Kobiety niepospolite - one zwróciły naszą uwagę w 2024 roku. Subiektywny ranking

Rok 2024 był pełen niezwykłych dokonań kobiet, które swoją niezłomnością i odwagą kształtują otaczający je świat. Od przełomowych osiągnięć w nauce, przez innowacje w biznesie, po inspirujące działania społeczne – kobiety nieustannie przesuwają granice tego, co możliwe. W naszym subiektywnym zestawieniu, prezentowanym w losowej kolejności, postanowiliśmy wyróżnić kobiety, które w minionym roku udowodniły, że niepospolitość to ich znak rozpoznawczy. To one inspirowały i zaskakiwały, odważnie wytyczając nowe szlaki w swoich dziedzinach.

Nila Ibrahimi

Nila Ibrahimi to 17-letnia aktywistka z Afganistanu, która swoim śpiewem zainicjowała kampanię #IAmMySong. Powrót talibów do władzy w Afganistanie w 2021 roku zmusił Nilę i jej rodzinę do ucieczki do Pakistanu, gdzie przez prawie rok nie miała dostępu do edukacji. W ramach protestu przeciwko zakazowi śpiewania nałożonemu na uczennice w Afganistanie, Nila opublikowała w mediach społecznościowych nagranie, na którym wykonuje piosenkę. Film zyskał szeroki rozgłos i zapoczątkował inicjatywę #IAmMySong.

Nila jest założycielką platformy internetowej „Her Story”, na której publikuje historie dziewcząt z Afganistanu, walczących o realizację marzeń pomimo licznych przeszkód i zakazów. Inicjatywa ma na celu budowanie społeczności wsparcia i inspirowanie do działania. Za działania na rzecz praw dziewcząt i kobiet Nila, wybrana spośród 165 nominowanych, została laureatką tegorocznej Międzynarodowej Nagrody Pokojowej dla Dzieci, przyznawanej przez holenderską organizację KidsRight.

Czytaj więcej

Ludzie

17-letnia Nila Ibrahimi laureatką Międzynarodowej Nagrody Pokojowej dla Dzieci. Co zrobiła?

W kraju, z którego pochodzi Nila Ibrahimi, kobietom i dziewczynkom nie wolno zabierać głosu ani śpiewać publicznie. 17-letnia Afganka przeciwstawiła się tym zakazom i jej działania zostały nagrodzone. Jakie akcje zainicjowała i komu zdołała pomóc?

Obecnie Nila mieszka w Kanadzie. Mimo to pamięta kobietach i dziewczętach, które nie opuściły Afganistanu – przemawia na lokalnych i międzynarodowych wydarzeniach, nagłaśniając ich sytuację i inspirując innych do wspierania walki o prawa człowieka.

Katarzyna Heba

Katarzyna Heba to adwokatka i działaczka społeczna, która od lat angażuje się w walkę o prawa osób z niepełnosprawnościami. Z powodu dystrofii siatkówki straciła wzrok w wieku 7 miesięcy, zachowując jedynie szczątkowe widzenie. Mimo tego była dzieckiem, które nigdy nie bało się wyrażać własnego zdania. Ukończyła Wydział Prawa Uniwersytetu Gdańskiego, a od 2017 roku prowadzi własną kancelarię adwokacką. Za swoje działania została w tym roku uhonorowana Odznaką Honorową Rzecznika Praw Obywatelskich „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka”. Natomiast w 2021 roku zdobyła wyróżnienie w konkursie Adwokatka Roku, a rok później była nominowana do tytułu Światowego Idola Niewidomych i Słabowidzących.

Jest ambasadorką Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Ponadto pełni funkcję przewodniczącej Wojewódzkiej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych województwa pomorskiego i wiceprezesa Fundacji im. Helen Keller. Jej praca koncentruje się na zwiększaniu dostępności wymiaru sprawiedliwości i zakładów karnych dla osób z niepełnosprawnościami.

Czytaj więcej

Prawo

Niewidoma prawniczka Katarzyna Heba: To ja jestem ta przebojowa, która niczego się nie boi

Udowadnia, że nie ma rzeczy niemożliwych. Niepełnosprawność nie przeszkadza jej w realizowaniu marzeń. Mec. Katarzyna Heba jest ambasadorką konwencji ONZ, nagradzaną za likwidację barier i zwiększanie szans dla osób z niepełnosprawnościami.

Edyta Demby-Siwek

Edyta Demby-Siwek to ekspertka w zakresie ochrony własności intelektualnej, z blisko 25 - letnim doświadczeniem zawodowym. Od 2025 roku obejmie funkcję wicedyrektora Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). Będzie pierwszą kobietą, która obejmie to stanowisko w 30-letniej historii tej instytucji. EUIPO zarządza unijnymi znakami towarowymi oraz wzorami przemysłowymi – rozpatruje rocznie niemal 300 tysięcy wniosków i zatrudnia ponad tysiąc pracowników.

Edyta Demby-Siwek jest absolwentką Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz studiów podyplomowych z zakresu ochrony własności przemysłowej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Swoją karierę zawodową rozpoczęła w 2004 roku w Urzędzie Patentowym RP, gdzie zdobyła doświadczenie w Departamencie Znaków Towarowych. W 2019 roku została powołana na stanowisko Prezesa Urzędu Patentowego RP. Pod jej przewodnictwem Urząd Patentowy RP dokonał postępu w cyfryzacji procesów – z 30 proc. wniosków składanych online w 2019 roku do 76 proc. obecnie.

Czytaj więcej

Biznes i prawo

Edyta Demby-Siwek: Preferuję model partnerskiego zarządzania

Bardzo ważne jest, żeby kobiety nie bały się startować w konkursach na kierownicze stanowiska - mówi Edyta Demby-Siwek, która od nowego roku pełnić będzie funkcję wicedyrektora Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO).

Jest również autorką i współautorką licznych publikacji na temat ochrony własności intelektualnej. W ciągu swojej kariery angażowała się także w prace legislacyjne, m.in. w zakresie nowelizacji ustawy o prawie własności przemysłowej oraz wdrażania reformy systemu ochrony znaków towarowych w Polsce.

Oriini Kaipara

Oriini Kaipara jest uznaną dziennikarką z Nowej Zelandii, która stała się jedną z głównych promotorek języka i kultury Maorysów. W 2017 roku, dzięki testowi DNA, odkryła, że jej pochodzenie jest w pełni maoryskie. Aby podkreślić swoją dumę z korzeni, w 2019 roku zdecydowała się na wytatuowanie moko kauae – tradycyjnego tatuażu na twarzy, symbolizującego przynależność i tożsamość Maorysek.

Dziennikarka przeszła do historii mediów, stając się pierwszą osobą z moko kauae, która poprowadziła wiadomości w mainstreamowej telewizji w 2019 roku. Dwa lata później ponownie zapisała się na kartach historii, prowadząc w prime time program informacyjny w nowozelandzkiej telewizji publicznej, co było wydarzeniem przełomowym zarówno w skali kraju, jak i świata.

Czytaj więcej

Jej historia

Nowozelandzka prezenterka dumnie nosi tatuaż na twarzy. Kim jest Oriini Kaipara?

Oriini Kaipara to popularna nowozelandzka prezenterka telewizyjna, pochodząca z maoryskiego plemienia. Zrobiło się o niej głośno w 2019 roku, kiedy wytatuowała sobie na brodzie i ustach tradycyjne maoryskie wzory. Jej decyzja spotkała się z ostrą krytyką. Co skłoniło Kaiparę do tak odważnego kroku?

Oprócz pracy w dziennikarstwie zajmuje się tłumaczeniami języka maoryskiego na angielski, a także aktywnie działa na rzecz ochrony i odrodzenia języka oraz kultury Maorysów.

Małgorzata Stadnicka

Małgorzata Stadnicka to tegoroczna maturzystka oraz aspirująca dyplomatka, która już teraz zdobywa doświadczenie na arenie międzynarodowej. Jest absolwentką programu matury międzynarodowej IB w brytyjskiej szkole Rugby School. Od przyszłego roku Małgorzata rozpocznie studia na Uniwersytecie Harvarda, gdzie zamierza zgłębiać zagadnienia polityki zagranicznej oraz ekonomii.

Małgorzata rozwija swoją wiedzę i umiejętności poprzez aktywny udział w symulacjach obrad ONZ – Model United Nations (MUN), które pozwalają młodym ludziom na poznanie realiów pracy dyplomatycznej. W latach 2023–2024 Małgorzata pełniła funkcję Delegatki Młodzieżowej RP do Organizacji Narodów Zjednoczonych. W ramach swoich obowiązków współtworzyła narodowe raporty dla UN Women oraz Komisji Praw Człowieka. Ponadto jest współautorką monografii naukowej, która ukazała się w tym roku, poświęconej mechanizmom ochrony praw człowieka. Jest również członkinią Youth Advisory Board European Sustainable Development Network. Obecnie odbywa staż w Centrum Stosunków Międzynarodowych, gdzie poszerza swoje zainteresowania w zakresie międzynarodowego bezpieczeństwa i polityki globalnej.

Czytaj więcej

Wywiad

Małgorzata Stadnicka: Nie ma jednej definicji sukcesu - każda może być równie wartościowa

Dostała się na 10 najlepszych uniwersytetów na świecie. Jest najmłodszą polską dyplomatką w historii ONZ – reprezentowała nasz kraj na forum Zgromadzenia Ogólnego. O wyzwaniach i roli kobiet w świecie dyplomacji opowiada Małgorzata Stadnicka.

prof. Magdalena Król

Prof. Magdalena Król to polska naukowczyni, lekarz weterynarii i specjalistka w dziedzinie onkologii eksperymentalnej. Kieruje Samodzielną Pracownią Biologii Nowotworu w Instytucie Biologii Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, gdzie realizuje przełomowe badania nad nowoczesnymi terapiami przeciwnowotworowymi. Jest założycielką i członkinią zarządu start-upu Cellis, który w 2024 roku został nagrodzony główną nagrodą Komisji Europejskiej Innovation Radar w kategorii Health Tech. Prof. Król prowadzi badania, które otwierają nowe możliwości leczenia guzów litych, a już w przyszłym roku planowane są badania pierwszej fazy klinicznej.

Jako pierwsza Polka w 2020 znalazła się w ścisłym finale EU Prize for Women Innovators. Jest również członkinią Komitetu Polityki Naukowej przy Ministerstwie Edukacji i Nauki oraz Komitetu Biotechnologii Polskiej Akademii Nauk. Ponadto działa aktywnie na arenie międzynarodowej, będąc członkinią takich organizacji jak American Association of Cancer Research oraz European Association for Cancer Research.

Czytaj więcej

Wywiad

Prof. Magdalena Król z ważną nagrodą. „Mamy szansę zrewolucjonizować leczenie glejaka”

W Polsce niestety brakuje zupełnie prywatnych funduszy inwestujących w biotechnologię – odstajemy tutaj nie tylko od USA, ale od innych krajów europejskich - mówi prof. Magdalena Król, wykładowczyni Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, specjalistka onkologii eksperymentalnej, twórczyni nagrodzonego start-upu biotechnoloicznego.

prof. Barbara Strzałkowska

Prof. Barbara Strzałkowska to uznana polska biblistka i teolog, doktor habilitowany nauk teologicznych. Jest pierwszą kobietą w Warszawie, która objęła funkcję prodziekana ds. kształcenia Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (UKSW). Prof. Strzałkowska specjalizuje się w badaniach nad księgami mądrościowymi Starego Testamentu oraz Septuagintą – greckim przekładem Biblii hebrajskiej.

Jako pierwsza kobieta w Polsce zdobyła stypendium Konferencji Episkopatu Stanów Zjednoczonych, które umożliwiło jej studia w Jerozolimie. Prof. Strzałkowska jest również przewodniczką po Ziemi Świętej i krajach biblijnych. Dodatkowo jest pomysłodawczynią nowego kierunku studiów na UKSW – Chrześcijańska turystyka religijna, który w przyszłym roku doczeka się pierwszych absolwentów.

Czytaj więcej

Wywiad

Dlaczego Kościół ma problem z Halloween? Teolożka wyjaśnia

Nie demonizujmy Halloween. Gdy do mnie zapukają dziś przebrane dzieci, chętnie dam im cukierki - mówi dr hab. Barbara Strzałkowska, prof. UKSW, od października br. pierwsza w historii kobieta na stanowisku prodziekana Wydziału Teologicznego UKSW.