Odkryto nowy zaskakujący czynnik, od którego może zależeć masa ciała

Masa ciała i metabolizm człowieka zależą od wielu czynników. Na część z nich mamy wpływ, inne są poza naszą kontrolą. Z nowego badania wynika, że sposób, w jaki magazynujemy tłuszcz, może mieć związek z miesiącem, w którym zostaliśmy poczęci.

Publikacja: 10.04.2025 10:34

W najnowszym badaniu naukowcy sprawdzili, jaki jest związek między miesiącem urodzenia i zapłodnieni

W najnowszym badaniu naukowcy sprawdzili, jaki jest związek między miesiącem urodzenia i zapłodnienia a aktywnością brunatnej tkanki tłuszczowej.

Foto: Adobe Stock

Zespół naukowców z Japonii pod kierownictwem dr. Takeshiego Yoneshiro odkrył, że pora roku, w której doszło do zapłodnienia, może mieć wpływ na to, jak działa metabolizm człowieka w dorosłym życiu. Choć ćwiczenia i dieta nadal są kluczowymi czynnikami determinującymi ilość tkanki tłuszczowej, czynniki środowiskowe prawdopodobnie również odgrywają pewną rolę. Wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie „Nature Metabolism”.

Czym jest brunatna i biała tkanka tłuszczowa?

Sposób odżywiania i aktywność fizyczna są ważne dla zachowania homeostazy energetycznej organizmu. Okazuje się jednak, że wpływają na nią także bodźce środowiskowe. Jak przyznają w swoim badaniu naukowcy, ekspozycja na zimno ma wpływ na wydatek energetyczny całego ciała, ponieważ aktywuje narządy metaboliczne, w tym brunatną tkankę tłuszczową. Indywidualne różnice w aktywności tej tkanki są powiązane ze wzrostem wskaźnika masy ciała (BMI) wraz z wiekiem, akumulacją tłuszczu trzewnego, insulinoopornością i ryzykiem kardiometabolicznym. Do tej pory nie wiedziano zbyt wiele o czynnikach wpływających na te różnice. W najnowszym badaniu naukowcy postawili hipotezę, że warunki meteorologiczne, których doświadczają rodzice przed ciąż i w czasie jej trwania, mogą mieć wpływ na aktywność brunatnej tkanki tłuszczowej oraz regulować homeostazę energetyczną u ludzi.

Czytaj więcej

Pierwsze w historii takie badania nad dietą afrykańską. Niespodziewane ustalenia

Każdy człowiek ma dwa rodzaje tkanki tłuszczowej – brunatną i białą. Pierwsza z nich jest zlokalizowana głównie na karku oraz wzdłuż dużych naczyń krwionośnych. Jej głównym zadaniem jest utrzymywanie odpowiedniej temperatury ciała oraz rozprowadzanie ciepła po organizmie (termogeneza). Najwięcej brunatnej tkanki tłuszczowej występuje u noworodków. Dzięki temu są one w stanie utrzymać ciepło po urodzeniu. Biała tkanka tłuszczowa odpowiada za magazynowanie energii w organizmie, właśnie w formie tłuszczu. Jej nadmiar zwiększa ryzyko otyłości i wystąpienia chorób metabolicznych.

Wpływ pory roku na metabolizm i masę ciała

W najnowszym badaniu naukowcy sprawdzili, jaki jest związek między miesiącem urodzenia i zapłodnienia a aktywnością brunatnej tkanki tłuszczowej. Wzięło w nim udział 356 zdrowych, młodych mężczyzn. Pora narodzin i zapłodnienia zostały sklasyfikowane jako pora ciepła (od 16 kwietnia do 16 października) lub pora zimna (pozostałe miesiące). Obecność i ilościową aktywność metaboliczną brunatnej tkanki tłuszczowej oceniano za pomocą pozytonowej tomografii emisyjnej z użyciem fluorodeoksyglukozy oraz tomografii komputerowej po dwugodzinnej ekspozycji na zimno (19 stopni Celsjusza).

Okazało się, że osoby poczęte w porze zimnej wykazywały stosunkowo wyższą aktywność tej tkanki. Zaobserwowano u nich także zwiększone wydatki energetyczne, niższy wskaźnik masy ciała (BMI) oraz mniejszą ilość tłuszczu wokół narządów, co świadczy o lepszym ogólnym zdrowiu metabolicznym. Co ciekawe, badanie nie wykazało istotnego związku między porą roku, w której urodziła się dana osoba a jej zdrowiem metabolicznym. Związek istniał tylko w odniesieniu do pory roku, w której doszło do zapłodnienia. Aby rozszerzyć wyniki na liczniejszą populację, naukowcy dodatkowo zrekrutowali 286 dorosłych mężczyzn i kobiet w wieku od 20 do 78 lat. W tym przypadku również odkryli pewne powiązania, choć nie były one już tak wyraźne.

Czytaj więcej

Nie trzeba ćwiczyć każdego dnia, żeby być zdrowym. W aktywności liczy się coś innego. Badanie

W jaki sposób ekspozycja na niską temperaturę w momencie poczęcia może wpływać na zdrowie metaboliczne?

Zespół badaczy podejrzewa, że ​​wzrost aktywności brunatnej tkanki tłuszczowej jest czynnikiem, który napędza inne wyniki metaboliczne. Przykładowo, samo BMI nie było w bezpośredni sposób związane z porą roku, w której doszło do poczęcia.

Niska temperatura może mieć wpływ na ekspresję genetyczną męskich plemników lub żeńskich jajeczek, a te zmiany mogą być przekazane potomstwu w momencie zapłodnienia. Tę tezę potwierdzają wcześniejsze badania na myszach, które wykazały, że narażenie rodziców na określone warunki pogodowe w okresie przed poczęciem może poprawić metabolizm potomstwa, prawdopodobnie z powodu zmian epigenetycznych w plemnikach ojca.

Należy dodać, że wyniki nowego badania mają jedynie charakter korelacyjny. Naukowcy podejrzewają jednak, że zapłodnienie w porze zimowej może być czynnikiem zmniejszającym ryzyko otyłości i chorób metabolicznych u potomstwa. Zespół przyznał, że aby odkryć mechanizmy leżące u podstaw tego powiązania, konieczne będzie przeprowadzenie dalszych badań z udziałem bardziej zróżnicowanej populacji.

Źródła:
www.nature.com
www.independent.co.uk
www.sciencealert.com

Zespół naukowców z Japonii pod kierownictwem dr. Takeshiego Yoneshiro odkrył, że pora roku, w której doszło do zapłodnienia, może mieć wpływ na to, jak działa metabolizm człowieka w dorosłym życiu. Choć ćwiczenia i dieta nadal są kluczowymi czynnikami determinującymi ilość tkanki tłuszczowej, czynniki środowiskowe prawdopodobnie również odgrywają pewną rolę. Wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie „Nature Metabolism”.

Czym jest brunatna i biała tkanka tłuszczowa?

Pozostało jeszcze 90% artykułu
Zdrowie
Słaba higiena jamy ustnej ma związek z pewnymi dokuczliwym bólami. Pionierskie badanie
Zdrowie
Grubancypacja – ryzykowne „wyzwolenie” z otyłości. O ciemnej stronie modnego aktywizmu
Zdrowie
Cate Blanchett zachwala ekstremalny rytuał zdrowotny. Lekarze ostrzegają: Nie dla każdego
Zdrowie
Emocje mogą poważnie uszkadzać serce. Ustalono, jak dokładnie to działa
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Zdrowie
Ser i czekolada mają prozdrowotne właściwości? Dietetyczka komentuje wyniki badania