Ten rodzaj diety nasila objawy depresji? Opublikowano nowe wyniki badań

Czy dieta może wpływać na zmniejszenie lub nasilenie objawów depresji? W tym złożonym temacie pojawiło się ostatnio nowe badanie przeprowadzone na dużej grupie reprezentatywnej. Wyniki analizy opublikowano 3 czerwca w czasopiśmie „BMJ Nutrition Prevention & Health”.

Jak zebrano dane do badania?

Na potrzeby badania dokonano analizy danych ponad 28 tys. osób dorosłych (14 329 kobiet i 14 196 mężczyzn), które wypełniły ankiety w ramach akcji National Health and Nutrition Examination Survey. Ankietowanych pytano m.in. o dietę i objawy depresji.

Przeważająca większość uczestników badania (87 proc.) nie stosowała na co dzień żadnej diety. Ograniczanie kalorii wdrażało ponad 2 tys. badanych, a ponad 800 osób stosowało dietę, która ograniczała określone składniki odżywcze (np. tłuszcze, cukier, sól, węglowodany). Ok. 33 proc. badanych miało nadwagę, a ok. 38 proc. zakwalifikowano jako osoby z otyłością. Objawy powiązane z depresją zgłosiło niecałe 8 proc. uczestników badania.

Czytaj więcej

Nauka

Ustalono, jak picie kawy wpływa na starzenie się kobiet. Zaskakujące wyniki badania

Zdrowe starzenie się oznacza według WHO zdolność do utrzymywania sprawności funkcjonalnej, która...

Wyniki analizy. Dieta niskokaloryczna a objawy depresji

Po analizie danych autorzy badania zauważyli, że istnieje możliwe powiązanie pomiędzy objawami depresji (i poziomem nasilenia objawów) a dietą niskokaloryczną. Według autorów publikacji u osób, które stosowały dietę ograniczającą kalorie, częściej występowały nasilone objawy depresji (w porównaniu do osób, które nie stosowały żadnej diety). Ten związek był szczególnie widoczny w przypadku mężczyzn i osób z indeksem masy ciała wskazującym na nadwagę. Wśród objawów powiązanych z depresją respondenci wskazywali m.in. obniżony nastrój, zaburzenia snu oraz niski poziom energii.

Równie ważnym czynnikiem była jakość samej diety. Wyższy poziom nasilenia objawów depresji zgłaszały częściej osoby spożywające na co dzień żywność wysoko przetworzoną, węglowodany rafinowane (czyli oczyszczone), nasycone tłuszcze, słodycze i przetworzone mięso.

Eksperci wskazują na ważne ograniczenia

Naukowcy komentujący wyniki badania podkreślają, że analiza ma wiele istotnych ograniczeń. Uczestnicy opisywali w ankietach swoje wzorce żywieniowe, co zdaniem ekspertów pozostawia pewne pole do błędu. „Mogę myśleć, że jestem na diecie ograniczającej kalorie, podczas gdy w rzeczywistości mogę mieć nadwyżkę kalorii — nie ma sposobu, aby zweryfikować status uczestnika w zakresie ograniczenia kalorii” – wyjaśnia na łamach CNN dr Kary Woodruff, badaczka z wydziału żywienia i zintegrowanej fizjologii na Uniwersytecie w Utah.

Czytaj więcej

Zdrowie

Otyłość jest szczególnie niebezpieczna w pewnym wieku. Naukowcy ostrzegają

Najnowsze badania szwedzkich naukowców wykazały, że otyłość we wczesnej dorosłości w największym...

Dr Johanna Keeler z King’s College London zauważa z kolei, że wyniki nowej analizy stoją w sprzeczności z wynikami poprzednich badań w tym temacie. Badaczka jest współautorką publikacji z 2023 r., w której wykazano, że diety niskokaloryczne mogą wpływać na zmniejszanie objawów depresji. Ekspertka podkreśliła jednak, że przedmiotem jej analizy były diety restrykcyjne, nadzorowane przez specjalistów medycyny. Najnowsze wyniki badań można jej zdaniem interpretować następująco: „(...) nienadzorowana dieta, która może powodować niedobory składników odżywczych, może nie być dobra dla objawów depresji”.

Kontekst i konieczność dalszych badań

O ostrożnej interpretacji wyników analizy mówią także sami autorzy publikacji. „Projekt badania może jedynie wykazać powiązania, a nie jednoznacznie stwierdzić, że ograniczenie kalorii powoduje wzrost objawów depresji” – podkreśla główny autor badania dr Venkat Bhat, psychiatra i badacz z Uniwersytetu w Toronto.

Zdaniem eksperta wyniki analizy mogą sugerować, aby diety nadmiernie restrykcyjne (pod kątem kalorii) lub niezrównoważone (w kontekście składników odżywczych) stosować ostrożnie. To zalecenie jest szczególnie ważne m.in. w przypadku osób, które doświadczają stresu z powodu wyzwań związanych z nadwagą. Jak podkreśla główny autor publikacji, wpływ diety na zdrowie psychiczne wymaga dalszych analiz, w tym losowych badań kontrolnych.