Morning anxiety - napięcie, które może być niebezpieczne dla zdrowia. Jak mu zaradzić?

Gdy uporczywy dźwięk budzika o poranku sygnalizuje konieczność stawienia czoła niełatwym zadaniom zaplanowanym na dany dzień, a chaotyczne kompletowanie garderoby i pakowanie akcesoriów niezbędnych do wyjścia z domu już od pierwszych chwil przyprawia o gorszy nastrój, warto zastanowić się nad zmianą codziennej rutyny i niektóre czynności wykonać zawczasu. Spakowanie torby poprzedniego wieczoru, przygotowanie kompletu ubrań w przeddzień ważnego spotkania czy pozostawienie kluczy do samochodu w widocznym miejscu, pozwolą nie tylko zaoszczędzić czas o poranku, ale i złagodzić objawy zjawiska zwanego morning anxiety. Jakie inne działania mogą okazać się skuteczne w rozpoczęciu dnia bez zbędnego napięcia? Porad w tym zakresie udziela dr n. med. n. o zdr. Nina Szalas, psycholog, specjalista psychoterapii dzieci i młodzieży.

Czytaj więcej

Styl życia

Slow mornings: dlaczego spokojne rozpoczęcie dnia służy zdrowiu?

Czy przy natłoku codziennych zobowiązań pomysł na powolne, leniwe poranki, jest możliwy do zrealizowania? Co zyskują ci, którym to się udaje? Psycholog odpowiada.

Jak zadania zaplanowane na najbliższy dzień wpływają na nasze samopoczucie o poranku?

Planowanie zadań na kolejny dzień odgrywa ważną rolę w redukcji porannego stresu i tzw. morning anxiety. Lęk i przytłoczenie po przebudzeniu często wynikają z braku jasności co do czekających nas obowiązków. Mózg, próbując uporządkować nadmiar informacji tuż po przebudzeniu, może reagować napięciem i niepokojem. Korzyści, jakie wynikają z planowania przed snem, to przede wszystkim zmniejszenie niepewności – wyznaczenie priorytetów i spisanie zadań redukuje poczucie chaosu, które może towarzyszyć nam o poranku. To również lepsza kontrola nad tym, co czeka nas w danym dniu – świadomość, że mamy wpływ na swój harmonogram, zwiększa poczucie sprawczości i motywację do działania. Unikamy również nadmiernego obciążenia, gdyż planowanie pozwala ocenić, czy ilość obowiązków jest realistyczna i adekwatna do możliwości, co zapobiega przeciążeniu psychicznemu. Regularne przygotowywanie listy zadań i priorytetów sprawia, że poranne godziny stają się bardziej uporządkowane i mniej stresujące. Osoby, które stosują tę technikę, często doświadczają większej efektywności i lepszego nastroju po przebudzeniu. Dlatego też planowanie dnia to nie tylko narzędzie organizacyjne, ale także sposób na poprawę dobrostanu psychicznego. Świadomość, co nas czeka oraz realistyczne podejście do obowiązków, pozwalają rozpocząć dzień w spokojniej i z większą motywacją. 

Jak należy dobrze przygotować się mentalnie do wyzwań czekających danego dnia?

Mentalne przygotowanie do dnia ma duże znaczenie dla efektywności, odporności na stres i ogólnego samopoczucia. Nasze zdolności poznawcze są ograniczone, dlatego warto wieczorem spisać najważniejsze zadania na kolejny dzień. Takie działanie pomaga zmniejszyć poczucie chaosu, zwiększa kontrolę nad obowiązkami i ułatwia poranne rozpoczęcie pracy. Ponadto, poranek to fundament całego dnia – warto zacząć go od spokojnych rytuałów, takich jak kilka minut medytacji, ćwiczeń oddechowych czy lekkiego ruchu. Te techniki pomagają obniżyć poziom kortyzolu (hormonu stresu) i poprawiają koncentrację. Sposób, w jaki myślimy o nadchodzących wyzwaniach, wpływa na motywację i pewność siebie. Zamiast negatywnego dialogu wewnętrznego („To będzie trudne, nie dam rady”), warto stosować komunikaty wspierające („Jestem w stanie podjąć wyzwania”, „Może się niepokoję, ale wiem, że potrafię”). Zbyt duża ilość informacji zaraz po przebudzeniu (np. sprawdzanie telefonu, media społecznościowe, wiadomości) może prowadzić do przeciążenia poznawczego i rozproszenia uwagi. Lepiej rozpocząć dzień od spokojnych, świadomych działań. Psychika i fizjologia są ze sobą ściśle powiązane. Odpowiednia ilość snu, zdrowe śniadanie oraz nawodnienie wpływają na poziom energii i zdolność do koncentracji, co przekłada się na lepsze funkcjonowanie w ciągu dnia. Choć planowanie pomaga w organizacji, warto zostawić miejsce na nieprzewidziane sytuacje i nie stresować się zmianami. Umiejętność elastycznego podejścia do wyzwań to klucz do odporności psychicznej i lepszego radzenia sobie z trudnościami. Mentalne przygotowanie do dnia to świadomy proces, który obejmuje zarówno organizację, jak i dbałość o stan emocjonalny i fizyczny. Wprowadzenie tych działań może nie tylko zwiększyć efektywność, ale także poprawić ogólne samopoczucie i jakość życia. Regularna praktyka pozwala budować odporność psychiczną, pomagając skuteczniej radzić sobie z codziennymi wyzwaniami.

Czytaj więcej

Biznes i prawo

Przerwy w pracy pozwalają wspiąć się na wyżyny intelektu. Jak to działa?

Nie należy lekceważyć nawet krótkich przerw w pracy. Nabudowywany regularnie stres prowadzi z czasem do wypalenia, a przerwy pomagają odzyskać energię i zachować emocjonalną równowagę – przekonują redaktorzy Harvard Business Review. Profesor radzi.

Jakie skutki uboczne może mieć nadmierny lęk odczuwany każdego poranka, jeśli nie zaczniemy świadomie nad nim panować?

Poranek powinien być czasem, który daje energię i motywację do działania, jednak dla wielu osób staje się momentem niepokoju i napięcia. Jeśli nadmierny lęk towarzyszy nam każdego dnia i nie zajmiemy się nim odpowiednio, może prowadzić do poważnych konsekwencji – zarówno dla zdrowia psychicznego, jak i fizycznego, a także dla codziennego funkcjonowania. Poranny stres i napięcie mogą stopniowo osłabiać naszą odporność psychiczną. Gromadzące się emocjonalne obciążenie może prowadzić do przewlekłego zmęczenia, wypalenia, a nawet rozwoju zaburzeń lękowych czy depresji. Ponadto długotrwały stres negatywnie wpływa na funkcjonowanie mózgu – osłabia koncentrację, utrudnia podejmowanie decyzji i organizację dnia, co dodatkowo pogłębia poczucie przytłoczenia. Psychika i ciało są ze sobą nierozerwalnie powiązane, dlatego silny stres przekłada się również na zdrowie fizyczne. Chronicznie podwyższony poziom kortyzolu może prowadzić do problemów metabolicznych, osłabienia odporności oraz zwiększonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Wiele osób boryka się także z zaburzeniami snu – trudności z zasypianiem lub częstym budzeniem się powodują poranne zmęczenie i drażliwość. Nie bez znaczenia jest też wpływ lęku na układ trawienny – mogą pojawić się bóle brzucha, mdłości, a nawet zaburzenia apetytu. Poranny lęk może sprawiać, że unikamy obowiązków, odkładamy trudne zadania na później, co w efekcie prowadzi do narastającego stresu i uczucia bezsilności. Wpływa również na relacje z innymi – chroniczne napięcie może powodować drażliwość, wycofanie lub trudności w komunikacji, co odbija się na naszych kontaktach z bliskimi i współpracownikami. Jeśli nie uczymy się zarządzać stresem, jego wpływ może przenosić się na resztę dnia, prowadząc do poczucia utraty kontroli nad własnym życiem.

Jak zapobiegać negatywnym skutkom porannego lęku?

Aby nie dopuścić do długofalowych konsekwencji, warto wprowadzić do swojego życia świadome strategie radzenia sobie ze stresem, jak chociażby poranna rutyna – stałe rytuały pozwalają poczuć stabilność i kontrolę nad rozpoczęciem dnia. To mogą być również techniki relaksacyjne – medytacja, głębokie oddechy czy delikatne rozciąganie pomagają wyciszyć umysł. Również praca nad myślami – warto stopniowo zmieniać nawyki myślowe i zastępować negatywne przekonania bardziej wspierającymi. Nie zapominajmy o zdrowym stylu życia – regularny sen, aktywność fizyczna i odpowiednia dieta wzmacniają organizm i psychikę. A jeśli lęk staje się przewlekły i utrudnia codzienne funkcjonowanie, warto skonsultować się ze specjalistą. Świadome zarządzanie porannym stresem nie tylko pomaga unikać jego negatywnych skutków, ale także pozwala budować większą wewnętrzną równowagę. Dzięki temu możemy zaczynać każdy dzień z poczuciem spokoju, pewności siebie i kontroli nad własnym życiem.