Oto dieta, która najbardziej sprzyja zdrowemu starzeniu. Nowe wyniki badań

Zespół naukowców z Harvard T.H. Chan School of Public Health, Uniwersytetu Montrealskiego oraz Uniwersytetu Kopenhaskiego ocenił osiem diet uznawanych powszechnie za zdrowe, pod kątem tego, która z nich zapewni najlepsze zdrowie do 70. roku życia i dłużej. Każdy z analizowanych wzorców żywienia opiera się na wysokim spożyciu owoców, warzyw, produktów pełnoziarnistych, tłuszczów nienasyconych, orzechów i roślin strączkowych. Niektóre z nich zakładają także niskie lub umiarkowane spożycie zdrowej żywności pochodzenia zwierzęcego, w tym ryb i niektórych produktów mlecznych. Wyniki badania zostały opublikowane w „Nature Medicine”.

Co oznacza zdrowe starzenie?

Jak przyznają autorzy badania, w ciągu ostatnich kilku dekad populacja starszych osób w Stanach Zjednoczonych znacznie się zwiększyła. Niestety blisko 80 proc. z nich cierpi na co najmniej jedną chorobę przewlekłą. Promowanie zdrowego starzenia się jest globalnym priorytetem, o którym mówi m.in. Światowa Organizacja Zdrowia. Badania potwierdzają, że zdrowa dieta jest w stanie zapobiec wielu schorzeniom pojawiającym się w starszym wieku, m.in. chorobom układu krążenia, cukrzycy typu 2 oraz przedwczesnej śmierci.

Czytaj więcej

Biznes i prawo

Piętno „pokolenia przegubowego” daje się we znaki aktywnym zawodowo Polkom. O co chodzi?

Niedawno opublikowane wyniki światowego badania „People at work 2025”, przeprowadzonego przez ADP...

Zdrowe starzenie zostało zdefiniowane przez zespół naukowców jako osiągnięcie 70 lat bez poważnych chorób przewlekłych i z zachowaniem zdrowia poznawczego, fizycznego i psychicznego. Ich badanie jest jednym z pierwszych poświęconych analizie wzorców żywienia w odniesieniu do stanu zdrowia w starszym wieku.

„Wcześniej badania badały wzorce żywieniowe w kontekście konkretnych chorób lub tego, jak długo ludzie żyją. Nasze przyjmuje wieloaspektowy punkt widzenia, pytając, w jaki sposób dieta wpływa na zdolność ludzi do samodzielnego życia i cieszenia się dobrą jakością życia w miarę starzenia się” – powiedział Frank Hu, jeden z autorów.

Jaka dieta zapewni zdrowe starzenie?

Zespół wykorzystał dane z badań Nurses’ Health Study i The Health Professionals Follow-Up Study, aby przeanalizować sposób odżywiania się ponad 105 tys. kobiet i mężczyzn w wieku 39-69 lat oraz ich wyniki zdrowotne. Obserwacja trwała 30 lat. Uczestnicy regularnie wypełniali kwestionariusze dietetyczne, które następnie były oceniane przez naukowców pod kątem tego, w jakim stopniu sposób odżywiania był zbliżony do ośmiu zdrowych diet, w tym Alternative Healthy Eating Index (AHEI), diety śródziemnomorskiej, diety DASH, diety MIND, zdrowej diety roślinnej oraz diety planetarnej. Badanie wykazało, że spośród ponad 105 tys. osób zaledwie 9771 uczestników (9,3 proc. badanych) starzało się zdrowo. Co więcej, osoby, które przestrzegały któregokolwiek ze zdrowych wzorców żywieniowych, miały lepsze wyniki dotyczące zdrowia poznawczego, fizycznego i psychicznego.

Czytaj więcej

Nauka

Dlaczego mózgi kobiet wolniej się starzeją? Naukowcy wskazali potencjalną przyczynę

Statystyki pokazują, że kobiety żyją dłużej niż mężczyźni. Okazuje się też, że ich mózg starzeje...

Okazało się jednak, że jedna z analizowanych diet zapewnia szczególne korzyści. Mowa o AHEI – sposobie odżywiania, który został opracowany w celu zapobiegania chorobom przewlekłym. Osoby, które w największym stopniu stosowały się do tego modelu, miały o 86 proc. większe prawdopodobieństwo dożycia do 70 roku życia w dobrym zdrowiu i ponaddwukrotnie większe prawdopodobieństwo zdrowego starzenia do 75 roku życia w porównaniu z osobami, których sposób odżywiania najmniej przypominał AHEI. W praktyce wszystkie analizowane diety były do siebie podobne. Różniły się jedynie dozwoloną ilością mięsa lub naciskiem na spożywanie konkretnych produktów, np. ryb, oliwy z oliwek lub jagód.

Na czym polega dieta zgodna z AHEI?

Dieta zgodna z AHEI zakłada duże spożycie owoców, warzyw, produktów pełnoziarnistych, orzechów, strączków i zdrowych tłuszczów. Osoby, które chcą odżywiać się w ten sposób, powinny w jak największym stopniu ograniczyć spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa, słodzonych napojów, sodu oraz rafinowanego zboża. Dozwolone są jednak ryby, nabiał oraz chude mięso. Wyniki pokazały, że zdrowe starzenie może zapewnić nam również dieta planetarna. Można opisać ją jako sposób żywienia przyjazny planecie. Kładzie ona nacisk na żywność pochodzenia roślinnego i ograniczenie żywności pochodzenia zwierzęcego, cukru oraz tłuszczów nasyconych.

„Nasze ustalenia sugerują, że wzorce dietetyczne bogate w żywność pochodzenia roślinnego, z umiarkowanym uwzględnieniem zdrowej żywności pochodzenia zwierzęcego, mogą sprzyjać ogólnemu zdrowemu starzeniu się i pomagać kształtować przyszłe wytyczne dietetyczne.  Odkrycia pokazują również, że nie ma diety uniwersalnej. Zdrowe diety można dostosować do indywidualnych potrzeb i preferencji” – powiedziała Anne-Julie Tessier, główna autorka badania.

Naukowcy przyznają, że badanie miało pewne ograniczenia, ponieważ populacja badawcza składała się wyłącznie z pracowników służby zdrowia. Powtórzenie tego badania wśród populacji o różnym statusie społeczno-ekonomicznym i pochodzeniu pozwoliłoby uogólnić wyniki.