Pokolenie X i milenialsi bardziej narażeni na rzadki typ raka. Naukowcy alarmują

Gruczolakorak wyrostka robaczkowego to rzadki typ raka, który stanowi mniej niż 1 proc. przypadków wszystkich nowotworów przewodu pokarmowego. W ostatnich latach odnotowano gwałtowny wzrost zachorowań na ten typ u pokolenia X i milenialsów.

Publikacja: 14.06.2025 10:50

Gruczolakorak wyrostka robaczkowego to wyjątkowo trudny do zdiagnozowania typ nowotworu.

Gruczolakorak wyrostka robaczkowego to wyjątkowo trudny do zdiagnozowania typ nowotworu.

Foto: Adobe Stock

W Stanach Zjednoczonych rak wyrostka robaczkowego jest diagnozowany u około 3000 osób rocznie. Objawia się m.in. bólem brzucha, wzdęciami, utratą apetytu oraz zmianą pracy jelit. Sam wyrostek robaczkowy ma postać małej kieszonki, która zwisa z jelita grubego po prawej stronie dolnej części brzucha. Jeśli zostanie zablokowany, może dojść do infekcji i pojawienia się stanu zapalnego. W takim przypadku mówimy o zapaleniu wyrostka robaczkowego, które wymaga leczenia doraźnego.

Trudna diagnoza i problemy z wykryciem. Co wiemy o nowotworze wyrostka robaczkowego?

Andreana Holowatyj, adiunktka medycyny i biologii raka na Vanderbilt University Medical Center w Stanach Zjednoczonych, wraz z zespołem naukowców postanowiła przyjrzeć się bliżej statystykom dotyczącym zachorowalności na ten rzadki typ nowotworu. Po przeanalizowaniu bazy danych National Cancer Institute okazało się, że wskaźniki raka wyrostka robaczkowego wzrosły trzykrotnie wśród pokolenia X i czterokrotnie wśród milenialsów, ​​w porównaniu ze starszymi pokoleniami. Raport z analiz został opublikowany w Annals of Internal Medicine.

Czytaj więcej

Naukowcy odkryli, co zmniejsza ryzyko nawrotu raka jelita grubego. Wyniki badań

Holowatyj przyznała, że około 95 proc. przypadków nowotworu nie jest wykrywanych, dopóki nie dojdzie do zapalenia wyrostka robaczkowego, wyrostek nie zostanie usunięty i następnie zbadany przez patologów. W związku z tym ten rodzaj raka często jest diagnozowany w późnym stadium, co wiąże się z gorszymi długoterminowymi rokowaniami. Nowotwór może zostać zdiagnozowany również przy rozpoznaniu niedrożności przewodu pokarmowego lub guza jajnika, choć rzadziej.

Kolejnym problemem jest to, że wykrycie nowotworu wyrostka robaczkowego nie zawsze jest łatwe. W przeciwieństwie do innych typów raka przewodu pokarmowego często nie widać go na skanach jamy brzusznej. Zdarza się, że nie zostaje wykryty również podczas kolonoskopii. W praktyce u 1 na 2 pacjentów diagnozuje się odległe przerzuty, a pięcioletnie wskaźniki przeżycia wahają się od 10 do 63 proc.

Młodsze pokolenia mogą być bardziej obciążone ryzykiem nowotworu

Podczas analizy przypadków zachorowania na ten typ nowotworu badacze porównali dane chronologiczne w pięcioletnich odstępach pochodzące z programu Surveillance, Epidemiology and End Results. Jako punkt odniesienia przyjęli lata 1941–1949. Łącznie w latach 1975–2019 nowotwór został zdiagnozowany u 4858 osób w wieku 20 lat lub starszych. Badacze podzielili te osoby na pięcioletnie grupy wiekowe i utworzyli nakładające się kohorty urodzeniowe. Następnie oszacowali współczynnik zapadalności dla każdej kohorty, porównując go z kohortą urodzeniową z 1945 r. Na tej podstawie obliczyli, że zapadalność na raka wzrosła ponad trzykrotnie u osób urodzonych około 1980 r. (pokolenie X) i aż czterokrotnie u osób z kohorty urodzeniowej z 1985 r. (pokolenie milenialsów). Ten wzorzec był widoczny we wszystkich podtypach histologicznych gruczolakoraka wyrostka robaczkowego, chociaż skala była różna.

Czytaj więcej

Przejście na tę dietę zmniejsza ryzyko demencji. Warto to zrobić w każdym wieku

„Gdy weźmiemy pod uwagę te alarmujące wskaźniki, które obserwujemy w przypadku raka wyrostka robaczkowego u różnych pokoleń, a także fakt, że 1 na 3 pacjentów, u których go zdiagnozowano, ma rozpoznanie przed ukończeniem 50. roku życia, wskazuje to na potrzebę, aby wszyscy byli świadomi oznak i objawów. Chociaż rak wyrostka robaczkowego jest rzadki, ważne jest, aby osoby, u których występują takie objawy, zgłosiły się do lekarza. Wykluczenie możliwości rozpoznania raka lub wczesne jego zdiagnozowanie jest ważne w przypadku tego nowotworu, ponieważ nadal dowiadujemy się, jakie czynniki mogą przyczyniać się do tego niepokojącego trendu” – powiedziała Andreana Holowatyj.

Zespół przyznał, że istnieje pilna potrzeba badań etiologicznych, a także konieczność zwiększania świadomości na temat tej choroby zarówno wśród lekarzy, jak i społeczeństwa. Trzeba też przeprowadzić więcej badań w celu ustalenia przyczyn gwałtownego wzrostu zapadalności wśród młodszych pokoleń. Jest to niezwykle ważne, ponieważ podobne trendy wzrostowe odnotowano również w przypadku innych nowotworów przewodu pokarmowego. Może to sugerować, że istnieją podobne przyczyny rosnącego obciążenia rakiem w kolejnych pokoleniach. 

„Prawdopodobnie istnieją przyczyny środowiskowe, takie jak narażenie na żywność, wodę i mikroplastiki, zmiany w stylu życia lub diety” – powiedziała Andrea Cercek, onkolożka w Memorial Sloan Kettering Cancer Center w Nowym Jorku, w wypowiedzi dla NBC News. „Nie można tego przypisać do jednej lub drugiej rzeczy. Prawdopodobnie jest wiele czynników powodujących ten wzrost po 1945 roku” – dodała.

Źródła:

www.nbcnews.com

news.vumc.org

www.acpjournals.org

W Stanach Zjednoczonych rak wyrostka robaczkowego jest diagnozowany u około 3000 osób rocznie. Objawia się m.in. bólem brzucha, wzdęciami, utratą apetytu oraz zmianą pracy jelit. Sam wyrostek robaczkowy ma postać małej kieszonki, która zwisa z jelita grubego po prawej stronie dolnej części brzucha. Jeśli zostanie zablokowany, może dojść do infekcji i pojawienia się stanu zapalnego. W takim przypadku mówimy o zapaleniu wyrostka robaczkowego, które wymaga leczenia doraźnego.

Pozostało jeszcze 90% artykułu
Nauka
Przejście na tę dietę zmniejsza ryzyko demencji. Warto to zrobić w każdym wieku
Nauka
Naukowcy odkryli, co zmniejsza ryzyko nawrotu raka jelita grubego. Wyniki badań
Nauka
11-letnia Alisa Perales jest najmłodszą absolwentką college’u w historii USA
Nauka
Ustalono, jak picie kawy wpływa na starzenie się kobiet. Zaskakujące wyniki badania
Materiał Promocyjny
Mieszkania na wynajem. Inwestowanie w nieruchomości dla wytrawnych
Nauka
Zaskakujące źródło wrażliwości ludzkich zębów. Najnowsze odkrycie naukowców