Dieta śródziemnomorska jest szczególnie korzystna dla kobiet. Co warto o niej wiedzieć?

Badanie wykazało, że dieta śródziemnomorska pozwala kobietom zachować szczupłą sylwetkę przez całe życie. Jakim chorobom zapobiega i na czym polega? Dietetyk wyjaśnia.

Publikacja: 07.06.2024 17:27

Ze względu na różnorodność składników i ograniczenie spożycia przetworzonej żywności, stosowanie die

Ze względu na różnorodność składników i ograniczenie spożycia przetworzonej żywności, stosowanie diety śródziemnomorskiej zaleca się bez względu na wiek, płeć czy uwarunkowania zdrowotne.

Foto: Adobe Stock

W badaniu Women’s Health Study prowadzonym przez 20 lat wzięło udział 25,315 zdrowych kobiet z różnych rejonów świata. Dane na temat ich stanu zdrowia – wyniki badania krwi, wskaźnik masy ciała, informacje na temat stosowanej diety – zbierano w latach 1993-1996, a następnie poddano analizie porównawczej między rokiem 2018 a 2023. Tak kompleksowe badanie pozwoliło ustalić, że wśród kobiet stosujących dietę śródziemnomorską zmniejsza się ryzyko choroby nowotworowej o 17 proc., zagrożenie chorób sercowo-naczyniowych spada o 20 proc., a ryzyko przedwczesnej śmierci o 23 proc. Na czym polega ta dieta i jakie jeszcze korzyści wiążą się z jej długotrwałym stosowaniem? Na te pytania odpowiada dr n. farm. Joanna Pieczyńska, bromatolog, dietetyk, technolog żywności.

Kolorowa, sycąca i smaczna

Jak wyjaśnia dietetyk, dieta śródziemnomorska opiera się na tradycyjnych wzorcach żywieniowych krajów leżących nad Morzem Śródziemnym, takich jak Grecja, Włochy, Hiszpania i południowa Francja. – Charakteryzuje się spożyciem dużej ilości warzyw, owoców, pełnoziarnistego pieczywa i innych produktów pełnoziarnistych, ryżu, roślin strączkowych i orzechów, umiarkowanej ilości tłustych ryb, drobiu i produktów mlecznych (zwłaszcza serów i jogurtów), przy jednoczesnym ograniczeniu spożycia czerwonego mięsa i stosowaniu oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia jako głównego źródła tłuszczu. Pozwala na duże urozmaicenie menu, jest kolorowa, sycąca i smaczna. Ponadto, zalecenia diety śródziemnomorskiej zachęcają do możliwie największego ograniczenia spożycia przetworzonej żywności, napojów bezalkoholowych, słodyczy, alkoholu i tytoniu. Preferowane są łagodne techniki kulinarne jak gotowanie, duszenie lub ewentualnie grillowanie – tłumaczy dr Joanna Pieczyńska.

Ze względu na różnorodność składników i ograniczenie spożycia przetworzonej żywności, stosowanie diety śródziemnomorskiej zaleca się bez względu na wiek, płeć czy uwarunkowania zdrowotne. – Może ją swobodnie stosować większość osób, niezależnie od wieku i płci. W ramach założeń tej diety odnajdą się zarówno wegetarianie jak i mięsożercy, choć pewnie w nieco mniejszym stopniu – przyznaje dietetyk.

Czytaj więcej

Glukozowa rewolucja Jessie Inchauspé to żadna dieta cud? "Wprowadza w błąd"

Działanie przeciwzapalne

Wśród zalet wymienia się nie tylko bogactwo składników, ale i łatwość w dostępie do poszczególnych produktów oraz w ich przygotowaniu. – Dieta śródziemnomorska łączy w sobie składowe lokalnego rolnictwa, przepisy i tradycyjne metody gotowania każdego obszaru geograficznego w basenie Morza Śródziemnego, wraz z regularną i umiarkowaną aktywnością fizyczną. Wykorzystanie lokalnych i tradycyjnych produktów żywnościowych, sezonowość i bioróżnorodność to kolejne pozytywne wyróżniki – dodaje dr Pieczyńska.

Jak podkreśla ekspertka, w przypadku tak skomponowanej diety nie liczy się limit kaloryczny, a jakość produktów wchodzących w skład poszczególnych posiłków. – Przez to, iż nie stawia limitu kalorycznego oraz posiada względnie proste i łatwe do zrealizowania założenia oparte na kształtowaniu zdrowych nawyków żywieniowych, jest uważana za jedną z optymalnych diet w przeciwieństwie do innych, bardziej reżimowych diet czy sposobów żywienia. Dzięki wykorzystaniu tradycyjnych receptur z regionu Morza Śródziemnego, które kojarzą nam się ze słońcem i latem możemy się czuć jak na nieustających wakacjach stosując ten sposób żywienia. Specyficzny dobór produktów sprawia, że jest to jednocześnie dieta o działaniu przeciwzapalnym – podkreśla.

Prewencja i wsparcie leczenia

Stosowanie diety śródziemnomorskiej pozwala na obniżenie ryzyka wystąpienia licznych schorzeń. – Jest to unikatowy typ diety, gdyż świetnie sprawdza się w prewencji, jak również we wsparciu leczenia całej gamy zaburzeń metabolicznych oraz chorób przewlekłych. Najlepiej udokumentowane jest jej protekcyjne działanie w chorobach sercowo-naczyniowych (np. zawał serca, udar), cukrzycy typu 2, zespole metabolicznym, niektórych rodzajach nowotworów (np. rak piersi, rak jelita grubego), chorobach neurodegeneracyjnych (np. choroba Alzheimera, choroba Parkinsona) oraz chorobach o podłożu zapalnym (np. reumatoidalne zapalenie stawów) – wymienia dietetyk.

Jak wyjaśnia dr Pieczyńska, to prewencyjne działanie opiera się na wysokiej zawartości antyoksydantów, błonnika i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, ponieważ składniki te mają zdolność do zapobiegania stresowi oksydacyjnemu, pozwalają normalizować profil lipidowy i glikemię poposiłkową, jak również ułatwiają utrzymać prawidłową masę ciała przy włączeniu aktywności fizycznej.

Czytaj więcej

Dirty wellness. Na czym polega nowy trend w prowadzeniu zdrowego stylu życia?

Dla zdrowia kobiet

Jak pokazały wyniki przytoczonego badania Women’s Health Study, długotrwałe stosowanie diety śródziemnomorskiej wydłuża życie w lepszej kondycji psycho-fizycznej w porównaniu do osób praktykujących inne modele żywienia. – Ten aspekt zdrowotny szczególnie wybrzmiewa w odniesieniu do kobiet. Wykazano, że przestrzeganie zasad tego sposobu żywienia bardzo korzystnie wpływa na zdrowie reprodukcyjne kobiet między innymi w endometriozie, niepłodności, zaburzeniach seksualnych, zespole napięcia przedmiesiączkowego jak również w zespole policystycznych jajników. Okazuje się, że ten model żywienia przyszłej mamy może nie tylko zapobiegać niektórym powikłaniom ciążowym jak cukrzyca ciężarnych lub stan przedrzucawkowy, ale także wpływa na rozwój płodu i redukuje ryzyko rozwoju w dzieciństwie np. astmy czy atopii – wymienia dr Pieczyńska.

Wyniki badań, a także szereg zalet związanych ze stosowaniem diety śródziemnomorskiej zachęcają do rozważenia takiego modelu żywieniowego. Być może wakacyjna wyprawa do Grecji, Włoch, Hiszpanii czy południowej Francji pozwoli na zaczerpnięcie inspiracji do jej rozpoczęcia bezpośrednio u źródeł?

Źródła:
https://edition.cnn.com/
https://jamanetwork.com/

Informacje o ekspertce:

Dr n. farm. Joanna Pieczyńska

Doktor nauk farmaceutycznych, technolog żywności i doradca żywieniowy, specjalista psychodietetyki, posiada kilkunastoletnie praktyczne doświadczenie w pracy z pacjentami. Wiceprzewodnicząca Polskiego Towarzystwa Dietetyki oddziału wrocławsko-opolskiego. Członek Towarzystwa Psychodietetyki. Prowadzi badania naukowe z zakresu żywienia w przewlekłym zapaleniu zatok przynosowych oraz stanu odżywienia dzieci po transplantacji krwiotwórczych komórek macierzystych. Adiunkt w Katedrze i Zakładzie Dietetyki i Bromatologii na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, gdzie prowadzi zajęcia dydaktyczne dla studentów kierunków farmacja i dietetyka.

W badaniu Women’s Health Study prowadzonym przez 20 lat wzięło udział 25,315 zdrowych kobiet z różnych rejonów świata. Dane na temat ich stanu zdrowia – wyniki badania krwi, wskaźnik masy ciała, informacje na temat stosowanej diety – zbierano w latach 1993-1996, a następnie poddano analizie porównawczej między rokiem 2018 a 2023. Tak kompleksowe badanie pozwoliło ustalić, że wśród kobiet stosujących dietę śródziemnomorską zmniejsza się ryzyko choroby nowotworowej o 17 proc., zagrożenie chorób sercowo-naczyniowych spada o 20 proc., a ryzyko przedwczesnej śmierci o 23 proc. Na czym polega ta dieta i jakie jeszcze korzyści wiążą się z jej długotrwałym stosowaniem? Na te pytania odpowiada dr n. farm. Joanna Pieczyńska, bromatolog, dietetyk, technolog żywności.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Styl życia
Wyniki pracy fundacji Księżnej Kate. Komu pomaga i z jakim skutkiem?
Styl życia
Post-vacation blues: jak łagodnie wrócić do obowiązków po wakacyjnej przerwie?
Styl życia
Barbie łamie kolejne tabu. Czy niewidoma lalka pomoże dzieciom z zaburzeniami widzenia?
Styl życia
10 najbogatszych kobiet świata: co je łączy oprócz posiadania gigantycznego majątku?
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Styl życia
Na czym polega zachowanie określane "efektem kameleona" i jakie korzyści z niego płyną?