Nielegalne eksponaty na wystawie MET

W oświadczeniu MET zadeklarowano zwrot 14 dzieł do Kambodży i dwóch do Tajlandii. Rzeźby te, jak się okazało, były wiązane z Douglasem Latchfordem, brytyjskim dealerem antyków, uważanym w przeszłości za czołowego badacza i znawcę sztuki khmerskiej.

W 2019 roku Latchford został oskarżony o „organizowanie wieloletniego programu sprzedaży zrabowanych kambodżańskich antyków na międzynarodowym rynku dzieł sztuki” – podało w oświadczeniu biuro prokuratora USA. Zarzucano mu też oszukiwanie klientów – zarówno prywatnych kolekcjonerów, jak i międzynarodowych instytucji. Akt oskarżenia został oddalony po śmierci Latchforda w 2020 roku.

Gruntowna analiza

– MET, w ścisłej współpracy z Kambodżą i biurem prokuratora USA, gruntownie analizuje i wyjaśnia tę sprawę. W świetle nowych informacji, które do nas dotarły, zainicjowaliśmy procedurę zwrotu tych dzieł sztuki – wyjaśnia Max Hollein, dyrektor i CEO muzeum.

Rzeźby, które należy zwrócić, przedstawiają hinduskie i buddyjskie systemy religijne między VII a XIV wiekiem w okresie angkorskim. Biuro prokuratora USA podało, że niektóre z nich, w tym posąg bogini z piaskowca z X wieku, pochodzą ze stanowiska archeologicznego Koh Ker obejmującego kompleks zabudowań świątynnych i sanktuariów w dawnej stolicy Imperium Khmerów. Innym dziełem jest Bodhisattva Avalokiteshvara Seated in Royal Ease z końca X wieku, przedstawiające siedzącego Buddę ze skrzyżowanymi nogami. W kolekcji znajdują się też posągi z VII wieku, a wśród nich rzeźba głowy Buddy.

W komunikacie prasowym, kambodżańska minister kultury i sztuk pięknych Phoeurng Sackona podkreśliła, że zwrot ówcześnie skradzionych dzieł sztuki jest dla jej kraju procesem niezbędnym, a wręcz uzdrawiającym.

– Trudno przecenić znaczenie tych dzieł dla mieszkańców Kambodży – dodaje. – Zwracamy się z prośbą również do innych muzeów oraz prywatnych kolekcjonerów o skontaktowanie się z nami w celu omówienia ich kambodżańskich dzieł sztuki – apeluje. – Być może niektóre z nich pochodzą z tych samych, nielegalnych źródeł.

Współpraca prokuratury z MET

Prokurator USA, Damian Williams, podkreśla, że pracownicy jego biura będą kontynuować wzmożone prace mające na celu sfinalizowanie śledztwa w sprawie skradzionych antyków oraz dopilnowanie, aby wszystkie przedmioty trafiły bezpiecznie do krajów, z których pochodzą.

– Zamierzamy kontynuować dialog z MET w tej istotnej kwestii – zapewnia Williams – Nalegamy, aby przedstawiciele innych instytucji oraz prywatni kolekcjonerzy dokładnie przyjrzeli się dziełom sztuki znajdującym się w ich zasobach i mieli na uwadze, że te przedmioty mogą mieć związek z nielegalnymi praktykami sprzedaży. Apelujemy o dobrowolne zgłoszenie się do nas w celu usprawnienia procedury zwrotu nielegalnych przedmiotów ich prawowitym właścicielom – podkreśla.

Czytaj więcej

Kultura

"Photoshop" istniał już w XVII wieku. Fascynujące odkrycie naukowców

Konserwatorzy z organizacji English Heritage odkryli, że już w XVII wieku ingerowano w kobiecą ur...

W sierpniu 2022 roku, w ramach trwającego śledztwa dotyczącego dzieł sztuki kupowanych i sprzedawanych przez Douglasa Latchforda, urzędnicy Nowego Jorku potwierdzili, że 30 eksponatów pochodzących ze zbiorów muzealnych oraz prywatnych kolekcji w Stanach Zjednoczonych, zostało zwróconych ich prawowitym właścicielom w Kambodży.

Antyki, skradzione ze świątyń i stanowisk archeologicznych podczas konfliktów wojennych w Kambodży, były transportowane na rynki międzynarodowe przez zorganizowaną sieć przemytniczą, jak określił to amerykański Departament Sprawiedliwości.