma miejsce w przypadku mężczyzn.

Czytaj więcej

Które nowotwory bolą najbardziej? Specjalistka medycyny paliatywnej odpowiada

Do czynników ryzyka należy również wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Najgroźniejszy jest genotyp 16, a nowotwory HPV-zależne częściej dotyczą mężczyzn (35-55 lat), nawet niepalących, co tłumaczy się wolniejszym nabywaniem odporności. Eksperci uspokajają jednak, że istnieje ponad 200 genotypów HPV, z których mniej niż 10 proc. jest aktualnie uważanych za te o potencjale onkogennym.

– Przy okazji czynników ryzyka, szczególnie w kontekście przełyku, należy wspomnieć o mało oczywistej rzeczy: temperaturze napojów – mówi lek. dent. Agnieszka Juśkiewicz z Medicover Stomatologia. – Badanie przeprowadzone w Iranie wykazało, że picie przynajmniej 700 ml herbaty o temperaturze wyższej niż 60°C skutkowało aż o 90 proc. wyższym ryzykiem raka przełyku. Na tej podstawie Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) sklasyfikowała napoje przekraczające 65°C jako „prawdopodobnie rakotwórcze dla ludzi” (dotyczy to płaskonabłonkowego raka przełyku). Nie chodzi jednak tylko o rodzaj płynu – może to być zupa, budyń czy gorąca woda, a kluczowa jest jego temperatura. W jamie ustnej ryzyko stanowią także specyficzne czynniki, takie jak stałe drażnienie przez źle dopasowaną protezę, wypełnienie lub ukruszony ząb – wyjaśnia. 

Reklama
Reklama

Wzrost zachorowań na nowotwory jamy ustnej

Niestety, liczba zachorowań na nowotwory jamy ustnej w ostatnich latach, choć niewiele, to jednak wzrosła. Taki trend wynika z kilku przyczyn. Jedną z nich jest tzw. dług onkologiczny zaciągnięty w czasie pandemii, który doprowadził do późniejszego wykrywania zaawansowanych stadiów.

Czytaj więcej

Ten czynnik nawet trzykrotnie podnosi ryzyko zachorowania na raka trzustki. Nowe badanie

– Warto zauważyć również odwrócenie się trendu spadkowego w paleniu: liczba palaczy wzrosła z około 21 proc. do aż 30 proc. w ubiegłym roku – zwraca uwagę doktor Juśkiewicz. – Wpływ na to ma też rosnąca popularność e-papierosów i woreczków nikotynowych, które ułatwiają wprowadzenie do nałogu. W kontekście nowotworów wiadomości o e-papierosach nie są optymistyczne. Choć dostarczają mniej toksyn niż papierosy tradycyjne, nie są obojętne. Badania molekularne wykazały, że aerozol (nawet ten bez nikotyny) może prowadzić do uszkodzeń nici DNA w komórkach jamy ustnej i zaburzać ekspresję genów związanych ze szlakami nowotworowymi. Chociaż brakuje jeszcze długoletnich badań epidemiologicznych, alarmujące zmiany na poziomie komórkowym sugerują, że używanie e-papierosów stanowi realne ryzyko – podkreśla. 

Szacuje się, że nowotwory jamy ustnej dotyczą w Polsce około 1000 osób rocznie. Choć to w porównaniu z innymi nowotworami niewielka liczba, to w większości można ich uniknąć. Główne przyczyny ich powstawania są dobrze znane. To tytoń i alkohol, ale – jak zwracają uwagę lekarze, nie tylko. Specjaliści informują także, że nowotwory z tej grupy są bardzo podstępne. Zmiany, które je sygnalizują, na początku często wyglądają zupełnie niegroźnie, przez co usypiają czujność pacjenta, a podobnie jak w wielu innych przypadkach, tak i tu, im wcześniej zauważony będzie problem, tym większa szansa na podjęcie leczenia, a przede wszystkim: wyleczenie. 

Pozostało jeszcze 82% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Zdrowie
Warto mieć cel z życiu. Badanie pokazało, że oddala to widmo poważnej choroby
Zdrowie
Założycielka fundacji Pokonać Endometriozę: Brakuje lekarzy, którzy potrafią rozpoznać tę chorobę
Zdrowie
Dlaczego na Alzheimera choruje dwa razy więcej kobiet niż mężczyzn? Eksperci wskazują powód
Zdrowie
Odkryto nowe zależności pomiędzy ograniczeniem otyłości a szansą na zajście w ciążę
Zdrowie
Miliarderka założyła szkołę medyczną. Doskonały program nauczania?
Reklama
Reklama