Najlepsze hobby? W duchu eudajmonii. Psycholog wyjaśnia, co to znaczy

Jeśli w dzieciństwie dana czynność sprawiała komuś wiele radości i pozwalała przezwyciężyć stres, praktykowanie jej w dorosłym życiu może mieć taki sam skutek. Jakie inne benefity wiążą się z powrotem do hobby z lat młodości? Psycholog wyjaśnia.

Publikacja: 29.03.2025 09:08

Anna Cieślik: Kiedy w dzieciństwie odnajdujemy pasję, zazwyczaj kieruje nami właśnie ta wewnętrzna c

Anna Cieślik: Kiedy w dzieciństwie odnajdujemy pasję, zazwyczaj kieruje nami właśnie ta wewnętrzna ciekawość i radość.

Foto: Adobe Stock

Zdobywczyni kilkudziesięciu nagród filmowych, w tym trzech Oscarów, dziewięciu Złotych Globów czy dwóch nagród BAFTA, Meryl Streep, oprócz niewątpliwych umiejętności aktorskich ma też inny talent, który z hollywoodzkim blichtrem tylko z pozoru ma niewiele wspólnego. Wszechstronna aktorka od najmłodszych lat doskonali umiejętność dziewiarstwa i samodzielnie wykonuje swetry, szale, czapki czy rękawice, którymi obdarowuje swoich najbliższych. W zaprezentowanej podczas programu „The Late Late Show with James Corden” kolekcji akcesoriów pochodzącej z lat 60. filmowa Miranda Priestly ma imponujące zestawy włóczek, drutów w różnych kolorach i rozmiarach oraz katalogi ze zdjęciami i opisami kolejnych części garderoby, które można samodzielnie wykonać. – Na podstawie tego plakatu zaczęłam wykonywać na drutach sweter dla mojego chłopaka w liceum, a skończyłam dla chłopaka w college’u – wyjaśniała z uśmiechem gospodarzowi show.

Choć nie każdy upominek trafiał do rąk odbiorcy innego niż przewidywała autorka projektu, to jednak sam proces tworzenia nowych ubrań czy akcesoriów na drutach do dziś sprawia Meryl Streep wiele radości i, jak przyznaje, pozwala jej wyciszyć myśli, gdy w jej burzliwym życiu zawodowym pojawia się nadmiar obowiązków. O benefitach związanych z powrotem do hobby praktykowanego w dzieciństwie czy młodości rozmawiamy z Anną Cieślik, psycholożką, trenerką biznesu, wykładowczynią w Zakładzie Psychologii Klinicznej i Zdrowia Uniwersytetu Wrocławskiego.

Czytaj więcej

Dla własnego dobra każdy czasami powinien być artystą. Ciekawe wyniki badania

Dlaczego odświeżenie dawnego hobby i powrót do zajęć, które w przeszłości sprawiały radość, jest tak istotne w dorosłym życiu?

Można na to zjawisko spojrzeć z perspektywy psychologii pozytywnej i teorii autodeterminacji R. Ryana i E. Deciego, według których jednym z kluczowych czynników sprzyjających zdrowiu psychicznemu jest autonomiczna motywacja, wynikająca z wewnętrznej chęci działania, a nie z zewnętrznych nacisków czy oczekiwań. Kiedy w dzieciństwie odnajdujemy pasję, zazwyczaj kieruje nami właśnie ta wewnętrzna ciekawość i radość. Powrót do takiej aktywności w dorosłym życiu pozwala doświadczyć podobnego stanu „bycia w swoim żywiole” – często określanego mianem „flow” – co wiąże się z poczuciem sensu, spełnienia i autentycznego szczęścia (w duchu eudajmonistycznym, czyli dążenia do pełnego rozwoju potencjału). Innymi słowy, wracając do dawnych pasji, aktywujemy mechanizmy służące zaspokajaniu 3 podstawowych potrzeb: 1. autonomii: robimy coś, co chcemy robić z własnej woli; 2. kompetencji: czujemy, że możemy rozwijać i udoskonalać swoje umiejętności; 3. więzi: hobby niejednokrotnie łączy się z nawiązywaniem kontaktów społecznych czy dzieleniem się pasją z innymi. Realizacja tych potrzeb jest niezbędna dla utrzymania ciągłości psychologicznego rozwoju, integralności i dobrostanu.

Jakie zajęcia mogą pomóc w realizacji wyżej wymienionych celów?

Praktycznie każda aktywność, która daje radość i pomaga się rozwijać, może spełniać warunki „hobby w duchu eudajmonii”. Dla niektórych będzie to aktywność fizyczna (taniec, jazda na wrotkach, bieganie, joga), dla innych twórcza (rysowanie, malowanie, pisanie opowiadań, gra na instrumencie) czy też kolekcjonerska (zbieranie monet, starych płyt winylowych, komiksów). Wbrew pozorom, również gry planszowe czy komputerowe mogą przyczyniać się do odczuwania wewnętrznej satysfakcji, zwłaszcza jeśli towarzyszy im aspekt społeczny i radość z samego procesu grania, a nie wyłącznie z wyniku. W kontekście filozofii eudajmonistycznej warto podkreślić, że kluczowe jest odkrywanie swojego „dajmona” (wewnętrznego potencjału i unikatowych predyspozycji) poprzez spontaniczną zabawę. Zajęcia, które pobudzają naszą ciekawość, twórczość i zaangażowanie, najlepiej służą temu celowi.

Czytaj więcej

Muzea będą leczyć z nadmiaru emocji? Otwiera się nowy rozdział w obcowaniu ze sztuką

Co zwykle utrudnia lub uniemożliwia dorosłym poświęcanie czasu na własne hobby?

Często przeszkodą może być brak czasu i choć bywa on wymówką, to nie ulega wątpliwości, że codzienne obowiązki zawodowe i rodzinne sprawiają, że trudno nam wygospodarować przestrzeń na dodatkowe aktywności. Ponadto w dorosłości często działamy pod wpływem zewnętrznych oczekiwań (np. osiąganie określonych celów, sukcesu finansowego) a to sprawia, że trudniej nam wybierać działania „dla przyjemności” zamiast „dla produktywności”. Niektórzy z nas mają przekonanie, że czas poświęcony na hobby powinien być raczej przeznaczony na „poważne sprawy” – pracę, naukę czy dodatkowe obowiązki. Zdarza się, że rezygnujemy z zabawy, bo uznajemy ją za „marnowanie czasu”. Warto wspomnieć również o tym, że może nas ograniczać lęk lub wstyd związany z poczuciem, że nie jesteśmy wystarczająco dobrzy w danym zajęciu. W efekcie rezygnujemy z niego, zanim damy sobie szansę na rozwój.

Czy takie zajęcia można pogodzić z życiem rodzinnym?

Jak najbardziej tak – a w wielu przypadkach wręcz warto połączyć je z życiem rodzinnym. Wspólne hobby z partnerem, dziećmi czy przyjaciółmi jest świetnym sposobem na budowanie więzi i jednocześnie realizowanie motywacji autonomicznej. Możemy zaprosić najbliższych do swojej pasji albo wspólnie odkrywać nowe aktywności. Nawet jeśli traktujemy hobby jako czas wyłącznie dla siebie, to dobrze wpływa ono na nasze zdrowie psychiczne, bo wiąże się z emocjami pozytywnymi, które działają jak paliwo – mamy więcej energii, cierpliwości i pogody ducha w relacjach z rodziną. Warto pamiętać, że dbanie o własny rozwój i radość jest równie istotne, co dbanie o pozostałe sfery życia.

Informacje o rozmówczyni

Anna Cieślik

CEO Pracowni Rozwoju; psycholożka, trenerka biznesu. Od 20 lat wspiera ludzi w rozwoju kompetencji pracując szkoleniowo i coachingowo zarówno z organizacjami biznesowymi, jednostkami edukacyjnymi, jak i indywidualnymi klientami. Jest wykładowczynią w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz członkinią Zarządu Polskiego Towarzystwa Trenerów Biznesu. Posiada Certyfikat Trenera Biznesu, PRK 6 (2022). W procesie rozwojowym koncentruje się na diagnozowaniu potencjału i rozwijaniu mocnych stron u każdego człowieka. 

Relacja z debaty

Bezpieczeństwo i rozwój nowych źródeł energii

Zobacz teraz

Zdobywczyni kilkudziesięciu nagród filmowych, w tym trzech Oscarów, dziewięciu Złotych Globów czy dwóch nagród BAFTA, Meryl Streep, oprócz niewątpliwych umiejętności aktorskich ma też inny talent, który z hollywoodzkim blichtrem tylko z pozoru ma niewiele wspólnego. Wszechstronna aktorka od najmłodszych lat doskonali umiejętność dziewiarstwa i samodzielnie wykonuje swetry, szale, czapki czy rękawice, którymi obdarowuje swoich najbliższych. W zaprezentowanej podczas programu „The Late Late Show with James Corden” kolekcji akcesoriów pochodzącej z lat 60. filmowa Miranda Priestly ma imponujące zestawy włóczek, drutów w różnych kolorach i rozmiarach oraz katalogi ze zdjęciami i opisami kolejnych części garderoby, które można samodzielnie wykonać. – Na podstawie tego plakatu zaczęłam wykonywać na drutach sweter dla mojego chłopaka w liceum, a skończyłam dla chłopaka w college’u – wyjaśniała z uśmiechem gospodarzowi show.

Pozostało jeszcze 85% artykułu

Czytaj więcej, wiedz więcej!
9zł za pierwszy miesiąc.

Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.
9 zł pierwszy miesiąc, a potem 39 zł/msc
Psychologia
„Double bind”. Pułapka, z której kobiety muszą się uwolnić, aby budować pewność siebie
Materiał Promocyjny
Jak wygląda nowoczesny leasing
Psychologia
Informacje o zmianach klimatycznych mogą zrujnować psychikę. „Realne zagrożenie”
Psychologia
Ariana Grande: Terapia dla młodych artystów powinna być zapisana w kontrakcie
Psychologia
Uwaga na psychoterapie w sieci. "Równie dobrze mogę leczyć sokiem z jarzębiny"
Materiał Partnera
Kroki praktycznego wdrożenia i operowania projektem OZE w wymiarze lokalnym
Psychologia
Morning anxiety - napięcie, które może być niebezpieczne dla zdrowia. Jak mu zaradzić?
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście