Bookbinding: jak trend z TikToka pomaga ocalić zapomniane rzemiosło?

Niszczą okładki książek, wyrywając je i zostawiając jedynie wypełnioną treścią zawartość. Następnie oprawiają dzieło według uznania. Bookbinding to popularny trend, pozwalający na spersonalizowanie ulubionych książek. Kim są jego wielbiciele?

Publikacja: 28.04.2025 12:54

Zanurzenie się w świat literatury i kreowanie fantazyjnych, unikatowych opraw ulubionych książek ma

Zanurzenie się w świat literatury i kreowanie fantazyjnych, unikatowych opraw ulubionych książek ma też niemałe znaczenie dla osób, dotychczas borykających się z trudnościami takimi jak dysleksja czy łagodne stany lękowe.

Foto: Adobe Stock

Widok wyrywanej okładki nowej książki nie należy do najprzyjemniejszych, zwłaszcza dla wielbicieli dobrej lektury, latami gromadzących ulubione kolekcje w domowej bibliotece. W mediach społecznościowych nie brakuje nagrań dokumentujących przebieg procesu kreatywnego tworzenia nowych opraw dla wybranych dzieł. Sprawnie poruszające się dłonie, zwykle z perfekcyjnie pomalowanymi paznokciami i ozdobione atrakcyjną biżuterią, przy użyciu specjalistycznych narzędzi i fantazyjnych materiałów służących do oklejania, nadają książkom nowy charakter. Skąd wielbiciele trendu czerpią inspiracje i dlaczego proces spersonalizowanego oprawiania książek zyskuje obecnie na popularności?

Bookbinding: spersonalizowana okładka ma kojarzyć się ze światem przedstawionym na kartach powieści

W dużym skupieniu, zwykle przy dźwiękach relaksującej muzyki i w otoczeniu regałów po brzegi wypełnionych książkami, adepci artystycznego oprawiania ulubionych pozycji wydawniczych przygotowują swój warsztat pracy: maty samogojące zabezpieczające meble przed uszkodzeniami w wyniku cięcia materiałów, nożyki z łamanym ostrzem, zestaw pędzli w różnych rozmiarach, tkaniny do oprawiania książek, prowadnice do wiązania brzegów kartek czy przezroczyste kleje introligatorskie umożliwiające trwałe łączenie poszczególnych elementów nowych, unikatowych okładek.

Powstałe przy użyciu tak wyspecjalizowanych akcesoriów oprawy odróżniają wybrane modele od tych, masowo dostępnych na rynku wydawniczym. Dostosowane do gustu i zaprojektowane wedle uznania właściciela danego egzemplarza, stanowią unikatowy dodatek do kolekcji dostępnej w domowej bibliotece, ale też wyraźnie nawiązują do zawartości i motywu przewodniego danego dzieła. – Dużo satysfakcji daje mi oprawianie książki w taki sposób, by już jej okładka nieodłącznie kojarzyła się ze światem przedstawionym na kartach powieści. Miło jest mieć w swojej kolekcji coś, co stanowi reprezentację danego dzieła i ma dla mnie znaczenie o wiele większe niż okładka zaproponowana przez wydawcę – wyjaśnia cytowana przez „The Washington Post” Georgia Blackburn, która za pośrednictwem mediów społecznościowych sprzedaje oprawiane według własnej inwencji książki oryginalnie dystrybuowane w charakterze kieszonkowych egzemplarzy w miękkich oprawach. Spersonalizowane modele pakuje w ozdobny papier, zaginając jego końcówki tak, by tworzyły praktyczne kieszonki na dodatkowe akcesoria dołączane do przesyłki: zakładki, naklejki czy ozdobne zawieszki z możliwością umieszczenia imienia adresata na odwrocie. Każdy z tych elementów wykonany jest własnoręcznie.

Czytaj więcej

Klub książki prowadzony przez Reese Witherspoon windą do sukcesu dla pisarek

Bookbinding pozwala łączyć kilka kreatywnych czynności

Oprócz ręcznie wykonanych, fantazyjnych okładek odróżniających wybrane egzemplarze od książek dostępnych w masowym obiegu, bookbinding daje wielbicielom tego zajęcia możliwość połączenia kilku kreatywnych czynności i otrzymania imponującego efektu swoich starań w wymiernym czasie. – To zajęcie pozwala łączyć wiele innych, fascynujących czynności, takich jak malowanie, kaligrafia, a nawet szydełkowanie i haftowanie. Co najważniejsze, można wdrażać się w nie stopniowo, zaczynając od materiałów, które dana osoba ma do dyspozycji. Efekty widoczne są relatywnie szybko. O ile robótki na drutach lub szydełkowanie mogą zająć wiele godzin, a nawet dni, to w przypadku oprawiania książek, w zależności od stopnia zaawansowania danego projektu, można wykonać nową, piękną okładkę już w ciągu jednego dnia – wyjaśnia w rozmowie z „The Washington Post” Erin Butcher, na co dzień pracująca jako informatyczka, a od 2023 roku praktykująca nowe hobby w postaci projektowania i tworzenia fantazyjnych okładek książek w swojej domowej kolekcji.

W gąszczu sprzedawanych masowo produktów o identycznych właściwościach każdy egzemplarz wyróżniający się na tle pozostałych zyskuje uznanie ze strony użytkowników ceniących sobie oryginalność posiadanych przedmiotów. Dotyczy to w równej mierze ubrań, dodatków czy sprzętu elektronicznego, co książek, które dzięki wykonanym ręcznie okładkom zyskują unikatowy charakter. – Ludzie uwielbiają edycje kolekcjonerskie, które można w ciekawy sposób wyeksponować oraz dostosować do wystroju swojego pokoju, sprawiając, że wyglądają ekskluzywnie i drogo. Przy czym egzemplarze kolekcjonerskie zwykle wiążą się ze sporą inwestycją, a książki oprawione samodzielnie można gromadzić przy niewielkich kosztach – zauważa Sydney Kerr, projektantka specjalizująca się w oprawianiu książek i sprzedaży unikatowych egzemplarzy za pośrednictwem platformy Etsy.

Czytaj więcej

Przerywanie lektury książki to nie grzech. Wiadomo, jakie woluminy warto odkładać bez wahania

Bookbinding: książki jak trofea

Zanurzenie się w świat literatury i kreowanie fantazyjnych, unikatowych opraw ulubionych książek ma też niemałe znaczenie dla osób, dotychczas borykających się z trudnościami takimi jak dysleksja czy łagodne stany lękowe. Skupienie uwagi na kreatywnym zajęciu, wymagającym precyzyjnego użycia wybranych materiałów i zastosowania specjalistycznych narzędzi, pozwala na odbudowanie wiary we własne możliwości, a także zrozumienie, że każda przeczytana książka przyczynia się do pogłębienia wiedzy i utrwalania zasad gramatycznych czy ortografii danego języka. – Przez lata walczyłam z dysleksją. Każdą kolejną książkę, którą po przeczytaniu i samodzielnym oprawieniu odkładam na półkę, traktuję jak trofeum, ponieważ nigdy nie przypuszczałam, że będę w stanie przyswoić tak dużo nowych treści – przyznaje Alexa Jau, która swoje hobby w postaci oprawiania książek przekształciła w pełnowymiarowe zajęcie zawodowe.

Wzrastające zainteresowanie kursami związanymi z popularnym trendem odnotowano na jednej z amerykańskich uczelni – American Academy of Bookbinding w stanie Kolorado. – Jeszcze dziesięć lat temu wśród naszych studentów znajdowali się głównie profesjonaliści, którzy pragnęli jedynie udoskonalić posiadane już umiejętności. Obecnie do naszych grup dołączają młode osoby zaintrygowane ciekawymi nagraniami w mediach społecznościowych i chętne poznać sztukę bookbinding od podstaw. Zainteresowanie jest ogromne, a wolne miejsca na kursy na poziomie podstawowym wyprzedają się w ciągu kilku godzin od opublikowania oferty. Taka sytuacja bardzo nas cieszy, ponieważ oznacza, że więcej osób pozna tę sztukę i nie pozwoli jej odejść w zapomnienie – wyjaśnia w rozmowie z „The Guardian” Jennifer Büchi reprezentująca zarząd uczelni.

„Władca Pierścieni”, saga „Zmierzch”, „Opowieść podręcznej” czy poszczególne części Harry’ego Pottera z pewnością zachowają swój urok niezależnie od oprawy, jaką zaprojektował dla nich wydawca serii. Dla wielbicieli powieści spersonalizowanie okładki ma jednak wyjątkowe znaczenie, bynajmniej nie polegające na tym, by zawartość na tej podstawie oceniać, a raczej w ten sposób ją docenić.

Źródła:
https://www.theguardian.com/
https://www.washingtonpost.com/

Widok wyrywanej okładki nowej książki nie należy do najprzyjemniejszych, zwłaszcza dla wielbicieli dobrej lektury, latami gromadzących ulubione kolekcje w domowej bibliotece. W mediach społecznościowych nie brakuje nagrań dokumentujących przebieg procesu kreatywnego tworzenia nowych opraw dla wybranych dzieł. Sprawnie poruszające się dłonie, zwykle z perfekcyjnie pomalowanymi paznokciami i ozdobione atrakcyjną biżuterią, przy użyciu specjalistycznych narzędzi i fantazyjnych materiałów służących do oklejania, nadają książkom nowy charakter. Skąd wielbiciele trendu czerpią inspiracje i dlaczego proces spersonalizowanego oprawiania książek zyskuje obecnie na popularności?

Pozostało jeszcze 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Styl życia
Młoda matka zyskała sławę, prezentując oryginalny sposób na wieczorny reset. Inspiracja?
Styl życia
Badanie pokazało, z czego są dziś dumni Polacy. Dobra materialne na ostatnim miejscu
Styl życia
Pokolenie Z wpada w zawodowe sidła starszych generacji. Czego nie mogą przeskoczyć młodzi?
Styl życia
Powstała aplikacja, która wspiera kobiety w bezpiecznym powrocie do domu nocą
Materiał Promocyjny
Jak Meta dba o bezpieczeństwo wyborów w Polsce?
SPOŁECZEŃSTWO
Kobiety i mężczyźni w Polsce inaczej widzą zagrożenia cyberatakiem. Ekspert ostrzega