Które dania wigilijne można jeść bez wyrzutów sumienia? Dietetyk odpowiada

W wielu rozmowach o zdrowym – a szczególnie niskokalorycznym – odżywianiu wigilijna wieczerza jest wręcz demonizowana. Czy słusznie?

Damian Dziewiałtowski: Wigilijna wieczerza ma rzeczywiście dość negatywny PR, a realia zdrowego podejścia do żywienia mówią zupełnie co innego. Wynika to bardzo często z naszego podejścia, czyli np. poczucia winy po odstępstwie od zdrowej diety bądź braku wiedzy z zakresu fizjologii w przypadku obaw o zwiększoną masę ciała. Oczywiście zawsze warto działać zdroworozsądkowo i dlatego podejście degustacyjne sprawdzi się doskonale w przypadku osoby, która chce czuć się w czasie świąt lekko zarówno duchem, jak i ciałem.

Ile kalorii można pochłonąć tego wyjątkowego wieczora, jeśli jadłoby się bez żadnej uważności i opanowania?

Może to być nawet pięć, sześć tysięcy kalorii. Ta liczba to kilkudniowe zapotrzebowanie kaloryczne osoby dorosłej.

Czy po takim jednorazowym „pojedzeniu” faktycznie można przytyć?

Jeśli mówimy o zwiększonej masie ciała, to zdecydowanie tak. W przypadku dodatkowej tkanki tłuszczowej potrzeba większej konsekwencji niż jednorazowe „pojedzenie”. Zwiększona masa ciała to wynik dodatkowej treści jelitowej, błonnika czy retencji wody od nadmiaru sodu czy węglowodanów. Taka jest fizjologia ludzkiego organizmu.

Czytaj więcej

Psychologia

Ekspertka o rodzinnej celebracji świąt: Pełni bardzo ważną funkcję psychologiczną

Nie istnieje jeden uniwersalny model dobrych świąt. To, co sprzyja jednej rodzinie, dla innej moż...

Które tradycyjne dania wigilijne i później świąteczne są szczególnie „niebezpieczne” dla osób liczących kalorie?

Należy zwrócić uwagę przede wszystkim na słodkie propozycje, takie jak kutia czy sernik. Jeśli karp został usmażony na dużej ilości tłuszczu i ma panierkę, to również należy takie danie zauważyć. Rzadko zwracamy uwagę na sałatkę jarzynową, ponieważ kojarzy się głównie z warzywami, ale jeśli majonez został dodany „od serca”, to również taki posiłek może mocno zaburzyć bilans kaloryczny.

A jakie problemy zdrowotne powinny skłaniać do ograniczania się przy wigilijnym i świątecznym stole?

Osoby borykające się z chorobami układu sercowo-naczyniowego i cukrzycą powinny zwrócić szczególną uwagę na porcje i składniki konkretnych dań. Duża ilość tłuszczu nasyconego bądź utwardzonego nie będzie sprzyjać pracy serca, a cukier dodany nie pomoże w ustabilizowaniu glikemii. Wymieniłbym również osoby posiadające schorzenia gastroenterologiczne, takie jak choroba refluksowa przełyku, IBS czy SIBO. Ciężkostrawne dania bądź produkty wysoko fermentujące będą skutecznie pogarszać świąteczny nastrój.

Co z najzdrowszymi świątecznymi daniami? Które to potrawy?

Najzdrowszym daniem wigilijnym jest śledź w oleju lnianym. Śledzie są wyjątkowo bogate w kwasy omega-3, które korzystnie wpływają na układ sercowo-naczyniowy, wspierają pracę mózgu i działają przeciwzapalnie. Zawierają również selen i jod – kluczowe składniki dla prawidłowej pracy tarczycy. Z kolei olej lniany dostarcza dużych ilości omega-3 oraz witaminy E, która działa silnie antyoksydacyjnie.

Drugim najzdrowszym daniem jest barszcz czerwony. Buraki mają wysoki potencjał antyoksydacyjny, a jeżeli barszcz przygotowano na zakwasie, wspiera on dodatkowo florę bakteryjną jelit. To danie lekkie, niskokaloryczne i dobrze wspierające trawienie.

Czytaj więcej

Psychologia

Cyfrowy detoks w święta? Psycholog odradza całkowity brak telefonu przez trzy dni

Prawdziwym sukcesem w relacji z technologią nie jest jej całkowite wyeliminowanie, ale odzyskanie...

Charakterystyczne dla świątecznego biesiadowania wydają mi się dwie kwestie: jedzenie długi czas niemal ciągiem i naprzemienne zajadanie się daniami wytrawnymi i słodkimi. Które z tych zachowań jest trudniejsze dla organizmu?

Obie kwestie są równie istotne. Jedzenie niemal ciągiem powoduje bardzo długie procesy trawienne, a z perspektywy organizmu sytuacja wygląda tak, jakby jeden posiłek trwał kilka godzin – to bardzo obciążające dla układu pokarmowego. Zajadanie się naprzemiennie daniami wytrawnymi i słodkimi zwiększa szanse na przejadanie się. Dzieje się tak na skutek spadku zainteresowania jednym posiłkiem i wzrostu zainteresowania drugim o zmienionej kompozycji, teksturze czy smakowitości.

Ile czasu potrzebuje ciało po trzech dniach obfitującego w jedzenie świętowania, aby „wrócić do siebie”?

Zazwyczaj potrzeba do trzech dni, aby układ pokarmowy wrócił do poprzedniego trybu pracy, a skoki glikemii i insuliny wróciły do normy. Aby pozbyć się uczucia „ciężkości”, warto pokusić się o kilka lekkostrawnych posiłków, zwiększenie ilości wypitej wody czy dodatkowe kwadranse poświęcone na spacer.