Silver splitters: rozwody w dojrzałym wieku bywają pierwszą decyzją podjętą samodzielnie

Byli małżonkowie, którzy w filmie „To skomplikowane” darzą się umiarkowaną sympatią, po rozwodzie układają sobie życie na własnych zasadach: Jane, w której rolę wciela się Meryl Streep, koncentruje się na pracy w prowadzonej przez siebie piekarni, a weekendowe wieczory wypełniają jej spotkania z przyjaciółkami, w trakcie których skutecznie odrzuca propozycje poznawania potencjalnych nowych partnerów. Odegrany przez Aleca Baldwina Jake, jej były mąż, po 20-letnim małżeństwie z matką trojga swoich dzieci, ponownie się żeni, a jego młoda, atrakcyjna wybranka pojawia się na każdym rodzinnym spotkaniu, co Jane przyjmuje z odegraną na miarę Oscara uprzejmością.

Losy byłych partnerów splotą się w niespodziewany sposób i, ku ich zaskoczeniu, mimo rozwodu przypomną sobie, jak płomienne uczucie połączyło ich przed laty. Romans z byłym mężem doda Jane odwagi niezbędnej do podjęcia nowych znajomości, a jej pewność siebie w naturalny sposób otworzy przed nią nowe możliwości rozwoju. – Gdyby połowa rozwiedzionych par wróciła do siebie po 10 latach, ich problemy by zniknęły – deklaruje odważnie jej były mąż.

Filmowy scenariusz, obfitujący w wątki humorystyczne, nie musi stanowić wskazówki dotyczącej budowania relacji z byłym partnerem, jednak, jak pokazuje badanie przeprowadzone przez brytyjską agencję Survation, rozwody wśród dojrzałych osób stają się zjawiskiem coraz bardziej powszechnym. Czynników przemawiających za rozwiązaniem, które jeszcze przed laty bywało odrzucane ze względu chociażby na panujące normy społeczne, jest obecnie coraz więcej, a dojrzałe osoby podejmujące świadomą decyzję o życiu w pojedynkę i przerwaniu wieloletniego małżeństwa, określa się mianem silver splitters. Jakimi spostrzeżeniami dzielą się biorące udział w badaniu rozwódki i co wcześniej powstrzymywało je przed podjęciem decyzji o rozstaniu? Wyniki badania komentuje mgr Marzena Stelmach-Tondos, psycholog, diagnosta, psychoterapeuta, seksuolog z Kliniki PsychoMedic.pl.

Czytaj więcej

Psychologia

Ambition gap czyli dysproporcja w poziomie ambicji między partnerami zagraża związkowi?

W jaki sposób dysproporcje w poziomie ambicji partnerów wpływają na relację? I czy istnieje możli...

Silver splitters: rozwody w dojrzałym wieku jako „odmrożenie się po latach”

Jak podano w podsumowaniu badania przeprowadzonego wśród 2000 kobiet, które w wieku 45-60 lat zdecydowały się na rozwód, jedna na trzy ankietowane po rozstaniu czuje się szczęśliwsza niż kiedykolwiek, dla opisania swojego samopoczucia używając słów „ulga i ekscytacja”. – Ankietowane podkreślają, że po rozwodzie mogą stać się kobietami, którymi zawsze chciały być i z optymizmem patrzą na dalszą część swojego życia. To poczucie zamknięcia pewnego rozdziału i rozpoczęcia nowego jest dominującym elementem w narracji kobiet, biorących udział w badaniu – można przeczytać w podsumowaniu raportu. – Odzyskanie kontroli nad własnym życiem i odrodzenie to równie częste argumenty przytaczane przez uczestniczki – brzmi dalsza część podsumowania.

Na wymienione aspekty zwraca też uwagę Marzena Stelmach-Tondos, podkreślając, że dla wielu jej pacjentów rozwód po kilku dekadach może przynieść ulgę i stać się początkiem nowego życia. – Wbrew potocznym wyobrażeniom zdarza się to coraz częściej. W gabinecie widzę wiele osób, które mówią o późnym rozwodzie nie jako o tragedii, lecz jako o „odmrożeniu się po latach”, odzyskaniu oddechu i powrocie do samego siebie. Dojrzały rozwód to najczęściej kulminacja wieloletniego procesu, w którym ludzie przestają chcieć żyć w półcieniu. Przez lata wiele z nich „zaciskało zęby”, bo tak było trzeba: „dla dzieci”, „dla rodziny”, „żeby nie zawieść”, „bo tak wypada”, „bo już tyle razem przeszliśmy”. W pewnym momencie przychodzi jednak refleksja egzystencjalna: „Mam przed sobą jeszcze kilkanaście, może kilkadziesiąt lat życia. W jakiej jakości chcę je przeżyć?” I to właśnie to pytanie, bardzo głębokie, bardzo dorosłe, często daje ludziom ogromną odwagę. Dlatego rozwód w wieku 45, 55 czy 60 lat może być zdumiewająco pozytywnym, transformującym momentem. Paradoksalnie, im dłużej ktoś żył „obok siebie”, tym większe poczucie ulgi może mieć, kiedy wreszcie przestaje udawać, że wszystko jest w porządku – zauważa psycholog.

Czytaj więcej

Styl życia

Przyjaźń międzypokoleniowa – to się bardzo opłaca. Kto i co na niej zyskuje?

Doświadczenie życiowe i dojrzałe, przemyślane rady zestawione z kreatywnością i świeżym spojrzeni...

Silver splitters: ludzie nie mówią o byłym partnerze i kłótniach, a o sobie

Co ważne, po podjęciu tak radykalnego kroku, jakim jest rozwód po kilkudziesięciu latach małżeństwa, pewne komunikaty artykułowane przez byłych współmałżonków stają się powtarzalne. – Ludzie nie mówią o byłym partnerze, nie mówią o kłótniach, nie mówią o „winie”. Najczęściej mówią o sobie. Najbardziej typowe uzasadnienia to: „Wreszcie mogę żyć po swojemu”. Kobiety często opowiadają o powrocie do pasji porzuconych dekady temu, o możliwości wyjechania na weekend bez tłumaczenia się, o jedzeniu, które lubią i rytmie życia, który im bardziej odpowiada. Dla wielu to pierwszy raz, kiedy mogą planować dzień według własnych potrzeb, a nie oczekiwań rodziny – wyjaśnia psycholog, zwracając też uwagę na inne częste sformułowanie zasłyszane w gabinecie terapeutycznym. – „Nie wiedziałam, jak bardzo byłam spięta”. Ogromna liczba rozmów po rozwodzie zaczyna się od zdania: „Dopiero teraz czuję, że mogę swobodnie oddychać”. Kiedy ktoś żyje latami w napięciu, w chłodzie emocjonalnym, w konflikcie, w ciągłej krytyce, w samotności w związku, to napięcie staje się normą. Dopiero po rozstaniu ciało i psychika zaczynają się regenerować – wymienia psycholog.

Do innych stwierdzeń, tak powszechnych wśród kobiet kończących wieloletni związek, należy też i takie: „Czuję, że odzyskałam siebie sprzed lat”. – To najczęściej kobieca narracja. Kobiety są socjalizowane do dawania: czasu, energii, troski. W dojrzałym wieku zaczynają zadawać sobie pytanie: „A co ze mną? Kiedy ja będę ważna?”. I bardzo często dopiero rozwód daje im przestrzeń na tę odpowiedź – wyjaśnia rozmówczyni, przytaczając kolejne, powtarzające się obserwacje swoich pacjentów. – „To nie był koniec, to było wybudzenie”. Niektóre osoby mówią wręcz o „drugiej młodości”, ale nie w powierzchownym sensie, bardziej o odnowieniu poczucia sprawczości. Ludzie zaczynają podróżować, zapisują się na studia, na zajęcia artystyczne, zakładają firmy, nawiązują nowe relacje społeczne. „Wreszcie mogę decydować”. Wielu mężczyzn mówi o poczuciu kontroli nad własnym życiem, szczególnie jeśli wcześniej trwali w relacji z lęku, przyzwyczajenia lub poczucia obowiązku – tłumaczy Marzena Stelmach-Tondos.

Czytaj więcej

Psychologia

Delegowanie obowiązków domowych opłaca się związkom. Ustalono, jak to działa

Rezygnacja z gotowania dla współmałżonka, a także skorzystanie z profesjonalnego wsparcia osób wy...

Silver splitters a poczucie „utopionych lat”

Podjęta po wielu latach wspólnego życia decyzja o rozstaniu zwykle bywa odkładana ze względu na te czynniki, które wiążą partnerów od pierwszych etapów romantycznej relacji. – Wielu rodziców latami trwa w przekonaniu, że musi „wytrzymać dla dzieci”. Paradoksalnie dorosłe dzieci często mówią później: „Wolelibyśmy, żebyście zrobili to wcześniej”. – zauważa psycholog, dodając, że jednym z kolejnych elementów powstrzymujących małżonków przed rozstaniem mimo doświadczanych trudności w relacji, są normy społeczne i wstyd. – Dzisiejsi 40-60-latkowie dorastali w kulturze, w której rozwód był oceniany, komentowany i traktowany jak porażka. Często latami nie odważyli się zrobić kroku z obawy przed opinią rodziny, parafii, sąsiadów. Dodatkowo lęk przed niepewnością finansową to ogromny hamulec, zwłaszcza u osób, które poświęciły karierę dla rodziny lub całe życie były w cieniu partnera. Kolejnym czynnikiem jest poczucie „utopionych lat”. Jeśli ktoś poświęcił 20-30 lat na związek, niezwykle trudno przyznać, że to nie działa. Psychologia nazywa to „efektem utopionych kosztów”: ludzie wolą tkwić w czymś niesatysfakcjonującym, niż przyznać, że przyszedł czas na zmianę – wyjaśnia Marzena Stelmach-Tondos.