Nietypowe benefity dla pracowników szkodzą firmie. Jak działa zjawisko carewashing?

Odegrany przez Zaca Efrona egocentryczny szef celebryta ma wysokie wymagania wobec swojej asystentki: marząca o pracy scenarzystki Zara – w tej roli fantastyczna Joey King – z nieskrywanym zniecierpliwieniem wypełnia najdziwniejsze polecenia, wśród których dostawa diamentowych kolczyków dla niedoszłej narzeczonej gwiazdora oraz poszukiwanie izolatu białka i “czegoś dobrego” podczas zakupów po północy wydają się najmniej wyszukane. W zamian bohater pierwszych stron gazet oferuje możliwość odbioru i zachowania rzeczy personalnych pozostawionych u jego byłych partnerek: T-shirtów, unikatowych modeli obuwia czy ręcznie podpisanych egzemplarzy scenariuszy filmowych. – Na aukcjach ludzie sprzedają takie rzeczy za wielkie pieniądze – wyjaśnia w jednej z pierwszych scen filmu „Family Affair”.

Choć kwestia motywowania pracownika do większego zaangażowania w swoje obowiązki poprzez nietypowe nagrody i podarunki została w komedii Richarda LaGravenese’a potraktowana z przymrużeniem oka, to jednak tego typu metody nie są w świecie biznesowym nowością. Zjawisko zwane „carewashing” wzięli pod lupę redaktorzy „Harvard Business Review”, zastanawiający się, czy tego typu działania motywują do pracy, czy też wywołują skutek odwrotny. Jakie obserwacje mają w tym zakresie eksperci?  Swoimi spostrzeżeniami dzielą się z nami psycholożki biznesu: Joanna Marszalska oraz Izabela Kielczyk.

Czytaj więcej

Rozwój

Toksyczna pozytywność. Na czym polega pułapka nadmiernego optymizmu w życiu i biznesie?

"Nikt nie zrobi tego lepiej niż ty! Kolejny milion w prognozie finansowej na nowy rok? Dacie radę, jesteście najlepsi!". Czy nadmierny optymizm w kwestii oczekiwań wobec zespołu może być zgubny? Ekspertka wyjaśnia, czym jest toxic positivity.

Odhaczanie well-beingowych benefitów

Pochodzące z języka angielskiego określenie stanowi nawiązanie do „whitewashing”, oznaczającego maskowanie skutków błędów, wybielanie wizerunku swojego czy reprezentowanej przez siebie instytucji po tym, jak reputacja z jakiegoś powodu została nadszarpnięta. O ile jednak próba tuszowania zaniedbań odnosi się raczej do kryzysów wizerunkowych, to istotą „carewashing” jest stosowanie umiejętnych strategii, które mają zmotywować pracowników do działania na rzecz firmy z największym poświęceniem. W zamian za pełną dyspozycyjność, wykonywanie pracy po godzinach i kosztem życia rodzinnego, managerowie, oprócz wynagrodzenia, oferują szereg innych korzyści takich jak: zajęcia jogi, kursy mindfulness, spotkania integracyjne, a nawet możliwość skorzystania z terapii psychologicznych.

Jak podkreślają psychologowie, nagrody niewspółmierne do osiągnięć mogą wywołać skutek odwrotny do zamierzonego oraz sprawić, że pracownicy zamiast docenić inwencję przełożonych, potraktują ją jako powód do żartów. – Niewspółmierne nagrody do wysiłku wprowadzają chaos i zagubienie. Prowokują pytania: Jakie są zasady w mojej organizacji? Co jest właściwe, a co nie? Jak powinnam/powinienem pracować? Czy mam wpływ na to, czy i jak jestem nagradzana/y? Różnorodne, osobiste odpowiedzi nie łączą zespołów. Przekazywanie nagród niewspółmiernych do wysiłku stwarza pole do nieetycznych zachowań. Odhaczanie przez organizację listy popularnych well-beingowych benefitów, bez głębszego dbania o kulturę organizacji, spójności komunikacyjnej i faktycznej, etykę pracy liderów i pracowników nie sprawi, że ludzie będą chcieli w takim miejscu pracować i będą zaangażowani. Takie płytkie podejście organizacji rodzi problemy z ciągłą rotacją, nieefektywnymi rekrutacjami i kiepskimi efektami pracy i biznesu, więc też niskimi płacami – wyjaśnia Joanna Marszalska.

Czytaj więcej

Styl życia

PsyCap czyli własny kapitał psychologiczny warto wykorzystać w miejscu pracy. Jak to robić skutecznie?

PsyCap, inaczej kapitał psychologiczny, oznacza swoisty bank pozytywnych zasobów pozwalający na radzenie sobie z wyzwaniami w miejscu pracy. Co wchodzi w skład takiego kapitału i czy można regulować jego poziom? Autorka badań wyjaśnia jak to działa.

Niespójność organizacji

O ile nagrody w postaci pochwały czy finansowego docenienia dobrze wykonanej pracy działają motywująco, o tyle wprowadzanie strategii „carewashing” niespójnych z polityką firmy czy postawą prezentowaną na co dzień przez managerów może sprawić, że takie działania będą odebrane jako nieautentyczne. – Drobne, a częste nagrody są bardzo ważne i potrafią być motywujące. Mówimy o codziennej pochwale, zauważeniu starań, wysiłku, pomysłów, czy dobrego efektu pracy. Czyli to wszystko, co dzieje się w relacjach z szefową/szefem i kolegami, tworzy atmosferę współpracy, podnosząc zaangażowanie w zadania i firmę. Jeśli natomiast takiej atmosfery nie ma ani w zespole, ani w kulturze organizacji, to drobne zaproszenia na masaż, jogę czy „owocowe czwartki” staną się raczej przyczyną złości wyrażonej drwiną lub ironią. Najczęściej w takich sytuacjach złości niespójność organizacji – wyjaśnia Joanna Marszalska.

Jako przykład psycholog biznesu podaje sytuację, w której przedstawione w prezentacjach firm postulaty nijak się mają do metod działania na co dzień. Obserwujący taki rozdźwięk pracownicy czują się oszukani brakiem spójności między deklarowanymi postulatami a stanem faktycznym. – Przykładowo: w komunikacie marketingowym lub na rozmowie rekrutacyjnej usłyszałam/ przeczytałem, że wartością dla firmy są ludzie i relacje oraz etyka pracy. Tymczasem pracując odkrywam, że szef mija się z prawdą w kontakcie z klientem, albo nie reaguje, jak inny kolega to robi. Albo firma, która epatuje na zewnątrz CSR i ekologią, w rzeczywistości produkuje tony śmieci i ma problemy z ich utylizacją. Pracownicy mogą poczuć się oszukani, wtedy też nie będą chcieli się angażować w pracę w takiej firmie i złościć ich będą takie drobne well-beingowe eventy – wyjaśnia Joanna Marszalska.

Spójność w zachowaniach managerów dostosowanych do wizerunku i polityki firmy jest na tyle istotna dla pracowników, że każde zakłamanie zauważą bez trudu. – Jeśli firma prowadzi wrogą politykę wobec swoich zespołów, a atmosfera przepełniona jest wzajemną rywalizacją, nadmiarem obowiązków czy brakiem zrozumienia, to wysłanie pracowników na zajęcia jogi czy kurs well-being w niczym nie pomoże. Stosując tego typu metody, warto zadbać o przygotowanie całej organizacji do zmiany nastawienia oraz prowadzonej na co dzień polityki – zauważa Izabela Kielczyk.

Czytaj więcej

Styl życia

Taniec, biegi i joga w Luwrze: nie widziałam czegoś takiego od 34 lat

W związku ze zbliżającymi się letnimi Igrzyskami Olimpijskimi w Paryżu, największe muzea i galerie w mieście udostępniają swoje przestrzenie, zachęcając do podjęcia aktywności fizycznej. Joga w Luwrze? Teraz to możliwe!

Nagrody dostosowane do potrzeb

Aby pożądany efekt został osiągnięty, czyli pracownicy czuli się zmotywowani do działania, a managerowie mieli przeświadczenie, że proponowane przez nich strategie spotykają się z pozytywnym odbiorem, warto zadbać o równowagę w doborze nagród współmiernych do osiągnięć. – Nagrodą jest to, co personalnie dla mnie jest atrakcyjne. Ważne oczywiście są gratyfikacje finansowe, podwyżki, bo wszyscy pracujemy m.in dla pieniędzy. Natomiast jeszcze ważniejsze są jasne i sprawiedliwe zasady, ich przestrzeganie oraz spójność w wartościach i dotrzymywanie słowa. Z tym ostatnim jest najtrudniej w organizacjach, co wpływa na niezadowolenie i rotację pracowników. Na pewno motywacją i tym, co powoduje, że dobrze się pracuje, są zdrowe relacje w pracy, dobra atmosfera wsparcia, przestrzeń na błędy, poszanowanie czasu i życia prywatnego pracowników. Jak wszystko to gra, to dopiero drobne benefity mają znaczenie i mogą zmotywować – zauważa Joanna Marszalska.